Sông nước sôi ở vùng rừng Amazon thuộc Peru nóng tới 86 độ C, đủ để luộc chín bất kỳ vật thể nào bất cẩn rơi xuống nước.
Nước ở sông Shanay-timpishka đủ nóng để pha trà. Ảnh: MudaCom
Sông nước sôi Shanay-timpishka hay c̣n gọi là La Bomba ở Peru được cộng đồng người bản xứ Amazon biết tới suốt nhiều thế kỷ. Tuy nhiên, nhiều học giả, nhà chức trách và cả ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch đều hoài nghi sự tồn tại của nó. Nước ấm như vậy thường gắn liền với suối nước nóng địa nhiệt gắn liền với hoạt động núi lửa dưới ḷng đất, tuy nhiên, rừng mưa Amazon không nằm gần ngọn núi lửa nào. Ước tính trung tâm núi lửa gần nhất ở cách sông nước sôi hơn 700 km.
Măi tới năm 2011, ḍng sông được nghiên cứu lần đầu bởi nhà khoa học địa nhiệt Andrés Ruzo. Ông nội của Ruzo từng kể về ḍng sông khi anh c̣n nhỏ. T́nh cờ, d́ của anh quen vợ của một pháp sư bảo vệ ḍng sông. Ruzo chia sẻ anh được họ dẫn tới chỗ ḍng sông bằng đường bộ. Ḍng sông kéo dài 6,24 km với nhiệt độ trung b́nh 86 độ C. Điều khiến anh bất ngờ là thượng nguồn của nó khá lạnh. Nó chỉ nóng lên khi chảy qua một suối nước nóng nằm bên dưới tảng đá h́nh đầu rắn. Sau khi bàn bạc với pháp sư, Ruzo được phép nghiên cứu ḍng sông và lấy mẫu nước về pḥng thí nghiệm.
Việc ở gần ḍng sông cực kỳ nguy hiểm, ngay cả đối với động vật hoang dă ở vùng Amazon thuộc Peru. Ruzo cho biết anh từng chứng kiến nhiều động vật trở thành nạn nhân của sông nước sôi. "Chúng rơi xuống và thứ đầu tiên bị nấu nhanh chóng là mắt. Mắt của chúng chuyển thành màu trắng đục. Chúng t́m cách bơi đi nhưng thịt bị nấu khi vẫn c̣n liền với xương, v́ vậy chúng mất sức. Cuối cùng, nước nóng tràn vào miệng chúng và nấu chín chúng từ trong ra ngoài", Ruzo nói.
Thông qua nghiên cứu khu vực, Ruzo chỉ ra ḍng sông tạo ra nhiệt độ sôi sục, không liên quan tới hoạt động núi lửa. Tuy nhiên, quy mô và nhiệt độ cực cao của nó vượt xa bất kỳ hệ thống địa nhiệt phi núi lửa nào trên thế giới.
Các nhà nghiên cứu suy đoán nước sông có thể bắt nguồn từ sông băng trên dăy Andes. Băng tan chảy ngấm vào sâu dưới ḷng đất, nóng lên bởi năng lượng địa nhiệt của Trái Đất trước khi tái xuất hiện ở vùng Amazon. Tương tự phần c̣n lại của rừng mưa Amazon, khu vực xung quanh Shanay-timpishka đang bị đe dọa bởi nạn chặt phá rừng, các dự án phát triển và khai thác nhiên liệu hóa thạch. Ruzo hy vọng nghiên cứu của anh sẽ thúc đẩy chính phủ Peru t́m cách bảo vệ ḍng sông.
VietBFsưu tập