Dự án Nuôi Em tạm thời đóng băng tài khoản đang gây nhiều tranh luận trong cộng đồng. Một số chuyên gia cho rằng đây là bước đi chưa hợp lý, có thể khiến hoạt động hỗ trợ trẻ em bị gián đoạn, ảnh hưởng đến quyền lợi người thụ hưởng.
Liên quan đếm lùm xùm dự án Nuôi Em, 22h tối qua (7/12), Hoàng Hoa Trung – quản lý dự án – thông báo tạm đóng băng tài khoản trong 15 ngày với lý do “ngắt dòng tiền thu – chi để thống kê lại toàn bộ các khoản thu, chi qua các năm”. Hành động này khiến dư luận "tổn thương" và thậm chí nhiều người xem là cú chốt khiến niềm tin sụt giảm nghiêm trọng đối với hoạt động từ thiện.
Trao đổi với PV báo Dân Việt, Chuyên gia truyền thông Nguyễn Ngọc Long bày tỏ quan điểm: "Tôi không cho rằng việc “đóng băng tài khoản” khiến mọi người mất niềm tin vào từ thiện. Hành động này của founder Nuôi Em chỉ khiến số đông tổn thương khi đi kèm thông báo sẽ tạm ngưng chuyển khoản tiền nuôi ăn học cho các bé. Nó khiến đám đông giận dữ bị mang cảm giác tội lỗi, kiểu như “vì mình đòi minh bạch mà bây giờ các em bị đói ăn khát học”. Nó chuyển hướng cộng đồng từ giận dữ qua bối rối, tổn thương và sụp đổ luôn chút niềm tin còn sót lại.
Dự án Nuôi Em là nguồn cảm hứng để Đen Vâu sáng tác ca khúc "Nấu ăn cho em". Ảnh: YouTube
Bản thân hành động đóng băng tài khoản có thể xem như một bước trong quy trình minh bạch. Minh bạch luôn là điều tốt. Nhưng lựa chọn minh bạch bằng cách dừng mọi giao dịch chưa hẳn là phương án tối ưu. Người quản lý dự án hoàn toàn có thể yêu cầu ngân hàng “chốt sao kê”, chuyển toàn bộ dữ liệu cho đơn vị kiểm toán độc lập để đánh giá, thay vì phải tạm dừng tài khoản. Dù vậy, đó chỉ là một cách tiếp cận khác, quan trọng nhất vẫn là quy trình kiểm toán phải đúng chuẩn, trung thực và minh bạch.
Câu chuyện quan trọng nhất ở đây là Hoàng Hoa Trung cần phải làm rõ việc có hay không việc “thu lợi” cho bản thân từ nguồn tiền mọi người góp vào, chi tiêu vào những hạng mục nào, có hóa đơn chứng từ không, có hợp lý hợp tình không và có hợp pháp không?".
Chuyên gia Nguyễn Ngọc Long bày tỏ: "Với những người đặt trọn niềm tin vào cá nhân người quản lý và dự án Nuôi Em, tôi muốn nhắn gửi rằng việc gì trên đời cũng có thể xảy ra. Ai cũng có thể có lỗi, dự án nào cũng có thể gặp vấn đề… Mình đừng thần thánh hóa mọi người, mọi thứ, mọi việc thì sẽ không bị sụp đổ niềm tin khi sự cố xảy ra. Bởi vì trên đời này chỉ có một thứ không bao giờ thay đổi, đó là “tính thay đổi” của mọi việc. Ai có lòng nhân ái hãy giữ lòng nhân ái, ai có niềm tin hãy giữ lòng tin, khi gặp chuyện thì mình rút kinh nghiệm và sửa chữa quy trình thẩm định của mình. Đừng để hạt giống nhân ái tốt đẹp trong con người mình thui chột vì các tác nhân ở bên ngoài".
Lùm xùm dự án Nuôi em: "Tôi vẫn tin rằng trong xã hội vẫn còn rất nhiều hoạt động thiện nguyện chân thành"
TS.LS Đặng Văn Cường, giảng viên Khoa Luật, Trường Đại học Thủy lợi, cho biết Nuôi Em là dự án thiện nguyện nhận được sự ủng hộ của rapper Đen Vâu cùng nhiều mạnh thường quân. Tuy nhiên, thời điểm này đang xuất hiện một số phản ánh liên quan đến nghi vấn thiếu minh bạch, vì vậy, các mạnh thường quân – những người trực tiếp đóng góp – hoàn toàn có quyền yêu cầu đơn vị quản lý công khai, minh bạch số tiền đã tiếp nhận và cách thức sử dụng. Trường hợp các bên không thể tự giải quyết thỏa đáng có thể đề nghị cơ quan chức năng vào cuộc để xem xét và xử lý theo quy định pháp luật.
Về mặt pháp lý, Luật sư Cường phân tích: Các hoạt động như Nuôi Em thuộc nhóm hoạt động thiện nguyện, được tổ chức dựa trên quy định của Bộ luật Dân sự và các văn bản của Chính phủ về huy động đóng góp tự nguyện, trong đó có Nghị định 93/2021/NĐ-CP. Nếu dự án đã hoạt động từ trước thời điểm các quy định mới ban hành thì khi có yêu cầu về công khai minh bạch, dự án vẫn phải tuân thủ theo các tiêu chuẩn mới.
“Người đứng ra kêu gọi ủng hộ phải nêu rõ nội dung chương trình, tài khoản tiếp nhận, số tiền tiếp nhận, thời gian và phương án sử dụng; phải công khai hóa đơn chứng từ, ghi chép sổ sách đầy đủ, báo cáo với chính quyền địa phương và công khai với các mạnh thường quân. Người đứng ra kêu gọi không được sử dụng tài khoản cá nhân để nhận tiền; việc đóng - mở tài khoản, công khai và giải ngân phải đúng quy định. Khi cơ quan chức năng yêu cầu, người đó phải cung cấp toàn bộ dữ liệu dự án và thông tin thu chi để phục vụ kiểm tra”, luật sư Cường nhấn mạnh.
Việc Hoàng Hoa Trung – người quản lý dự án Nuôi Em – đã thông báo tạm đóng băng tài khoản. Theo LS Cường, đây là bước đi “không hợp lý” trong bối cảnh đang có các phản ánh liên quan đến minh bạch tài chính. “Khi có ý kiến thắc mắc, thay vì chủ động phối hợp và giải thích, việc đóng băng tài khoản trong 15 ngày sẽ khiến hoạt động thiện nguyện bị gián đoạn, các mạnh thường quân không thể tiếp tục thực hiện cam kết, và quyền lợi của các em nhỏ có nguy cơ bị ảnh hưởng”, ông nói.
Theo Luật sư Cường, nếu thực sự thiện chí, người quản lý dự án cùng đội ngũ phải tìm phương án để duy trì hoạt động, đảm bảo quyền lợi cho trẻ em, thay vì tạo ra một phản ứng tiêu cực dễ gây bức xúc trong cộng đồng. Việc kiểm tra tài khoản hay minh bạch tài chính hoàn toàn không đòi hỏi phải đóng tài khoản. Nhà Tài trợ yêu cầu công khai minh bạch tài chính cũng không phải diễn ra chỉ sau khi có thông tin trên mạng xã hội mà đã được đặt ra từ trước.
Luật sư Cường cho rằng, trong trường hợp dự án không thể tiếp tục hoạt động vì một lý do nào đó, cần có phương án thay thế hoặc cơ chế hỗ trợ phù hợp từ cá nhân, tổ chức liên quan hoặc từ phía Nhà nước, nhằm đảm bảo quyền lợi cho các em theo đúng quy định pháp luật.
Ông cũng nhận định thời gian qua có không ít nghệ sĩ, người nổi tiếng tham gia các hoạt động thiện nguyện như kêu gọi ủng hộ lũ lụt, giúp đỡ người khó khăn. Tuy nhiên, nhiều trường hợp làm thiện nguyện một cách tự phát, thiếu kinh nghiệm và chưa tuân thủ pháp luật, dẫn đến nghi ngờ, tranh cãi, thậm chí xung đột trên mạng xã hội. Không ít người đã bị xử phạt, thậm chí xử lý hình sự. Trước thực tế đó, chính sách pháp luật, đặc biệt là Nghị định 93 ngày càng được hoàn thiện.
“Để tránh những vụ tranh chấp, khiếu kiện hay đồn đoán không đáng có, người làm thiện nguyện cần công khai minh bạch, thông tin đầy đủ, sử dụng tài sản đúng mục đích và tuân thủ pháp luật. Chỉ như vậy mới giữ gìn được uy tín, nhân cách và hạn chế tối đa rủi ro pháp lý”, LS Cường khuyến nghị.
Dự án Nuôi em bị "phốt": Đừng vì một sự cố mà đánh mất niềm tin
ThS. Nguyễn Hữu Quyết, giáo viên môn Giáo dục Kinh tế và Pháp luật, Bí thư Đoàn Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng, Hà Nội nêu quan điểm: "Khi phát sinh vấn đề, dừng lại để kiểm tra và minh bạch hoá hoạt động không chỉ là hành động đúng đắn mà còn thể hiện trách nhiệm với cộng đồng và với những người đã tin tưởng đồng hành. Theo tôi, lúc này chúng ta nên giữ bình tĩnh, chờ đợi thêm các thông tin chính thống từ cơ quan chức năng để hiểu rõ sự việc một cách khách quan hơn".
Thầy Quyết bày tỏ: "Tôi cũng thấu hiểu tâm trạng của những người đang cảm thấy lung lay niềm tin vào các chương trình thiện nguyện. Khi niềm tin bị thử thách, sự hoài nghi là điều dễ hiểu. Tuy vậy, tôi vẫn tin rằng trong xã hội vẫn còn rất nhiều hoạt động thiện nguyện chân thành, bền bỉ và minh bạch diễn ra mỗi ngày. Thật đáng tiếc nếu chỉ vì một sự cố mà chúng ta đánh mất niềm tin vào những nỗ lực tử tế khác.
Điều quan trọng là tiếp tục nhìn nhận vấn đề một cách công tâm, tỉnh táo; lựa chọn đồng hành với những hoạt động rõ ràng, minh bạch để giá trị nhân ái tiếp tục được lan tỏa. Tôi tin rằng khi sự minh bạch được củng cố và khi cơ quan chức năng đưa ra kết luận chính thức, niềm tin của cộng đồng sẽ dần được khôi phục".
Vietbf @ Sưu tầm
