VBF-Kéo dài chân để tăng thêm chiều cao là biện pháp cuối cùng của những người muốn đạt thêm độ cao.Thế nhưng đây là phương pháp cực kỳ đau đớn đ̣i hỏi người muốn phẫu thuật phải có tâm lư vững chắc.
PGS.TS Lê Văn Đoàn, Viện trưởng Viện Chấn thương chỉnh h́nh, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, để tăng chiều cao cho người trưởng thành, kéo dài xương là biện pháp được sử dụng rộng răi.
Về quy tŕnh, vị chuyên gia cho hay, người muốn cải thiện chiều cao phải trải qua các bước khá gian khổ và yêu cầu ḷng kiên tŕ, quyết tâm cao.
Chuẩn bị
Trước khi quyết định mổ, bác sĩ cần thăm khám lâm sàng bệnh nhân để t́m hiểu kỹ về tiền sử bệnh, bao gồm sinh sản, sự phát triển về thể chất tầm vóc trong thời kỳ thiếu niên, thời điểm dậy th́, tiền sử về hormone t́nh trạng ốm đau lúc nhỏ, bệnh di truyền... Bên cạnh đó, việc đánh giá t́nh trạng tâm lư của bệnh nhân để chỉ định kéo dài chân nâng chiều cao cũng rất quan trọng. “Đó phải là những người có tâm lư quá mặc cảm bởi tầm vóc thấp của ḿnh và có những kỳ vọng thực tế về những ǵ phẫu thuật kéo dài chân có thể đem lại cho họ, chứ không đơn thuần là thẩm mỹ”, PGS Đoàn cho hay.
Sau đó, bệnh nhân được làm các xét nghiệm cận lâm sàng và chuyên sâu để loại trừ các bệnh lư của xương và bệnh lư toàn thân khác có chống chỉ định kéo dài chi. Bệnh nhân cũng được bác sĩ tư vấn giải thích rơ quy tŕnh phẫu thuật, thời gian nằm viện, quá tŕnh điều trị trong và sau khi ra viện, thời gian điều trị, dự kiến những tai biến, biến chứng có thể xảy ra. Bệnh nhân cần hiểu rơ và sẵn sàng tốt, kể cả quá tŕnh tập luyện phục hồi chức năng sau mổ. Tiếp đó, bệnh nhân được gây mê, hoặc tê tủy sống và bước vào phẫu thuật trải qua 3 bước.
Phẫu thuật
Bước 1: Đóng đinh
Bác sĩ sẽ rạch da dài khoảng 1,5-2 cm dọc mặt trước gân bánh chè, sau đó dùng dùi 1 lỗ vào ống tủy và khoan ống tủy, đóng một đinh vào ống tủy xương chày. Tiếp đến, bác sĩ sẽ rạch da dài 1 cm ở mặt trong đầu trên cẳng chân để lắp dụng cụ định vị, bắt 2 vít chốt ở đầu trung tâm.
Bước 2: Lắp đặt khung cố định vào cẳng chân
Sau khi đóng đinh vào xương chày, ṿng cung phía trên liên kết với 2 đinh Kirschner 2,0 mm được xuyên chéo nhau ở phần sau của đầu trên xương chày, cách khe khớp gối 2 cm, trên đầu đinh nội tủy khoảng 2 - 3mm.
Ṿng cung phía dưới liên kết với 2 đinh Kirschner đường kính 2 mm được xuyên chéo nhau ở đầu dưới xương chày phía trên khe khớp 2cm và nằm phía dưới đinh nội tủy. Các đinh Kirschner được căng bằng dụng cụ căng đinh của Ilizarov.
Hai ṿng khung trên và dưới được liên kết với nhau bằng 3 thanh liên kết có ren ngược chiều. Khi vặn, đẩy cho 2 ṿng cung này xa dần nhau ra.
Bước 3: Cắt xương
Cắt xương mác: Xác định vị trí cắt xương mác ở vị trí 1/3G -1/3D xương mác, cách mắt cá ngoài khoảng 10 cm.
Cắt xương chày: Xác định vị trí cắt xương chày, rạch da dài 2,5 - 3 cm ở dọc ngay phía ngoài mào chày và cách mào chày 0,5 cm, ở dưới lồi củ trước xương chày 4-5 cm, dưới vị trí vít chốt trung tâm thứ hai từ trên xuống 2,5-3 cm. Dùng đục đục đứt mào chày, sau đó dùng đục có cựa đục đứt thành xương cứng ở phía trước ngoài, trước trong, sau trong, sau ngoài, và cuối cùng là thành sau xương chày.
Sau mổ, xương “dài” ra như thế nào?
PGS Đoàn cho hay, sau mổ bệnh nhân được tiêm thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau, giảm nề, gác chân cao trong 5 ngày và thay băng vết mổ cách ngày.
Sau 3-5 ngày, được tập vận động thụ động nhẹ nhàng khớp gối và khớp cổ chân, đeo giá kéo bàn chân khi nghỉ ngơi và khi ngủ để chống biến chứng co ngắn gót.
Bệnh nhân tập t́ nén một phần trong khung tại nhà.
Sau 7-10 ngày, bác sĩ tiến hành căng dăn khung và hướng dẫn cho bệnh nhân tự vận hành khung để căng dăn ổ cắt xương với tốc độ 1mm/ngày, chia đều cho 3 lần. Sau căng dăn 5 ngày, nếu ổ cắt xương đă được căng dăn tốt, người kéo dài chân được ra viện, điều trị ngoại trú thực hiện tự căng dăn theo hướng dẫn, khoảng 1 mm/ngày. Định kỳ hàng tháng, các bệnh nhân được khám lâm sàng và đánh giá diễn biến liền xương bằng chụp Xquang.
Trong thời gian căng dăn, bệnh nhân đă bắt đầu phải tập tỳ nén một phần trọng lượng cơ thể khi đứng hoặc đi bằng hai nạng trong khung tập đi.
Khi căng dăn đủ chiều dài, bệnh nhân được nhập viện và được bắt 2 vít chốt ngoại vi của đinh nội tủy và tháo bỏ khung cố định ngoài. Thời gian nằm viện khoảng 3 đến 5 ngày.
Ra viện bệnh nhân tiếp tục tập luyện đi lại dưới sự trợ giúp của khung hoặc nạng và tỳ nén tăng dần và được t́ nén hoàn toàn khi có can xương bắc cầu ở hai vỏ xương trên phim Xquang. Khám kiểm tra định kỳ 2 tháng/lần đến khi liền xương vững.