Nhiều người thường cho rằng 1 loại tỏi này như nhau, chỉ khác về màu sắc phần vỏ. Song thực tế, mỗi loại lại có ưu, nhược điểm riêng.
Tỏi là loại gia vị không thể thiếu trong gian bếp của mọi gia đ́nh Việt. Ngoài việc tăng thêm hương vị cho các món ăn, allicin có trong tỏi c̣n là một hợp chất kháng sinh có khả năng kháng khuẩn, chống oxy hóa và hỗ trợ giảm cholesterol trong máu bằng cách ức chế men HMG-CoA reductase ở gan. Chính v́ những tác dụng tốt cho sức khỏe, người nội trợ thường bổ sung tỏi vào món ăn hàng ăn.
Quen thuộc là vậy, song việc lựa chọn thực phẩm này phù hợp với nhu cầu sử dụng là điều không phải ai cũng biết. Nếu vào siêu thị hay chợ gần nhà, bạn dễ dàng nhận thấy có 2 loại tỏi được bày bán: tỏi vỏ tím và tỏi vỏ trắng. Nhiều người nghĩ rằng 2 loại tỏi này giống nhau, nhưng thực tế lại có sự khác biệt. Chỉ khi chọn mua đúng, bạn mới có thể tận dụng hết công dụng của nó.
Theo đó, ngoài khác nhau về màu sắc vỏ, hương vị cũng có đôi chút khác biệt. Tỏi tím có hương vị cay nồng và đậm đà hơn. Dùng tỏi tím để xào nấu giúp kích thích mùi thơm tốt hơn. V́ tỏi tím có ít nước nên cũng dễ bảo quản hơn. Đây cũng là loại tỏi có hàm lượng allicin cao hơn nên khả năng kháng khuẩn tốt hơn.
Ngoài ra, tỏi vỏ tím c̣n chứa capsaicin gọi là "propylene sulfide", tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh và kư sinh trùng, có thể ngăn ngừa cảm lạnh và giảm các triệu chứng như sốt, ho, đau họng và nghẹt mũi.
Đối với tỏi trắng, vị cay không quá mạnh và hàm lượng nước bên trong cao hơn. Nếu không thích vị tỏi nồng, bạn có thể ưu tiên sử dụng loại này để ăn sống. Khi mua tỏi trắng, bạn không nên mua số lượng lớn do khó bảo quản và dễ nảy mầm hơn.
Thực tế, mỗi loại tỏi đều có ưu điểm tiêng. Khi mua, bạn nên chọn theo nhu cầu. Song dù chọn loại tỏi tím hay trắng, điều quan trọng là phải biết chọn tỏi tươi, chất lượng tốt.
Dưới đây là một số mẹo để bạn chọn mua loại thực phẩm này:
Nắn hoặc bóp nhẹ bề mặt
Khi mua tỏi, bạn cần kiểm tra bằng cách nắn nhẹ. Tỏi tươi và chất lượng cao sẽ c̣n nhiều nước, không bị biến dạng khi bóp nhẹ. Nếu bạn thấy một số tép tỏi bị mềm khi bóp, điều đó có nghĩa là thực phẩm này đă để lâu, độ ẩm không c̣n và không nên mua.
Quan sát vỏ tỏi
Khi mua tỏi, nhiều người luôn nghĩ rằng vỏ tỏi sạch và để lộ các nhánh tỏi là tốt. Thậm chí, có người c̣n cố t́nh bóc bớt vỏi tỏi v́ cho rằng như vậy sẽ tiết kiệm, giảm được trọng lượng. Thực tế, lớp vỏ đó không hề nặng. Sau khi lột phần vỏ, tép tỏi bên trong sẽ mất đi lớp bảo vệ. Từ đây, vi khuẩn và vi sinh vật bên ngoài môi trường sẽ nhanh chóng xâm nhập và phát triển, khiến cho tỏi nhanh chóng bị hỏng.
Quan sát phần rễ
Khi chọn mua thực phẩm này, bạn không nên bỏ qua bước kiểm tra phần rễ. Nếu để ư kĩ, bạn sẽ thấy cửa hàng bày bán cả 2 loại, củ có rễ và củ trơ trụi. Tỏi chất lượng thường giữ lại một phần rễ nhằm giữ lại một độ ẩm nhất định. Nếu cắt bỏ phần rễ quá nhiều, tỏi dễ bị mất nước, bảo quản khó hơn và dễ bị teo, mềm.

Kiểm tra độ nguyên vẹn
Một củ tỏi tươi ngon sẽ có h́nh dạng nguyên vẹn, hoàn chỉnh. Nếu bạn thấy những củ tỏi có vết nứt hoặc có màu đen, vết lơm... th́ chứng tỏ những củ tỏi đó đă bắt đầu hư hỏng. Chọn mua những củ tỏi c̣n nguyên vẹn có vỏ hoàn chỉnh, không vết nứt đồng nghĩa chúng giữ được độ tươi và chất dinh dưỡng trọn vẹn.
Kiểm tra đă nảy mầm
Bạn không nên mua tỏi sắp mọc mầm. Tỏi đă nảy mầm cũng có thể ăn được nhưng khi nảy mầm sẽ dễ bị khô, kết cấu và hương vị không bằng tỏi chưa nảy mầm. Hơn thế khi mua tỏi đă nảy mầm chứng tỏ nó đă được thu hoạch từ lâu, bạn sẽ không bảo quản được dài này.
Kiểm tra đầu củ tỏi
Tỏi mua về cơ bản là tương đối khô, bên ngoài được bọc nhiều lớp vỏ nên khó nh́n thấy chất lượng bên trong. Để phân biệt tỏi non hay già có thể kiểm tra tại điểm nối ở đầu củ tỏi- mặt cắt khi thu hoạch tỏi tươi, bằng lỗ hở và số lớp vỏ bao quanh cuống.
Nếu mặt cắt có nhiều lớp vỏ, không có lỗ hở th́ chứng tỏ củ tỏi đó được thu hoạch sớm, chưa đủ chín, mùi vị v́ thế sẽ kém thơm ngon hơn. Ngược lại nếu lớp vỏ mỏng là tỏi đạt đủ độ già, giá trị dinh dưỡng và mùi vị đă ở mức tốt nhất.
VietBF@ Sưu tập