|
Trong 5 năm tới, chúng ta sẽ chứng kiến sự hội tụ của tất cả các công nghệ. AI không còn là diễn viên chính nữa mà là một thành viên của dàn diễn viên trong bộ phim mới này.Một kỷ nguyên mới đang đến với những tiến bộ công nghệ hứa hẹn nhất - mạng nơ-ron, trí tuệ nhân tạo tạo sinh, máy tính lượng tử, siêu vũ trụ, robot giống người..., nhưng cho đến nay các công nghệ đó vẫn tương đối biệt lập. Đã đến lúc những đột phá này sẽ hợp nhất trong một "kỷ nguyên hội tụ", mà năm 2025 sẽ là buổi bình minh.
Rev Lebaredian, Phó chủ tịch Omniverse và Công nghệ mô phỏng tại gã khổng lồ máy tính Nvidia, tin rằng một trong những mục tiêu chính của sự hội tụ này sẽ là phát triển robot hình người, mà ông coi là “bước nhảy vọt vĩ đại tiếp theo của nhân loại”. Bước nhảy vọt này có thể thực hiện nhờ AI được hỗ trợ bởi các mô hình ngôn ngữ lớn, cung cấp “bộ não” còn thiếu cho máy móc.
Roberto Romero, chuyên gia công nghệ sáng tạo tại Accenture Song, thì hình dung “siêu vũ trụ” (metaverse) là biểu hiện chính của sự hội tụ công nghệ này. “Cõi kỹ thuật số” này sẽ kết hợp thế giới ảo và thế giới thực, thúc đẩy các mối quan hệ năng động, thời gian thực được kết nối với nhau trên tất cả các thiết bị.
Dưới đây là những xu hướng sẽ mở ra kỷ nguyên mới từ năm 2025:
AN NINH MẠNG
Đường phố không còn là đấu trường chính cho tội phạm nữa. Hơn 25% hoạt động tội phạm hiện diễn ra trực tuyến, từ bắt cóc và tống tiền đến bạo lực tình dục. Các chuyên gia an ninh mạng đồng ý rằng tỷ lệ tội phạm mạng sẽ tiếp tục tăng trong năm tới.
Nataly Kremer, Giám đốc sản phẩm tại Check Point Software, dự đoán "mức độ tinh vi của các cuộc tấn công mạng sẽ tăng theo cấp số nhân", đòi hỏi phải áp dụng các công nghệ tiên tiến để chống lại chúng. "Các mối đe dọa sẽ không chỉ giới hạn ở phần mềm tống tiền. Sự trỗi dậy của Internet vạn vật [IoT], với 32 tỷ thiết bị dự kiến vào năm 2025 sẽ mở rộng phạm vi tấn công", bà Kremer cảnh báo.
Kremer coi AI là "con dao hai lưỡi". Bà cho biết, mặc dù AI sẽ cải thiện cả khả năng tấn công và phòng thủ, nhưng nó cho phép tội phạm mạng tạo ra các mối đe dọa chính xác và hiệu quả hơn với ít tài nguyên hơn cho các hoạt động quy mô lớn.
SỰ KẾT NỐI
"Tương lai đang định hình là một tương lai thú vị, khi các nhà cung cấp dịch vụ truyền thông đang chuẩn bị cho sự chuyển đổi của ngành công nghiệp di động", Fredrik Jejdling, Phó chủ tịch kiêm Trưởng bộ phận Mạng, cho biết trong Báo cáo Di động của Ericsson. "Hành trình đổi mới đã bắt đầu", ông nói thêm, ám chỉ đến việc áp dụng rộng rãi các mạng 5G, hiện chỉ đạt 30% trên toàn cầu (trừ Trung Quốc).
Nhìn xa hơn 5G, thế hệ kết nối tiếp theo, 6G, đang ở phía chân trời — một cánh cổng dẫn đến Metaverse. “Khả năng 6G sẽ cho phép tầm nhìn di chuyển tự do trong thế giới mạng vật lý, xây dựng cầu nối quan trọng giữa thế giới giác quan, hành động và trải nghiệm và biểu diễn kỹ thuật số có thể lập trình của thế giới vật lý”, Jejdling cho biết.
THỰC TẾ MỚI
Thế giới mạng vật lý bao gồm thực tế tăng cường, thực tế ảo và bản sao kỹ thuật số. Với những tiến bộ này, có thể chiếu các vật thể kỹ thuật số lên các vật thể vật lý để tạo ra thực tế hỗn hợp. Sự phát triển này sẽ mở đường cho màn hình 3 chiều, nơi một người được biểu diễn kỹ thuật số trong môi trường vật lý, với nhiều cảm biến được nhúng trong môi trường xung quanh để cập nhật và đảm bảo biểu diễn kỹ thuật số theo thời gian thực.
XE TỰ LÁI
Bất chấp các sự cố và thách thức về mặt quy định, các dự án xe tự lái vẫn tiếp tục đạt được những tiến bộ đáng kể. Manuel Carranza García, Giáo sư và tiến sĩ tại Khoa Ngôn ngữ và Hệ thống Máy tính tại Đại học Seville, lập luận rằng "những lợi thế quá rõ ràng đến mức gần như không thể từ bỏ ý tưởng này".
"Xe tự lái đã hoạt động ở Trung Quốc và tại thời điểm này, có vẻ như nó đang được phát triển như một sáng kiến lập pháp hơn là một sáng kiến công nghệ. Các bước phát triển đã được thực hiện; sẽ có những sai sót. Nhưng những rủi ro liên quan đến việc lái xe tự động đã được bù đắp bởi những lợi thế của nó", ông Carranza giải thích.
ROBOT GIỐNG NGƯỜI
Cuộc đua công nghệ robot giống người đang được thúc đẩy bởi khoảng 20 công ty, bao gồm 1X Technologies (thuộc sở hữu của OpenAI), Apptronik, Agility Robotics, Figure (được Jeff Bezos, OpenAI và Nvidia hỗ trợ) và Boston Dynamics, cùng nhiều công ty khác. Chuyên gia Lebaredian tại NVIDIA chỉ ra rằng các khía cạnh cơ học của những con robot này gần như đã hoàn thiện và các lực lượng thị trường sẽ sớm hạ giá thành, giống như những gì đã xảy ra với các công nghệ khác.
Ông giải thích: "Chúng ta hiện có công nghệ để chế tạo những con robot vật lý này và giảm giá thành xuống còn vài nghìn đô la". Lebaredian nói thêm rằng mảnh ghép còn thiếu đã xuất hiện cách đây một thập kỷ khi lập trình phát triển từ việc chỉ tạo ra các công cụ thành việc tạo ra các kỹ năng và trí thông minh.
ĐỢT BÙNG NỔ MỚI VỚI UAV
Máy bay không người lái không còn giới hạn ở những chiếc máy bay bốn cánh quạt nhỏ chạy bằng pin có phạm vi hoạt động hẹp nữa. Giờ đây, chúng đóng vai trò thiết yếu trong các nhiệm vụ giám sát, tìm kiếm và cứu nạn, chiến tranh và vận chuyển vật liệu khẩn cấp. Những tiến bộ về công nghệ, cảm biến mới và giá cả phải chăng hơn sẽ mở ra một đợt bùng nổ mới về UAV, ngay cả khi UAV giao hàng vẫn chưa được áp dụng rộng rãi, mà chỉ dừng ở các dự án thí điểm.Jay Stanley, một nhà phân tích của Liên minh Tự do Dân sự Hoa Kỳ (ACLU), cảnh báo rằng sự bùng nổ này đi kèm với rủi ro. Ông nói: "Nếu có sự tích tụ các cách sử dụng khác nhau của công nghệ này, chúng ta sẽ đi đến một thế giới mà ngay từ khi bước ra khỏi cửa trước, bạn sẽ cảm thấy như thể mình đang nằm dưới sự giám sát liên tục của lực lượng thực thi pháp luật từ trên trời".
CHIP
Trọng tâm của những tiến bộ này là vật liệu bán dẫn, nơi chứa vô số mạch tích hợp cung cấp năng lượng cho chúng. Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo đã làm tăng đáng kể nhu cầu về chip. Các chính phủ, người khổng lồ công nghệ và các công ty khởi nghiệp đang cạnh tranh quyết liệt để thống trị ngành này.
Mục tiêu của các phát triển chip mới là nâng cao hiệu suất trong khi vẫn duy trì hiệu quả năng lượng. Các công ty như Amazon, Microsoft và Google đã thiết kế chất bán dẫn của riêng họ trong nhiều năm để giảm sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp nước ngoài, và Nvidia, một công ty dẫn đầu thị trường về chip đào tạo AI tiên tiến, có định giá vượt qua GDP của 183 quốc gia.
DEEFAKE VÀ THÔNG TIN SAI LỆCH
Các mô hình đầu tiên có khả năng chuyển đổi văn bản thành video xuất hiện vào cuối năm 2022, với các công ty như Meta, Google và công ty khởi nghiệp công nghệ video Runway trình bày những kết quả ban đầu có vẻ không đáng kể vào thời điểm đó. Chỉ một năm rưỡi sau, OpenAI giới thiệu Sora, tiếp theo là các bản cập nhật từ Google, Runway, Midjourney và Stability AI, cùng nhiều công ty khác. Ngày nay, các công cụ này có khả năng tạo ra những bộ phim hoàn chỉnh.
Tuy nhiên, tiềm năng sáng tạo của các công nghệ này đã bị lu mờ bởi việc sử dụng sai mục đích rộng rãi, đặc biệt là trong việc tạo ra deepfake.
“Chúng ta đang thay thế lòng tin bằng sự ngờ vực, bối rối, sợ hãi và thù hận. Xã hội không có sự thật cơ bản sẽ suy thoái”, Michal Pechoucek, Giám đốc công nghệ của Gen Digital, công ty đứng sau các thương hiệu bảo mật trực tuyến như Norton và Avast, cảnh báo.
DỮ LIỆU VÀ INTERNET VẠN VẬT
Lưu lượng dữ liệu mạng di động tăng 21% vào năm 2024, với mức trung bình hàng tháng là 157 exabyte (157 tỷ gigabyte). Sự gia tăng này chủ yếu được thúc đẩy bởi việc xem nội dung video tăng lên, chiếm 74% lưu lượng truy cập. Ngành công nghệ đang phải vật lộn để duy trì năng lực giao thông và đang tìm cách thực hiện theo cách bền vững hơn. Trong khi đó, các thiết bị kết nối, được gọi chung là Internet vạn vật, đã chiếm 7% lưu lượng truy cập và sẽ tiếp tục tăng.
SIÊU MÁY TÍNH CỔ ĐIỂN VÀ LƯỢNG TỬ
Một trong những phát triển đang phát triển làm nổi bật sự hội tụ của các công nghệ là sự ra đời của bản sao kỹ thuật số (digital twin). Khái niệm này cho phép tạo ra, thử nghiệm và sửa đổi thực tế vật lý trong tương lai mà không cần tạo mẫu - một bước đột phá quan trọng đối với các ngành công nghiệp và mô hình hóa các hệ thống phức tạp. Một dự án lớn do Mare Nostrum của Trung tâm siêu máy tính Barcelona dẫn đầu đang hướng tới mục tiêu tạo ra bản sao kỹ thuật số của Trái đất để hiểu rõ hơn về hành tinh này và ngăn ngừa các sự kiện thảm khốc.
PIN
Hành trình hướng tới điện khí hóa hàng loạt phụ thuộc vào việc phát triển các loại pin tốt hơn, hiệu quả hơn và rẻ hơn. Trong khi pin lithium-ion đã là tiêu chuẩn trong nhiều thập kỷ, cung cấp năng lượng cho mọi thứ từ máy tính xách tay và điện thoại di động đến xe cộ và lưu trữ năng lượng, chúng sẽ cần phải nhường chỗ cho các hệ thống pin có khả năng cao hơn, tiết kiệm chi phí hơn và sạc nhanh hơn. Trọng tâm nghiên cứu trong năm tới sẽ là các giải pháp thay thế như pin thể rắn, natri-ion và sắt-không khí.
|
|
