Đó là nỗi bất hạnh của những cô dâu Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ. Khi giao thương hai nước bình thường đã có nhiều phụ nữ Nga gửi gắm cuộc đời cho những người chồng Thổ Nhĩ Kỳ. Nhưng giờ đây mâu thuẫn hai nước ngày càng leo thang và kéo theo cuộc sống của những phụ nữ này nhiều đau khổ.
Alisa Elyan và chồng Gunay Akseli. Ảnh: Daily Beast
Khi nghĩ đến một người chồng lý tưởng, nhiều phụ nữ Nga mong muốn đó sẽ là một người đàn ông không rượu chè, dịu dàng, biết yêu thương và quan tâm, làm việc chăm chỉ và hướng về gia đình.
Với Alisa Elyan, một phụ nữ xinh đẹp, tóc vàng, từng là ca sĩ của nhà hát Nemirovich-Danchenko tại Moscow, điều quan trọng không kém là chồng mình phải có chung tình yêu nghệ thuật. Người chồng đầu tiên của Elyan không thực sự quan tâm tới điều này. Là một nhà vật lý, chồng cũ của cô không muốn rời xa lĩnh vực quen thuộc. Sau 12 năm chung sống, tình cảm họ dành cho nhau phai nhạt rồi cuối cùng chia tay.
Đó là vào mùa đông 2004, khi Elyan 32 tuổi, vừa li dị và tổn thương tâm lý tới mức bị mất giọng. Đó là một thảm họa cho một nữ nghệ sĩ opera. "Khi đó tôi đã sẵn sàng bỏ lại tất cả để bắt đầu cuộc sống mới từ số 0", Elyan cho biết. "Vì vậy tôi cần một người đàn ông".
Số phận đã mỉm cười với cô tại nơi ít ngờ tới nhất. Elyan gặp một người đàn ông Thổ Nhĩ Kỳ có tên Gunay Akseli, khi đi nghỉ tại Istanbul và nay hai người đã là vợ chồng.
"Tôi ở đó khi cô ấy vừa bước xuống máy bay. Tôi là một hướng dẫn viên và giám đốc công ty du lịch GIS", Akseli kể lại. Họ kết hôn trước cả lúc chuyến du lịch kết thúc. "Cô ấy là tất cả những gì tôi mơ ước - hoặc 99% là vậy: một người đẹp Nga, một nghệ sĩ tài năng, một phụ nữ thông minh, người tôi đã chăm sóc suốt một thập kỷ".
Trước khi cuộc khủng hoảng với Nga nổ ra, Thổ Nhĩ Kỳ đón khoảng hơn 4 triệu du khách Nga mỗi năm. Nhưng không phải tất cả họ đều trở về Nga, bởi nhiều phụ nữ đã chọn ở lại. Trên thực tế, hầu hết người Nga ở Thổ Nhĩ Kỳ là phụ nữ.
"Đó là một hiện tượng độc đáo", giáo sư Vügar İmanbeyli, tại Quỹ nghiên cứu Chính trị, Kinh tế và Xã hội, nói với The Daily Beast. "Có khoảng 300.000 cặp vợ chồng Thổ Nhĩ Kỳ - Nga. Hầu hết họ là phụ nữ Nga di cư tới Thổ Nhĩ Kỳ. Nam giới Thổ Nhĩ Kỳ có truyền thống sống hướng về gia đình, và phụ nữ Nga thích điều đó, khi đàn ông là người chịu trách nhiệm ra quyết định".
Phụ nữ Nga thường quán xuyến việc nhà, trong khi những người chồng Nga thường không mấy đoái hoài. Nhiều phụ nữ lại muốn để trọng trách đó cho nam giới. Trong tiếng Nga, một người đàn ông "sợ vợ" bị gọi là "podkabluchnik", tức là kẻ bám gót đàn bà.
Tuy nhiên không phải phụ nữ nào cũng muốn điều đó. Một vài phụ nữ Nga tới Istanbul kết hôn lại ở một thái cực khác. Một người từng viết trên trang mạng xã hội của mình rằng: "Tôi là một cô gái. Tôi không muốn tự mình quyết định mọi thứ".
Vài năm trước, khi Valentina Agis đi nghỉ tại một khu nghỉ dưỡng bên bờ Địa Trung Hải tại Antalya, Thổ Nhĩ Kỳ, cô bước vào một cửa hàng và tình cờ gặp người chồng tương lai, một doanh nhân ở Istanbul.
"Mẹ tôi chỉ đạo cha tôi trong mọi việc", Valentina nói. "Giờ tôi rất hạnh phúc khi Onur là người ra quyết định trong gia đình chúng tôi". Cô cho biết cô yêu chồng cũng như đất nước Thổ Nhĩ Kỳ. Cuộc sống hàng ngày của Valentina xoay quanh việc đưa con đi học, dự án chụp ảnh riêng và những buổi tiệc tùng với bạn bè.
Những căng thẳng gần đây giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Nga khiến cô bực bội. Cô không hài lòng với quyết định của Tổng thống Putin là cấm người Nga tới Thổ Nhĩ Kỳ du lịch, nhưng không cho rằng chuyện đó sẽ ảnh hưởng tới cuộc hôn nhân của mình.
"Dù có chuyện gì xảy ra với tình hình chính trị, cuộc sống cá nhân của tôi vẫn sẽ đầy hạnh phúc", Valentina nói. "Onur là người đủ Âu hóa để tôn trọng sự nghiệp nhiếp ảnh và tạo hình của tôi. Hàng tuần chúng tôi có những buổi họp mặt gia đình, còn ngoài ra tôi hoàn toàn tự do và độc lập".
Nhưng tất nhiên không phải mọi gia đình Nga - Thổ Nhĩ Kỳ đều có được sự êm ấm đó. Hầu hết rắc rối nảy sinh khi gia đình người chồng một mực đòi cô con dâu người Nga phải tuân theo các truyền thống đạo Hồi, luật sư Yelena Smirnova tại Istanbul cho biết.
Hai năm trước, bà Smirnova đã mở một văn phòng luật để giúp giải quyết những mâu thuẫn trong các gia đình Nga - Thổ Nhĩ Kỳ. Kể từ đó đến nay, bà đã xử lý 20 vụ ly hôn.
"Đôi khi đàn ông bản địa quá gia trưởng, kiểm soát vợ quá nhiều", Smirnova nói. "Những người chồng thường yêu cầu các người vợ Nga mang mạng che mặt, và cải sang đạo Hồi chỉ vì muốn quan hệ với nhà chồng được êm đẹp. Nhưng khi người vợ không chấp thuận, họ thường ly hôn", Smirnova nói.
"Nhưng không có gì có thể ngăn phụ nữ Nga kết hôn với đàn ông người Kurd và Thổ Nhĩ Kỳ, trở thành công dân Thổ Nhĩ Kỳ. Tôi luôn khuyên các thân chủ của mình, những người đã có con, cần nghĩ kĩ trước khi ly hôn, nghĩ về những đứa trẻ trước khi họ chấm dứt cuộc sống hôn nhân. Bởi nếu không, người cha thường được nuôi con còn các bà vợ sẽ chẳng được gì".
Yulia Met, một giáo viên ngoại ngữ tại Istanbul thì cho biết, những khác biệt văn hóa không khiến cô thấy khó khăn. "Thành thực là tôi yêu họ. Bất kỳ khi nào chúng tôi tới thăm bố mẹ chồng, họ đều để tôi nghỉ ngơi, ngủ thỏa thích. Ông bà chăm nom cho hai con của chúng tôi".
Do những căng thẳng gần đây giữa hai nước, Met đã mất hợp đồng giảng dạy cho một nhóm sinh viên MBA, những người dự định tới mở cửa hàng tại Thổ Nhĩ Kỳ trong năm sau. Chương trình nay đã bị hủy.
Giờ Met dạy tiếng Nga cho một nhóm 50 học viên từ các gia đình pha trộn Nga - Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời mở các lớp học tâm lý cho cha mẹ các học viên. "Nhiều bà mẹ Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ đang thấy buồn. Họ lo sợ xảy ra chiến tranh giữa hai nước. Do đó, để giữ tâm trạng vui vẻ, tôi nghĩ chúng tôi không nên xem TV".
Trong căn bếp của một ngôi nhà mới, tường cao cổng kín, Alisa và Gunay đang có chương trình sinh hoạt buổi tối như thường lệ: Alisa hát còn Gunay lắng nghe giọng nữ cao của vợ.
"Có một lần khi cô ấy đang luyện thanh để diễn đoạn Rosina Almaviva trong vở Cuộc hôn nhân của Figaro thì những người hàng xóm tới hỏi có ai vừa qua đời à. Họ lầm tưởng giọng nữ cao của Alisa với tiếng ai than khóc", Gunay đùa vui.
Hai vợ chồng anh đã có hai con, một trai một gái và nói được cả hai thứ tiếng. Điều duy nhất khiến họ lo lắng về tương lai gia đình đó là khủng hoảng chính trị giữa Ankara và Moscow. Điều này có nghĩa là công ty du lịch chuyên tổ chức các chương trình cho khách VIP quanh các khu di tích lịch sử Thổ Nhĩ Kỳ, với đa số khách hàng Nga, đang gặp khó khăn.
Nhưng Gunay Akseli vẫn chưa hết hy vọng. "Người Nga thực sự thích thú văn hóa và lịch sử Thổ Nhĩ Kỳ và sẽ tiếp tục tới tham quan", Gunay nhận định. "Và nếu có phụ nữ Nga nào muốn tìm chồng người Thổ Nhĩ Kỳ, họ nên tới đây đi nghỉ - nhưng nên ở lại ít nhất hai tuần".
Therealtz © VietBF
