Trong căn bếp ở Chicago. Cô gái người Mỹ - Diamond Logan nêm nước mắm vào nồi nước dùng đang sôi rồi quay ra trộn giò sống, thịt băm cùng nấm mộc nhĩ đã băm nhuyễn.
Cô gái 24 tuổi tắt bếp và hoàn thiện tô bún mọc bằng hành ngò thái nhỏ. Cuối cùng, Logan mở tủ lạnh lấy lọ ớt tỏi ngâm giấm, gắp từng lát cho vào chén nhỏ để bên cạnh. "Vài lát tỏi ớt ngâm sẽ làm bùng vị của các món nước", cô nói khi kết thúc video nấu món bún mọc "chuẩn vị Bắc".
Trên TikTok, mỗi video Logan nấu các món Việt như thịt kho trứng, bún chả, bánh cuốn, bò kho... thu hút trung bình 500.000 đến hai triệu lượt xem, được hàng chục diễn đàn mạng chia sẻ lại. Trong nửa năm, kênh của cô có thêm 54.000 người theo dõi và hơn một triệu lượt tương tác.
Hàng nghìn bình luận, trong đó có nhiều người Việt, bày tỏ bất ngờ trước kỹ năng và sự thành thạo với món ăn Việt của cô, ví dụ cho nước nóng vào cá kho hoặc thêm bia vào bột bánh xèo để giòn hơn.
"Cô ấy là người Việt, còn tôi thấy mình như người nước ngoài", một tài khoản viết, nhận hơn 3.000 lượt thích. Nhiều người từ Anh, Pháp và châu Phi cũng vào bình luận, tò mò về công thức nấu món Việt.
Logan lớn lên trong gia đình người Mỹ gốc Phi và Mexico ở bang Illinois. Cuối năm 2020, cô sinh viên ngành phân tích dữ liệu chuyển đến TP Seattle và gặp Giang, 25 tuổi, du học sinh quê Hà Nội.
Khi bắt đầu yêu nhau, họ thường hẹn hò ở những nhà hàng Việt, nơi Logan lần đầu nếm thử bánh mì. "Tôi bị món ăn này chinh phục hoàn toàn", Logan nhớ lại. Cô thích lớp vỏ giòn, nóng cùng lớp pate mềm béo bên trong. Sau đó, cô thử thêm bún riêu, phở, bún chả. Dù cô thấy ngon nhưng bạn trai nói một số nhà hàng ở Seattle nấu món ăn không chuẩn vị Việt.
Khái niệm ẩm thực châu Á đầu tiên của Logan là khi làm thêm ở nhà hàng Thái. Nhưng cô có bạn thân người Việt hồi cấp 3 và một cặp vợ chồng Việt thường xuyên đến nhà hàng. Họ hay nói về phở và niềm tự hào ẩm thực Việt.
Logan thử nấu món Việt đầu tiên vào năm 2021, lúc cả hai bị mắc kẹt vì Covid-19 và chuyển từ Seattle sang Chicago. Họ cùng nhau làm trứng, rau luộc, chấm nước mắm và bánh cuốn. Không có nồi hấp, cô phải làm bánh cuốn trong chảo. Nhiều mẻ bánh thất bại bởi không thể lật, khi thì vỏ bánh quá dày, thiếu dầu.
Giữa năm 2022, khi lần đầu đến Việt Nam du lịch, Logan như nhìn thấy một chân trời mới về món Việt. Các món Logan ăn ở vỉa hè Hà Nội rất khác ở Mỹ. Cô bắt đầu phân biệt được phở Bắc với nước dùng ngọt thanh, kèm quẩy trong khi phở Nam có vị đậm đà, thường dùng tương đen hoặc ớt tươi.
Trong một tháng, cô nhờ bố của bạn trai dạy làm pate bánh mì trong khi mẹ anh hướng dẫn cô từng chi tiết nhỏ như băm tỏi và hành tím. Logan nhận ra linh hồn của món Việt là nước mắm, thứ kết nối làm nước dùng đậm vị, hài hòa. Khi trở về Mỹ, vali của Logan chất đầy gia vị bò kho, bột ngọt, nấm hương khô và xì dầu.
Kể từ đó, khoảng một nửa số bữa ăn trong tuần của Logan là món Việt. Cô thích nhất là thịt kho trứng, món mà Giang nhờ mẹ nấu cho người yêu. Cô đọc thêm công thức trên mạng xã hội để tự làm nước màu từ đường và dầu.
"Tôi cảm thấy tự hào khi mẻ nước hàng (nước màu) đầu tiên không bị cháy", cô nói. Logan tự ngâm chua cà rốt và củ cải trắng để món ăn không bị ngấy.
Logan nói món ăn châu Á thường tỉ mỉ, gia vị, nguyên liệu chiếm tỷ lệ lớn trong việc thành công của món ăn. Đó là lý do cô sẵn sàng đi lùng khắp thành phố Chicago để tìm gói bột chuối chiên hoặc con vịt tươi để nấu súp.
"Tôi cố gắng nấu đúng hương vị để thể hiện sự tôn trọng với món ăn", cô nói. Cuối năm 2023, Logan đến Việt Nam ba tháng và thử hầu hết các món Việt.
Trước ngày đến Hà Nội, cô nhắn mẹ Giang rằng muốn ăn bún riêu cua, bà liền đặt hộp cua tươi từ Hội An. Nhưng khi vào bếp, cô hét toáng khi những con cua còn cử động, không như ở quê nhà, các thịt, cá thường đã được làm sạch và đóng hộp. Nhưng vài tuần sau, cô đã biết cách sơ chế hầu hết các loại thịt.
Về Mỹ, Logan tự thấy trình độ nấu ăn của mình đã "lên level mới", cô không phụ thuộc gói gia vị. Vài lần, cô thất vọng bởi món bún riêu không đủ chua, không chả, cua mà chỉ có thịt heo.
Đây là món khó nhất mà cô thử làm ở nhà, mất hơn ba giờ. Logan hì hục sơ chế hơn chục loại nguyên liệu rồi thái rau, rán đậu, riêng riêu cua được trộn từ hỗn hợp thịt băm và cua xay. Riêng nước dùng, cô phải nêm nếm lại nhiều lần và nhờ bạn trai thử giúp.
"Anh ấy đã rất ngạc nhiên trước bát bún chuẩn vị Bắc", Logan nói.
Khi các video nấu ăn của cô gái Mỹ thu hút hàng triệu lượt xem, bạn bè ở trường và công ty hay nhắn tin cho họ, hỏi về các món Việt. Nhiều món cầu kỳ như bánh xèo, bún thang, cũng nhận được sự quan tâm lớn. Đa số, Logan học công thức trên mạng xã hội hoặc nhắn tin nhờ bố mẹ Giang hướng dẫn.
Bà Ngọc Hân, 53 tuổi, mẹ ruột Giang, đã ngạc nhiên trước sự tiến bộ này. Logan về thăm gia đình bà vào dịp Tết nên họ đã hướng dẫn cô các món nem rán, bánh chưng và nấu miến, phở để ăn sáng. "Con bé chủ động, khéo léo và có động lực lớn để hòa nhập văn hóa Việt".
Có lần, bà bất ngờ khi Logan tự học công thức trên mạng và nấu thành công món bò kho, cách ép bún để ăn cùng đậu rán, mắm tôm. Đây là những thứ bà chưa từng hướng dẫn. Ngoài ra, Giang cũng thường xuyên khen ngợi và động viên, giúp bạn gái học rất nhanh. "Tôi không tưởng tượng nổi món trứng mà ăn với mắm tôm, nhưng thấy bạn ấy làm tôi cũng phải khen".
Hiện, Logan đã nấu được hơn 30 món Việt và danh sách sắp tới gồm nem chua, bún thang, mì Quảng. "Tôi nghĩ mình có thể làm mọi thứ, chỉ cần tìm được nguyên liệu và công thức", Logan nói. "Ẩm thực Việt xứng đáng được nhiều người biết đến hơn".
