Tin Ngắn Đọc Nhanh: WikiLeaks tung ra điện tín của Đại sứ Hoa Kỳ ở Việt Nam

Tin Ngắn Đọc Nhanh:

WikiLeaks tung ra điện tín của Đại sứ Hoa Kỳ ở Việt Nam

LONDON – Tờ The Guardian ở Anh quốc hôm thứ Tư đã đưa ra hai bức điện tín từ tòa đại sứ Hoa Kỳ tại Hà Nội từ năm 2009-2010, trong đó cho thấy một vài quan điểm, tuy không có gì mới mẻ, của Đại sứ Michael Michalak, người sắp rời nhiệm sở năm nay.

Nhằm lúc Đại Hội Đảng CSVN vừa khai mạc, bức điện tín thứ nhất đề ngày 10-9-2009 đưa ra những dự đoán, phân tích về giới lãnh đạo tương lai của Việt Nam năm 2011. Những nhân vật được xem là sáng giá trong guồng máy lãnh đạo mới năm nay gồm có Trương Tấn Sang, Nguyễn Tấn Dũng, Nguyễn Phú Trọng, và Tô Huy Rứa. Ngoài ra, yếu tố vùng miền cũng được xem là quan trọng trong hàng ngũ lãnh đạo đảng cầm quyền; do đó, bức điện tín dự đoán sẽ có thể loại một trong hai người miền Nam, có thể là Sang, ra khỏi một trong ba chức vụ cao cấp nhất.
Bức điện tín thứ hai ngày 20-1-2010 nhằm đưa ra lý luận tại sao Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ không cần đưa Việt Nam trở lại danh sách “các nước cần quan tâm đặc biệt” (CPC). Nội dung đề cập đến việc CSVN đàn áp các tu sĩ ở chùa Bát Nhã và giáo dân thuộc giáo xứ Đồng Chiêm, tuy được xem là “sử dụng võ lực quá đáng” và đáng quan tâm như “một chỉ dấu về sự đàn áp nhân quyền rộng lớn hơn của chính phủ Việt Nam trước ngày Đại Hội Đảng tháng Giêng 2011”, nhưng những trường hợp đàn áp này phần lớn là do “tranh chấp đất đai”, không hội đủ điều kiện để đưa CSVN trở lại CPC.
Mặc dù cả hai bức điện tín đều được ghi là “mật” (Confidential), nhưng lập luận về CPC vẫn thường được Đại sứ Michalak dùng khi đối thoại với cộng đồng người Việt Nam tị nạn hải ngoại về tình trạng nhân quyền trong những lần đến Nam California trước đây.
Các tài liệu được đưa ra từ WikiLeaks đều không thể được phối kiểm với tài liệu gốc.

Nợ quốc gia của Mỹ lên tới hơn 14 ngàn tỉ Mỹ kim
WASHINGTON – Hiện nay nợ của chính phủ Hoa Kỳ đã lên tới mức cao nhất từ trước đến nay: hơn 14 ngàn tỉ Mỹ kim. Điều này có nghĩa là Quốc Hội Mỹ sẽ phải hủy bỏ mức giới hạn pháp lý qui định cho số nợ quốc gia. Làm như thế Quốc Hội sẽ đem lại cho chính phủ một giới hạn tín dụng thậm chí còn cao hơn nữa, hoặc để cho chính phủ cắt giảm được chi tiêu, để giữ nguyên mức giới hạn hiện nay. Trong hai cách này, thì cách nào cũng sẽ gây ra tranh cãi tại Quốc Hội, trước đó đã sôi nổi gay gắt vì phản ứng của phong trào Tea Party và phe diều hâu đối với tình trạng thâm thủng ngân sách. Bộ Trưởng Tài Chánh Timony Geithner nói rằng nếu không tăng thêm được thẩm quyền về chuyện vay nợ, thì đó sẽ là một thảm họa, có lẽ sẽ gây thiệt hại ngang mức với đợt suy thoái tài chánh 2008-2009.

Nam Sudan kết thúc trưng cầu dân ý, chờ ngày độc lập
JUBA, Sudan – Các phòng phiếu của Nam Sudan đã đóng cửa vào ngày Thứ Bảy, sau một tuần trưng cầu dân ý về vấn đề vùng này trở thành một quốc gia độc lập, tách ra khỏi Bắc Sudan. Cựu Tổng Thống Hoa Kỳ Jimmy Carter, người cầm đầu một phái đoàn quan sát cuộc biểu quyết, nói rằng có tới 90 phần trăm dân chúng Nam Sudan đi bỏ phiếu, và xem ra họ chấp thuận nền độc lập. Kết quả trưng cầu có thể chấm dứt vòng luẩn quẩn của cuộc nội chiến, và thành lập quốc gia mới nhất trên thế giới. Kết quả kiểm phiếu cuối cùng sẽ được công bố trước ngày 15 tháng 2, nhưng cũng có thể được loan báo vào đầu tháng tới. Cuộc bỏ phiếu là cao điểm của một thỏa thuận hòa bình, đạt được trong năm 2005, chấm dứt 21 năm nội chiến, giữa miền bắc theo Đạo Hồi và miền nam theo Thiên Chúa Giáo.

Hai thị trưởng gốc Hoa được mời dự tiệc tại Tòa Bạch Ốc
WASHINGTON – Bà Jean Quan (Quan Lệ Trân), thị trưởng thành phố Oakland, và ông Ed Lee (Lý Mạnh Hiền), thị trưởng thành phố San Francisco, đã được mời tới Tòa Bạch Ốc, để tham dự bữa tiệc được tổ chức trong tuần tới, để chiêu đãi Chủ Tịch Trung Cộng Hồ Cẩm Đào. Việc mời hai vị thị trưởng gốc người Hoa phản ảnh sự chú ý của quốc tế đối với hai chính khách này, sau khi hai vị tuyên thệ nhậm chức trong tháng này. Bà Jean Quan và ông Ed Lee là người Mỹ gốc Á Châu đầu tiên lên giữ chức thị trưởng, và là hai thị trưởng người Mỹ gốc Hoa nổi bật nhất tại Hoa Kỳ. Hai vị từng quen biết nhau từ thời còn học chung tại trường Đại Học UC Berkeley, trong thập niên 1960. Cả hai dự định cùng đi chung với nhau tới thủ đô Washington để dự quốc yến.

Tunisia cố gắng lập chính phủ liên hiệp
TUNIS, Tunisia – Đến hôm Thứ Bảy, những nhóm võ trang vẫn còn nổ súng bắn bừa bãi từ trên xe hơi. Các tù nhân tổ chức phá ngục hàng loạt, trong khi ấy các nhà lãnh đạo tìm cách hoạch định cho tương lai chính trị của Tunisia, sau khi chính phủ của Tổng Thống Zine al-Abdinine Ben Ali sụp đổ vào trưa Thứ Sáu. Ông Fouad Mebazza, chủ tịch quốc hội, đã lên tuyên thệ nhậm chức tổng thống lâm thời. Ông yêu cầu Thủ Tướng Mohamed Ghannouchi thành lập một chính phủ liên hiệp. Các giới chức chuyên về hiến pháp nói rằng trong vòng 60 ngày phải tổ chức một cuộc bầu cử tổng thống. Các binh sĩ và xe tăng trấn đóng ở khu vực trung tâm thủ đô Tunisia, để cố gắng vãn hồi trật tự, sau khi cựu Tổng Thống Ben Ali bỏ chạy sang Saudi Arabia. Ông bị lật đổ sau một tháng xảy ra những cuộc biểu tình chống chính phủ, trong đó mấy chục người bị thiệt mạng.

Ba Tây đối phó với hậu quả lũ lụt
NOVA FRIBURGO, Ba Tây – Hôm Thứ Bảy, dân chúng Ba Tây bắt đầu đối phó với tình trạng hỗn loạn và cảnh tàn phá, do ba ngày mưa lớn gây ra những trận mưa lũ dữ dội, đất bùn sạt lở, làm thiệt mạng 555 người. Đây là đợt lũ lụt tệ hại nhất mà nước này phải hứng chịu. Mưa bắt đầu dịu bớt, giữa lúc các toán cứu nạn và cư dân chuẩn bị thu dọn rác rưởi đổ nát, trên những vùng nằm trên các sườn đồi. Tuy nhiên đất vẫn còn sũng nước, khiến cho nhà chức trách lo sợ sẽ xảy ra thêm những trận đất chuồi khác. Tiểu bang Rio de Janeiro tuyên bố dành một tuần lễ để tang cho những người thiệt mạng, bắt đầu từ ngày Thứ Hai sắp tới. Nhà chức trách kêu gọi khẩn cấp hiến máu, quyên tặng nước đóng chai, thực phẩm và thuốc men. Khoảng 14.000 người đã phải bỏ nhà cửa chạy đi lánh nạn thiên tai.

Một phụ nữ Irvine cứu hai người hàng xóm thoát hỏa hoạn
IRVINE, California – Khi đang trên đường chạy tới nhà của một người bạn vào hôm Thứ Tư, thì bà Barbara Joseph chợt nhớ mình để quên lon Diet Coke ở nhà. Bà bèn lái xe quay trở về, nhưng cũng nhờ thế mà một chuyện phi thường xảy ra. Trên đường về nhà ở gần West Yale Loop, bà bỗng nhìn thấy một cột khói màu cam bốc lên từ nhà hàng xóm. Về đến nơi và nghe có tiếng lửa nổ lách tách, bà chạy ra sân, bắc ghế nhìn sang sân nhà của bà Kathy Natalizia. Hai người chỉ mới trở thành láng giềng được 24 tiếng đồng hồ. Bà Joseph trở vào nhà và gọi cho Sở Cứu Hỏa, rồi chạy ra lại ngoài sân. Bà nhìn thấy chiếc xe hơi của Paul, con trai bà Natalizia, trên lối vào nhà. Bà bắt đầu la to và đập vào cửa trước. Bà nghe tiếng hai con chó sủa, rồi cô Haylee, con gái 21 tuổi của bà Natalizia, ra mở cửa. Bà nói: “Nhà cô đang cháy đấy! Chạy ra khỏi đây ngay”. Hai người con sinh viên của bà Natalizia, hai con chó Chup và Peni, một con vẹt xám và hai con chuột cảnh, đã chạy sang tá túc bên nhà bà Joseph, trong lúc chờ xe cứu hỏa tới. Thế là họ thoát chết.

Các đặc sứ quốc tế đến thăm cơ sở hạt nhân của Iran
TEHRAN, Iran – Vào sáng Thứ Bảy, các đặc sứ tại Cơ Quan Nguyên Tử Năng quốc tế – của các nước Ai Cập, Cuba, Syria, Algeria, Venezuela, Oman và Liên Minh Ả Rập – đã đến thủ đô Tehran của Iran. Họ được nước này mời tới, để nhìn thấy tận mặt bên trong một lò phản ứng hạt nhân, đang xây chưa xong ở gần Arak, miền trung Iran. Đến ngày Chủ Nhật, họ tới thăm cơ sở tinh luyện chất uranium ở gần Natanz. Iran mời các đặc sứ viếng thăm cơ sở hạt nhân, để chứng tỏ thái độ minh bạch của Iran, trước ngày khai mạc cuộc đàm phán giữa nước này và các cường quốc, tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, từ ngày 20 tới ngày 22 tháng 01. Thế nhưng Iran lại không mời Hoa Kỳ, Anh, Đức và Pháp, là những nước chỉ trích mạnh mẽ nhất đối với chương trình nguyên tử của Iran.

Dây điện rớt giựt chết 3 người ở San Bernadino
SAN BERNADINO, California – Ba người trong một gia đình ở San Bernadino đã bị điện giựt chết vào sáng Thứ Sáu, khi họ chạm vào gây điện cao thế 12.000 volt, rớt xuống trên sân sau nhà của họ. Khi nghe hai tiếng nổ lớn, làm rung chuyển căn nhà của mình, ông Steven Vego, một người thợ ống nước 44 tuổi, liền đi ra ngoài sân sau. Từ trong nhà, cô Kayli Vego nhìn thấy cha mình giẫm lên đường dây điện và ngã quị xuống đất. Cô liền gọi mẹ, khi ấy bà Sharon đang ở sân trước, cố gắng dập tắt hai ngọn lửa do dây điện gây ra. Sharon chạy vội vào sân sau, khi đụng vào chồng thì bà cũng gục ngã theo. Kế tiếp người con trai 21 tuổi của họ lao ra sân, chạm vào người của cha mẹ, rồi ngã vật ra trên đất. Kaylim, 17 tuổi, và em trai Stevens Jr. kinh hoàng chứng kiến cảnh tượng hãi hùng, liền gọi 911, vào lúc 5 giờ 45 sáng. Khi đội cứu hỏa tới, cỏ còn cháy trên sân. Hiện nhà chức trách đang điều tra nguyên nhân gây ra vụ dây điện rớt, giựt chết ba nạn nhân.

Tổng Thống kêu gọi đoàn kết, sau vụ thảm sát Arizona
WASHINGTON – Hôm Thứ Bảy, trong bài diễn văn hàng tuần trên radio và Internet, Tổng Thống Barack Obama lên tiếng kêu gọi toàn dân Hoa Kỳ duy trì “tinh thần chính nghĩa chung”, để cùng nhau đoàn kết giải quyết những vấn đề khó khăn của đất nước. Tinh thần này dâng lên cao, giữa lúc toàn quốc thương tiếc các nhạn nhân vụ nổ súng ở Arizona, xảy ra hôm 4 tháng 1, làm 5 người thiệt mạng và 14 người bị thương, trong đó có nữ Dân Biểu Gabrielle Giffords. Hôm Thứ Tư, Tổng Thống Obama đọc một bài diễn văn, được đón nhận một cách nồng nhiệt, trong nghi lễ tưởng niệm ở Arizona. Ông cũng ca ngợi các nhà lập pháp tề tựu để nhớ tới Dân Biểu Giffords và tưởng niệm các nạn nhân của vụ thảm sát. Ông kêu gọi toàn quốc cần phải tiếp tục đoàn kết, để tạo ra nhiều công ăn việc làm, và cải thiện nền kinh tế Hoa Kỳ.

Một người ở Michigan sát hại vợ con rồi tự tử
DETROIT, Michigan – Hôm Thứ Bảy, cảnh sát cho biết họ tin rằng Mark Schons, 39 tuổi, cư ngụ ở Michigan, đã giết chết vợ con mình, rồi quay ra tự sát. Hôm Thứ Sáu, cảnh sát tìm thấy xác của Schons trong chiếc se SUV của ông, tại một bãi đậu xe, nguyên nhân cái chết là do ngộ độc khí carbon monoxide. Cách hai tiếng đồng hồ trước đó, họ tìm thấy thi thể của Jennifer Schons, vợ ông, và hai đứa con nhỏ, trong căn nhà của gia đình. Cảnh sát đã tới ngôi nhà này ở Novi, sau khi nhận được tin do một người bạn của gia đình Schons, báo rằng không thấy hai đứa con là Tynan, 6 tuổi, và Camden, 4 tuổi, đi tới trường, và bà Jennifer không xuất hiện tại một cuộc hẹn. Hai em bé bị ngạt thở, nơi cổ có dấu vết bị bóp, cho thế hai em đã bị siết cổ. Bà Jennifer bị nhiều vết thương do một vật nhọn gây ra. Các thân nhân và bạn hữu cho cảnh sát biết rằng vợ chồng Schons đang tính chuyện li dị. Trong tháng 12 năm ngoái, họ cũng đã nộp đơn khai phá sản.

Cảnh sát truy lùng kẻ bắn chết một cảnh sát viên
NEW YORK – Hôm Thứ Bảy, cảnh sát New Jersey bắt đầu lùng bắt Jahmell Crockham, 19 tuổi, nghi can bắn chết cảnh sát viên Christopher Matlosz, 27 tuổi. Vào trưa Thứ Sáu, ông Matlosz, nhân viên cảnh sát Lakewood Township, đang đi tuần tiễu thì thấy Crocham đang đi bộ trong khu vực. Ông chặn lại để hỏi, thì đương sự bước lui, rút ra một khẩu súng và bắn ba phát vào cảnh sát viên. Bắn xong, hung thủ chạy bộ tẩu thoát vào trong một khu rừng gần bên. Ông Matlosz đã chết trong một bệnh viện gần đó. Ông đã đính hôn và dự định làm đám cưới trong năm tới. Matlosz đã phục vụ trong ngành cảnh sát từ năm 2006, và được coi là một viên chức xuất sắc, được nhiều người yêu mến.

Nữ Dân Biểu Giffords tiếp tục hồi phục
TUCSON, Arizona – Cách sáu ngày sau khi bị đạn bắn xuyên qua đầu, Dân Biểu Gabrielle Giffords tỏ những dấu hiệu tiến triển đều đặn trong viêc phục hồi chức năng thể lý và ý thức. Năm nay 40 tuổi, bà Giffords dần dần cải thiện khả năng làm theo những mệnh lệnh đơn giản, như khi bác sĩ yêu cầu bà đưa ngón tay lên, hoặc ngoáy ngón chân. Bà đang mở mắt ra được nhiều lần hơn, tại bệnh viện University Medical ở Tucson, Arizona. Bà cũng tự phát làm được một số động tác, càng ngày càng phức tạp hơn, khiến cho các bác sĩ cảm thấy lạc quan đối với tình trạng sức khỏe của bà. Lần đầu tiên bà mở mắt ra được là khi có hai nữ dân biều đồng nghiệp đến thăm, sau khi Tổng Thống Barack Obama và Phu Nhân Michelle đến thăm bà trong phòng bệnh viện.

Các hãng du thuyền cắt giảm những chuyến tàu tới Mexico
LOS ANGELES, California – Ba hãng du lịch bằng du thuyền lớn sẽ chấm dứt hoặc cắt bớt những chuyến đi chơi tới Mexico, khởi hành từ miền nam California. Lý do là vì tình trạng bạo động leo thang, do các băng đảng buôn lậu ma túy ở Mexico gây ra, khiến cho nhiều du khách sợ hãi. Chiếc đại du thuyền sang trọng Mariner of the Seas, của công ty Royal Caribbean Cruises Ltd., sẽ khởi hành vào ngày Chủ Nhật, trong chuyến hải hành cuối cùng từ hải cảng Los Aneles, đi tới duyên hải miền tây Mexico. Sau đó chiếc du thuyền này sẽ dời căn cứ tới Galveston, Texas, để cung cấp những chuyến du lịch bảy đêm, đi tới vùng biển phía tây Caribbean. Chiếc du thuyền Norwegian Star của công ty Norwegian Cruise Lines, neo ở Los Angeles, sẽ ngưng những chuyến đi tới vùng Riviera ở Mexico, và sẽ dời sang Tampa, Florida. Công Ty Carnival Corp cũng sẽ chuyển căn cứ của du thuyền Carnival Spirit từ hải cảng San Diego sang nước Úc, bắt đầu từ năm 2012.

Liên Âu niêm phong Bờ Biển Ngà và tài sản ngân hàng
ABIDJAN/ BRUSSELS – Hành động mới nhất của Liên Minh Châu Âu (EU), để thuyết phục Laurent Gbagbo từ nhiệm sau một cuộc bầu cử mà ông đã thất bại, là niêm phong cảng xuất khẩu ca cao, công ty dầu quốc gia, và 3 nhà băng; danh sách nghiêm trị của EU gồm nhà máy lọc dầu SIR quốc gia, ngành cao su về hình thể, ngành năng lượng tiện ích SOGEPE, và ngành truyền thông quốc gia RTI. Phe Gbagbo bác bỏ các biện pháp trừng trị gắt gao hơn và nói ông ta vẫn còn có thể sử dụng trương mục của nhà băng trung ương ở Tây Phi, cho dù các nhà lãnh đạo khu vực công nhận đối thủ tuyển cử của ông là Alassane Outtara là người lãnh đạo hợp pháp của đất nước trồng ca cao lớn nhất thế giới này. Liên Hiệp Quốc về nhân quyền cho biết có ít nhất 247 người chết vì bạo động ở Bờ Biển Ngà, kể từ cuộc bầu cử gây tranh cãi ngày 28-11, có nguy cơ đưa đất nước trở lại cuộc nội chiến. Tap chí chính thức của EU đưa tin, các công ty và những ngành tiện ích “đang giúp đỡ tài trợ cho chính phủ bất hợp pháp” của Gbagbo. Đài phát thanh RTI đã phạm tội “kích động công chúng để gây hận thù và bạo lực thông qua sự tham gia những chiến dịch thông tin sai lạc trong cuộc bầu cử tổng thống 2010. Tất cả mọi ngân quỹ, nguồn lợi kinh tế do cá nhân làm chủ hay được kiểm soát bởi cá nhân, pháp nhân, tổ chức, cơ quan đều bị niêm phong”. EU cũng niêm phong tài sản và cấm thị thực chiếu khán cho Gbagbo và 84 người hỗ trợ ông, trong đó có vợ ông, các bộ trưởng, tư lệnh quân đội, nhân viên bảo an và các biên tập viên báo chí. Các nhà phân tích nói việc siết chặt tài chính có thể là cách tốt nhất lật đổ Gbagbo, để hạn chế viễn cảnh phải can thiệp bằng quân sự. Ông Ouattara than phiền trong hôm Thứ Sáu là Gbagbo vẫn nhận kinh phí đáng kể hàng ngày từ Senegal dựa trên ngân hàng trung ương khu vực BCEAO. Phát ngôn viên của Gbagbo xác nhận điều này đúng, không ai có thể ngăn chận họ.

VienDongDaily