Tổng thống đắc cử Donald Trump một lần nữa cam kết triển khai lá chắn tên lửa 'Made in America' để bảo vệ nước Mỹ. Nhưng ư tưởng đầy tham vọng này đang làm dấy lên nhiều nghi ngờ về tính khả thi và hiệu quả trong bối cảnh địa lư và mối đe dọa khác biệt.
Hệ thống pḥng không Iron Dome (Ṿm Sắt) được kích hoạt tại thành phố Sderot, Israel để đánh chặn các tên lửa từ Dải Gaza, ngày 13/5/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo tờ Newsweek mới đây, trong một động thái gây chú ư, Tổng thống đắc cử Donald Trump vừa cam kết sẽ xây dựng mạng lưới pḥng không "Iron Dome" (Ṿm Sắt) cho Mỹ, mặc dù chưa nêu rơ cách thức triển khai hệ thống pḥng thủ tên lửa theo mô h́nh của Israel này.
Phát biểu tại cuộc mít tinh ở Phoenix, bang Arizona ông Trump tuyên bố: "Tôi sẽ chỉ đạo quân đội của chúng ta bắt đầu xây dựng lá chắn pḥng thủ tên lửa Iron Dome vĩ đại, sẽ được sản xuất hoàn toàn tại Mỹ, phần lớn sẽ diễn ra ngay tại Arizona". Cam kết này từng xuất hiện trong các chương tŕnh tranh cử của đảng Cộng ḥa và được xem như một "lời hứa cốt lơi" của ông Trump.
Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ được đề cử Mike Waltz cũng ủng hộ ư tưởng này khi phát biểu đầu tháng: "Chúng ta cần một Ṿm Sắt cho nước Mỹ".
Tại Arizona, ông Trump c̣n nhắc đến cố Tổng thống Ronald Reagan: "Tổng thống Reagan đă muốn làm điều đó từ rất nhiều năm trước, nhưng thời đó thực sự không có công nghệ... Nhưng giờ chúng ta đă có".
Cố Tổng thống Reagan từng thúc đẩy Sáng kiến Pḥng thủ Chiến lược (SDI), hay c̣n gọi là "Chiến tranh giữa các v́ sao", nhằm đánh chặn tên lửa đạn đạo liên lục địa của Liên Xô tại nhiều điểm khác nhau trên quỹ đạo bay.
Iron Dome, được phát triển bởi Rafael Advanced Defense Systems và Israel Aerospace Industries, là hệ thống pḥng không của Israel có khả năng đánh chặn đạn pháo và các tên lửa tầm ngắn trong phạm vi khoảng 70 km.
Mặc dù Mỹ đă tham gia vào quá tŕnh phát triển hệ thống này, nhiều chuyên gia đặt câu hỏi về tính khả thi của việc triển khai Iron Dome tại Mỹ.
Lư do chính là sự khác biệt về địa lư và mối đe dọa. Trong khi Israel - quốc gia bị bao quanh bởi các đối thủ lâu năm - sử dụng Iron Dome cùng với các hệ thống David's Sling và Arrow 3 để đối phó với các loại tên lửa khác nhau, th́ mối đe dọa chính đối với Mỹ lại là tên lửa đạn đạo xuyên lục địa, có khả năng mang đầu đạn hạt nhân.
Gần đây nhất, vào giữa tháng 10 năm nay, Mỹ đă gửi cho Israel một hệ thống pḥng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD), nhằm tăng cường khả năng pḥng không của nước này chống lại nhiều loại tên lửa đạn đạo, đặc biệt sau cuộc tấn công tên lửa quy mô lớn từ Iran.
Cam kết về xây dựng "Ṿm Sắt" cho nước Mỹ của ông Trump được đưa ra trong bối cảnh quan hệ Mỹ-Nga đang ở mức tồi tệ nhất kể từ sau Chiến tranh Lạnh, sau khi xung đột ở Ukraine bùng phát vào năm 2022. Điều đáng chú ư là trước đây ông Trump nhiều lần tuyên bố sẽ chấm dứt xung đột này trong ṿng 24 giờ nếu đắc cử, nhưng chưa đưa ra cách thức.