Tổng Thống Zelensky tại Hội Nghị An Ninh ở Munich. (Ảnh: Facebook "Munich Security Conference")
Sau khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi sự hợp tác với Kyiv để cùng khai thác khoáng sản của Ukraine, th́ Âu Châu đáp lại lời kêu gọi này bằng cách đề xuất một thỏa thuận khoáng sản với quốc gia này.
Rơ là với đề xuất này, Âu Châu muốn tranh giành với Hoa Kỳ trước việc Tổng thống Donald Trump cũng muốn khai thác nguồn khoáng sản quư hiếm này của Ukraine. Điều đáng nói là, so với cái thỏa thuận đầy bất công mà phía Washington đưa ra cho Kyiv, th́ đề xuất này của Âu Châu là dựa trên cơ sở
"đôi bên cùng có lợi và tôn trọng lẫn nhau", nghĩa là dựa trên tinh thần bạn bè.
Hẳn là đối với một kẻ có đầu óc trục lợi như ông Trump, đề xuất này của Âu Châu chẳng khác ǵ gáo nước lạnh tạt vào mặt ông ta. Gáo nước lạnh đó xem ra rất cần thiết để giúp cho Trump hiểu ra rằng, đă là bạn th́ phải biết quư trọng nhau, chứ đừng bao giờ giở giọng đe nạt, hù dọa nhằm đạt cái lợi cho ḿnh, c̣n bạn bè ra sao lại mặc kệ.
Trước việc Âu Châu muốn
"giành ăn" với Mỹ, ông Trump ít nhiều sẽ phải mềm giọng với Kyiv, không dám đưa ra những lời lẽ khó nghe như mới vừa qua. Ông Trump phải hiểu rằng, ông Zelensky không phải là hạng người cho ông đi bắt nạt, để ép phải kư vào một thỏa thuận bất công mà ông ta không muốn kư. Nếu ông Trump bị kẻ khác ép phải kư một thỏa thuận bất lợi cho ông th́ ắt ông cũng đâu có muốn kư.
Một nhân vật đại diện của Âu Châu là ông Stéphane Séjourné có nói:
"Âu Châu không bao giờ đưa ra yêu cầu một thỏa thuận bất lợi cho một bên nào."
Tổng thống Nga Vladimir Putin mới đây mời gọi Mỹ hợp tác với Nga để khai thác những mỏ khoáng sản ở các vùng lănh thổ đă bị sáp nhập bất hợp pháp vào Nga. Rơ ràng lời mời gọi này của tên độc tài nước Nga là một cách gián tiếp muốn ông Trump công nhận những vùng lănh thổ đó là của Nga, chứ không phải là của Ukraine. Nếu tỉnh táo, ông Trump sẽ lắc đầu từ chối đề nghị đó của Putin. C̣n nếu ông Trump gật đầu, ông sẽ là kẻ mù quáng, nếu không nói là điên rồ. Bởi khi đó, trong mắt các quốc gia đồng minh, ông không c̣n là bạn, mà là kẻ thù.
Sau khi bản thỏa thuận trao đổi đất hiếm mà Mỹ đề xuất bị Tổng thống Zelensky chỉ trích và từ chối kư, Mỹ liền đưa ra bản dự thảo mới nhất. Bản này được cựu Thủ tướng Anh Boris Johnson đọc qua và cho rằng nó có lợi cho Ukraine hơn so với bản dự thảo đầu tiên.
Theo ông Johnson, kư kết là cách duy nhất để tiến lên phía trước. Tại Hội nghị Chiến lược Âu Châu Yalta thường niên, ông nói:
"Tôi đă xem xét tài liệu này và thấy những điều tích cực cho Ukraine, dù nh́n theo cách nào đó th́ nó vẫn là một vụ 'tống tiền'". Ông Johnson cho rằng,
"Dự thảo này cam kết Mỹ sẽ hỗ trợ một quốc gia Ukraine tự do, có chủ quyền và an ninh". Và theo ông,
"Người Ukraine đă đàm phán khá tốt".
Được biết dự thảo mới nhất của thỏa thuận chỉ quy định phía Mỹ sẽ đưa ra các cam kết về mặt tài chính để hỗ trợ Ukraine, không bao gồm các bảo đảm về an ninh từ Hoa Kỳ (Mỹ muốn Âu Châu phải phụ trách việc này). Điều đáng chú ư là dự thảo mới nhất này đă loại bỏ yêu cầu trước đó của Washington về yêu sách trị giá 500 tỷ Mỹ kim đối với nguồn khoáng sản của Ukraine.
Vậy có thể nói trước sự
"cứng đầu" của Kyiv, Washington đă buộc phải có những sự nhượng bộ, không c̣n có cái thái độ kiểu đè đầu bóp cổ người khác. Ngày 25 tháng Hai, Tổng thống Donald Trump nói rằng, Tổng thống Ukraine Volodymir Zelensky đă đồng ư với dự thảo về khoáng sản với Mỹ, dù cho rằng ông và ông Zelensky
"vẫn c̣n trong giai đoạn đàm phán".
Mong rằng một khi được kư kết, thỏa thuận về trao đổi đất hiếm sẽ giúp cho Ukraine vượt qua giai đoạn khó khăn và tiến lên phía trước!