Đúng 40 năm sau khi tờ New York Times tiết lộ tài liệu về chiến tranh Việt Nam gây chấn động, toàn bộ 7.000 trang Hồ sơ Lầu Năm Góc (nghiên cứu bí mật về những gian dối và sai lầm của Mỹ trong cuộc chiến Việt Nam) hôm qua mới được công bố.
Cục Lưu trữ Quốc gia và Thư viện Tổng thống đưa trọn vẹn hồ sơ 7.000 trang này ra công khai vào hôm qua (giờ Washington), sau khi đa phần những bí mật của hồ sơ đă được biết đến.
Dù vậy, vẫn c̣n 11 chữ bị xóa và giới học giả thắc mắc không rơ đó là những chữ ǵ.
Ông Daniel Ellsberg nói với báo giới bên ngoài Toà nhà Liên bang ở Los Angeles năm 1973.
Loạt bài tiết lộ Hồ sơ Lầu Năm Góc về chiến tranh Việt Nam lần đầu tiên được đăng trên tờ The New York Times ngày 13/6/1971. Nó có sức bùng nổ và gây chấn động chẳng khác ǵ đợt tiết lộ Wikileaks vừa qua.
Chính một trong các nhà phân tích là ông Daniel Ellsberg đă tiết lộ hồ sơ này, trong hành động thách thức được coi là một trong những cáo giác kịch tính nhất trong lịch sử Mỹ.
Việc tung ra Hồ sơ Lầu Năm Góc khi đó vốn vi phạm quy định tối mật của chính phủ, làm lung lay ghế Tổng thống của ông Richard Nixon và đưa đến một cuộc chiến pháp lư tại Ṭa án Tối cao, mà đă mở đường cho tự do báo chí.
Hồ sơ này vốn được Bộ Quốc pḥng và một nhóm phân tích gia về chính sách ngoại giao chuẩn bị vào cuối nhiệm kỳ của Tổng thống Lyndon Johnson.
Hồ sơ này cho thấy các đời Tổng thống Johnson, Kennedy và các chính quyền trước nữa đă leo thang xung đột tại Việt Nam trong khi lừa dối Quốc hội, công chúng và các đồng minh.
Bản thân ông Ellsberg cho biết ngay cả có nghiên cứu kỹ th́ người ta cũng ít có khả năng sẽ t́m được những tiết lộ ǵ mới trong 7000 trang này.
Ông Ellsberg đă chọn ra những nội dung đáng chú ư nhất khi ông chụp tập hồ sơ này để tung ra. Khi đó, ông phải lấy đi từng tập hồ sơ mỗi đêm, đưa đến văn pḥng của một người bạn có máy photocopy để chụp, rồi sau đó lại mang về.
Đa phần nội dung của Hồ sơ Lầu Năm Góc cũng đă được đưa ra trong các diễn đàn Quốc hội và các phương tiện khác, khiến nhiều người tỏ ư ngạc nhiên là hồ sơ này vẫn được xếp loại bí mật cho đến măi bây giờ.
Toàn bộ hồ sơ sẽ sớm được đưa ra trên mạng.
Hà Khoa
Theo BBC, The Guardian