Vai tṛ tiềm năng của Quân đội Trung Quốc (PLA) trong bối cảnh leo thang giao tranh giữa Thái Lan và Campuchia, dựa trên các bằng chứng liên quan hoạt động từ trước đến nay:
🧭 1. Quan hệ quân sự Trung–Campuchia
Trung Quốc là đối tác quân sự chính của Campuchia: cung cấp vũ khí, huấn luyện quân sự, hỗ trợ kinh phí và mở rộng quân cảng Ream Naval Base—dự án hoàn tất vào đầu tháng 4/2025 theo ngân sách và nguồn lực Trung Quốc.
Báo cáo Western officials cho thấy có dấu hiệu nhà nước Trung Quốc xây dựng cơ sở tại Ream để dùng cho PLA, với hai tàu chiến Trung Quốc đă neo tại đó và một bến cảng mới đủ sức chứa tàu hạm chiến lược.
Trong năm 2022, PLA từng cử đoàn khảo sát quân sự đến Ream để thu thập dữ liệu về vũ khí dẫn đường và drone, cũng như huấn luyện kỹ thuật — điều này nâng cao lo ngại về sự hiện diện t́nh báo quân sự Trung Quốc tại "pḥng thí nghiệm" Ream.

🛡️ 2. Các chuyên gia OSINT nhận xét rằng trong bối cảnh đang diễn ra căng thẳng biên giới, Campuchia có thể chỉ nhận hỗ trợ “thầm lặng” từ Trung Quốc, như cung cấp drone hay thông tin trinh sát, dù không có bằng chứng về chỉ đạo trực tiếp từ PLA.
🧾 3. Động cơ Trung Quốc có lợi ích chiến lược lâu dài tại Ream và mong muốn tạo ưu thế gián điệp vùng Đông Nam Á, do đó có thể hỗ trợ Campuchia tăng cường quân sự gián tiếp.
Quy mô tác động Trung Quốc nhiều lần tổ chức tập trận chung, cung cấp drone, rocket, nhân sự huấn luyện — nhưng không có dấu hiệu PLA chỉ đạo tác chiến tại biên giới hiện tại.
Mức rủi ro Sự hiện diện của tàu chiến và hải cảng do Trung Quốc xây dựng tại Ream có thể được dùng cho giám sát t́nh báo hoặc hậu cần, đặc biệt khi căng thẳng khu vực tăng cao.
Hạn mức ảnh hưởng Theo USIP và các báo cáo phân tích riêng, các hoạt động của Trung Quốc ở Campuchia chưa đủ chuyển thành khả năng tác chiến hoặc chỉ huy chiến trường trực tiếp đối với lực lượng Campuchia.
✅ Trung Quốc không tham gia trực tiếp chỉ huy chiến đấu tại biên giới Thái Lan–Campuchia vào ngày 25/7/2025.
Tuy nhiên, Trung Quốc có vai tṛ hỗ trợ gián tiếp và hậu cần thông qua việc tài trợ cơ sở, chuyển giao vũ khí, drone và huấn luyện kỹ thuật cho lực lượng Campuchia, đặc biệt tại Ream Naval Base.
Nếu t́nh h́nh càng phức tạp và khu vực tiếp tục bất ổn, vai tṛ gián tiếp của PLA có thể bị kéo sâu hơn, tạo ra kết nối giữa xung đột biên giới và chiến lược hiện diện của Bắc Kinh tại vùng biển Đông Nam Á và Biển Đông.
CSIS Asia Maritime Transparency Initiative (AMTI) đă cung cấp bằng chứng h́nh ảnh vệ tinh: ít nhất hai chiến hạm PLA neo đậu lâu dài tại Căn cứ Hải quân Ream, với cầu cảng mới rộng đủ nhận tàu chiến lớn—chứng tỏ có quyền truy cập độc quyền của Trung Quốc tại đó.
Bản báo cáo của CSIS cảnh báo rằng Ream có thể được sử dụng làm điểm giám sát t́nh báo chiến lược của Trung Quốc trong khu vực Đông Nam Á, mặc dù Campuchia vẫn chính thức tuyên bố không cho phép căn cứ quân sự nước ngoài theo hiến pháp.
RAND đánh giá rằng trong các kịch bản xung đột cường độ thấp, PLA có thể được giao vai tṛ thực thi các chiến dịch thông tin chi phối, t́nh báo mạng, hoặc các hoạt động ảnh hưởng, thay v́ tham chiến trực tiếp. Đây là phần trong khái niệm “chiến tranh thông tin” và “chiến tranh vùng ảnh hưởng” mà Trung Quốc đang xây dựng.
Các nhà phân tích RAND cũng nhấn mạnh: nếu PLA can thiệp trong khủng hoảng biên giới Thái–Campuchia, rất có thể sẽ là dưới h́nh thức gián tiếp, hỗ trợ kỹ thuật hoặc chia sẻ tin tức t́nh báo, thay v́ chỉ huy lực lượng Campuchia tại chiến trường.
Dr. Bonny Lin là chuyên gia cao cấp về an ninh châu Á tại CSIS và từng giữ vai tṛ tại RAND Project AIR FORCE, chuyên phân tích chiến thuật chiến tranh “vùng xám” và ảnh hưởng của Trung Quốc tại khu vực Indo‑Pacific.
Các phân tích của bà chỉ ra khả năng Trung Quốc sử dụng các chiến thuật hỗ trợ gián tiếp như t́nh báo, drone, truyền thông, huấn luyện, thay v́ can thiệp trực tiếp trên chiến trường.