Rải mìn, chở hàng hóa và vận chuyển thi thể binh sĩ là 3 trong 8 phương cách mà quân đội Ukraine đang sử dụng robot mặt đất trong cuộc chiến chống lại Nga.
Oleksandr Yabchanka, trưởng bộ phận hệ thống robot của Tiểu đoàn Sói Da Vinci của Ukraine, có nói với trang
Insider Business rằng, có ít nhất 8 cách thức mà những robot mặt đất này đang được đem ra sử dụng.
Ngoài 3 cách nêu trên, robot còn được sử dụng để vận chuyển binh sĩ bị thương, rà phá bom mìn, tấn công các vị trí đóng quân của quân Nga, cho phát nổ như một quả bom gần mục tiêu của kẻ thù và thu thập tin tức tình báo ở chiến địa.
Trong số này, ông cho biết một công dụng mang lại
"hiệu quả cao nhất" của robot cho quân đội Ukraine là được làm như quả bom. Lý do là những robot này có thể mang số lượng thuốc nổ nhiều hơn hẳn so với máy bay không người lái (drone) và tiếp cận mục tiêu gần hơn so với con người.
"Điểm khác biệt quan trọng giữa các hệ thống không người lái trên không và dưới đất là khối lượng thuốc nổ chúng có thể mang theo", Oleksandr Yabchanka nói. Điều này rất quan trọng vì Ukraine cần
"luôn đi trước kẻ thù một bước, hoặc ít nhất nửa bước, về khả năng hủy diệt đối phương".
Oleksandr Yabchanka cho biết các drone lớn nhất có thể mang loại mìn nặng khoảng 10 kg mỗi quả, trong khi những robot mặt đất nhỏ nhất mà ông sử dụng có thể mang hơn 22 kg chất nổ và còn nhiều hơn như thế nữa.
Những robot này cũng có thể tiếp cận gần các vị trí của quân đội Nga trước khi phát nổ hơn gần hơn so với bất cứ binh sĩ bộ binh nào. Một số video từ chiến trường cho thấy robot đã lao thẳng vào chiến hào và hầm trú ẩn của Nga trước khi cho phát nổ.
Oleksandr Yabchanka cho biết vài giờ trước khi ông trả lời phỏng vấn trang Insider, đơn vị của ông đã gửi đi một robot chở 30 kg thuốc nổ vào tầng hầm của quân Nga.
Theo đó, robot đã phát nổ ngay trong tầng hầm đó,
"không phải ở con phố bên cạnh, không phải ở gần đó và tiêu diệt toàn bộ lính Nga trong đó".
Những mặt khiếm khuyết của robot
Kỹ thuật chế tạo ra robot ngày càng đột phá và được cải thiện, nhưng Oleksandr Yabchanka cho biết vẫn còn nhiều sự thiếu sót không thể tránh khỏi.
Những robot này có thể thu thập tin tức tình báo ngay mặt trận qua camera, nhưng không có hiệu quả cao bằng loại drone. Ngay cả những chướng ngại vật đơn giản như cỏ dại cũng có thể hạn chế chức năng này, Oleksandr Yabchanka nói thêm.
Một vấn đề khác là robot có thể bị mất liên lạc và khi đó chỉ còn là
"đống sắt vụn mắc tiền", Oleksandr Yabchanka nhấn mạnh. Nhiều công ty đang sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và các kỹ thuật mới mẽ khác để giúp cho robot tự di chuyển mà không cần điều khiển từ xa, nhưng đây là cuộc chạy đua về kỹ thuật liên tục.
Robot mặt đất có thể được trang bị vũ khí như súng máy để tiếp cận và tấn công các mục tiêu của quân Nga (Ảnh: Getty Images)
Ví dụ, bằng cách vận chuyển binh sĩ bị thương, robot có thể cứu người và giảm thiểu rủi ro cho những đồng đội khác của họ. Thế nhưng, robot chỉ được dùng khi không còn cách khả thi nào khác, vì nếu robot này bị mất sự kết nối, người lính bị thương sẽ bị bỏ lại trong tình trạng nguy hiểm, cách xa đồng đội và dễ bị drone Nga phát hiện ra.
Ukraine đang sử dụng robot mặt đất cho nhiều mục đích khác nhau, gồm cả bắn súng phóng lựu như trong hình và phá hủy các vị trí của Nga (Ảnh: Reuters)
Rải mìn và chở đạn
Những robot này đang được trang bị súng và một số loại vũ khí khác để có thể tấn công các vị trí của Nga trong khi giữ cho binh sĩ Ukraine tránh xa hỏa lực phản công. Oleksandr Yabchanka mô tả chức năng này là phức tạp nhất về mặt cho triển khai nhưng cho phép đơn vị của ông thực hiện những việc mà ngay cả những người lính bộ binh dũng cảm nhất cũng không thể làm được.
Robot có thể đi rải mìn, công việc mà Oleksandr Yabchanka nói là rất nguy hiểm cho binh sĩ, vì luôn có cả đàn drone của kẻ thù đang lượn lờ trên đầu. Robot cũng có thể mang nhiều mìn hơnso với con người.
Ngoài mìn, robot có thể chở hàng hóa mà binh sĩ cần, từ thực phẩm, nước uống đến đạn dược.
Oleksandr Yabchanka cho biết, một robot cỡ trung bình có thể mang hàng hóa nhiều hơn so với khoảng 10 binh sĩ thông thường cộng lại.
Không giống drone, robot còn có thể cho rà phá bom mìn. Cụ thể hơn, robot có thể đi trước binh sĩ để kiểm tra đường tiến có được an toàn không. Nếu bị vướng mìn, robot sẽ bị hỏng, nhưng điều này vẫn tốt hơn là để cho con người bị thương hoặc bị thiệt mạng.
Oleksandr Yabchanka cho biết đơn vị của ông đã bắt đầu cho sử dụng robot để vận chuyển thi thể binh sĩ hi sinh. Thông thường, việc này sẽ cần đến khoảng 8 binh sĩ và gây ra nguy hiểm cho họ. Dù vậy, Yabchanka nói rằng đây không phải là một giải pháp hoàn hảo vì robot có thể bị mất sự kết nối hoặc đạp trúng mìn, nghĩa là cũng cần binh sĩ có mặt để ra giúp đỡ.
K
ỹ thuật ngày càng tiến bộ theo thời gian thực tế
Oleksandr Yabchanka cho biết đơn vị của ông đôi khi còn trò chuyện với các chuyên gia sản xuất qua cuộc gọi video ngay từ trong chiến hào.
Một công ty sản xuất robot mặt đất cho biết, binh sĩ Ukraine thậm chí còn tìm ra những cách sử dụng robot mà họ không hề ngờ đến qua kinh nghiệm tác chiến.
Việc sử dụng robot mặt đất trong chiến tranh không phải là chuyện mới mẽ. Các công ty phương Tây từng cho sử dụng robot trong các cuộc xung đột gần đây. Tuy nhiên, điều nổi bật ở Ukraine là quy mô sử dụng và tốc độ cho đổi mới kỹ thuật trong cách thức mà robot được cho triển khai ra chiến trường.
Điều này đang được phương Tây đặc biệt chú ý theo dõi, với các công ty sản xuất thiết bị quân sự và quân đội cố gắng bổ sung, nâng cấp thêm kỹ thuật của mình. Thế nhưng, Nga cũng đang làm điều tương tự.
Theo Oleksandr Yabchankam khi nói đến bất cứ cách thức cho sử dụng robot mới nào mà Ukraine và các đồng minh tìm ra,
"câu hỏi ở đây không phải là liệu Nga có thực hiện được không, mà là khi nào họ sẽ cho làm".
"Vấn đề là ai sẽ đi nhanh hơn?", ông này nói.
“Chúng ta cần mở rộng mọi thứ này càng nhanh càng tốt để qua mặt quân Nga", Oleksandr Yabchanka kêu gọi ngành kỹ nghệ châu Âu hợp tác chặt chẽ với quân đội và binh sĩ Ukraine để đổi mới kỹ thuật chế biến robot nhanh chóng.
Ukraine chế tạo ra robot mới, bắn hạ drone và trực thăng của Nga
Đầu tháng 8 vừa qua, một đơn vị quân đội Ukraine ở tiền tuyến cho biết đã chế tạo ra robot mới có khả năng cho bắn hạ máy bay và trực thăng của Nga. Đây được cho là vũ khí đầu tiên thuộc loại này trong cuộc xung đột hiện tại giữa hai nước.
Robot điều khiển từ xa này mang lại giải pháp phòng không cho các chiến binh ở tiền tuyến mà không buộc họ phải bị lộ diện trước mối đe dọa lớn từ drone. Ukraine liên tục phải tìm kiếm các phương án phòng không cho cả thành phố lẫn quân đội đang tác chiến ở tiền tuyến, đồng thời đã tìm ra những cách thức sáng tạo để đạt được điều đó.
Lữ đoàn cơ giới số 28 của Ukraine cho đăng trên ứng dụng Telegram hôm 5.8:
"Không quân Nga gây ra mối đe dọa không chỉ cho các thành phố hòa bình mà còn trực tiếp cho tiền tuyến", đồng thời cho biết thêm rằng máy bay, trực thăng và drone trinh sát từ Nga thường xuyên xuất hiện trên các vị trí của bộ binh của Ukraine.
"Trong quá khứ, binh lính có thể sử dụng hệ thống phòng không vác vai để bắn hạ máy bay, nhưng giờ đây tình hình đã thay đổi. Drone của Nga thực sự lơ lửng trên không, theo dõi mọi chuyển động và thậm chí không cho phép binh lính ngẩng đầu lên khỏi chiến hào", Lữ đoàn cơ giới số 28 cho biết.
Đơn vị này cho biết đã cho giải quyết vấn đề này bằng cách trang bị cho robot mặt đất hệ thống hỏa tiển đất đối không
9K38 Igla, sáng kiến hệ thống phòng không đầu tiên được gắn trên một phương tiện mặt đất không người lái (UGV) của nước này, theo trang
Insider Business.
Một hỏa tiển đất đối không được phóng từ robot mặt đất (Ảnh: Lữ đoàn Cơ giới số 28)
9K38 Igla là hệ thống phòng không vác vai thời Liên Xô, được gọi là
MANPADS. Về nguyên tắc, đó là vũ khí phóng hỏa tiển từ vai người lính nhắm vào các mục tiêu có mối đe dọa cao như máy bay, trực thăng và hỏa tiển tầm xa có thể nằm ngoài tầm với của súng máy.
9K38 Igla trên vai một người binh sĩ Ukraine (Ảnh minh họa)
Không rõ hệ thống robot này sẽ có cơ hội giao chiến với bao nhiêu mục tiêu. Trong suốt cuộc chiến, Ukraine đã phá hủy hoặc làm hư hại hơn 300 máy bay và trực thăng của Nga, theo trang web tình báo nguồn mở Oryx, chuyên theo dõi về mức thiệt hại thiết bị của cả hai bên. Thế nhưng, Nga vẫn còn nhiều loại máy bay khác đang tiếp tục được đem ra sử dụng trong tác chiến.
Việc Nga tấn công toàn diện Ukraine đã châm ngòi cho một cuộc chạy đua vũ trang, khi hai nước gấp rút phát triển và đưa vào sử dụng kỹ thuật quân sự mới nhằm giành lợi thế trong cuộc xung đột còn kéo dài.
Chiến tranh qua drone và robot đã trở thành những lĩnh vực đổi mới nổi bật nhất, khi các hệ thống không người lái đang được sử dụng trong chiến đấu trên bộ, trên không và cả biển. Nga và Ukraine liên tục tìm cách điều chỉnh việc cho thiết kế drone để vượt qua mặt đối phương. Robot phòng không là một trong những ví dụ mới nhất về sự đổi mới với phương tiện mặt đất không người lái.
Quân đội Ukraine đã thử nghiệm các tháp súng máy tự động, cho phép binh sĩ ẩn mình khi chiến đấu. Các đơn vị tiền tuyến đang gắn súng máy cỡ nòng .50 và súng phóng lựu lên các phương tiện mặt đất. Một công ty Ukraine cũng được cho đã phát triển robot chiến đấu mặt đất mới có khả năng mang và phóng nhiều drone FPV (góc nhìn thứ nhất), hoạt động như một
"phi cơ mẹ".