Quân nổi dậy hôm 9-8 tuyên bố sẽ chuyển cho các nhà chức trách Anh Quốc hàng ngàn tài liệu mới phát hiện được của chính phủ Libya chi tiết hóa các phi vụ tài chính của chính quyền Gaddafi với các công ty và cá nhân của xứ sở sương mù.
Số tài liệu mật nói trên được phát hiện tại Đại sứ quán Libya tại London mới được quân nổi dậy tiếp quản chính thức hôm 9-8.
Daily Telegraph cho biết đă được xem một số tài liệu nói trên, trong đó có miêu tả chi tiết về việc làm thế nào đại sứ quán Libya tại London – mà theo những chủ nhân mới gọi là “trung tâm gián điệp”, chi tiền cho một số công ty và cá nhân của Anh trong các phi vụ tài chính.
Số tài liệu được phát hiện khi Hội đồng Dân tộc chuyển tiếp chính thức tiếp quản đại sứ quán Libya tại London
Một số tài liệu liên quan tới việc chi trả cho các chuyên gia y tế Anh đă chữa chạy cho các thành viên của chính quyền Gaddafi và gia đ́nh họ.
Những tài liệu khác t́m thấy được trong ṭa đại sứ quán tại Knightsbridge lại chỉ ra phương thức mà đại sứ quán này sắp xếp và trả tiền cho các chuyến đi của các thành viên của cộng đồng người Do Thái và nhiều công dân Anh.
Phía quân nổi dậy cho rằng số tài liệu “nhạy cảm” này sẽ tiết lộ chi tiết các hoạt động t́nh báo của chính quyền Gaddafi thực hiện tại Anh trong nhiều thập niên qua.
Một điều phối viên người Anh liên quan tới hoạt động Hội đồng Dân tộc chuyển tiếp chính thức tiếp quản đại sứ quán Libya tại London cho hay: “Đại sứ quán này được sử dụng như một “trung tâm t́nh báo” trong 30 đến 40 năm qua”. Chúng tôi sẽ công bố và chuyển nó cho chính phủ tương lai của Libya”.
Cùng ngày, hăng tin AFP và Reuters đưa tin Mỹ cho biết đă chuyển giao Đại sứ quán Libya tại Washington cho Hội đồng Dân tộc chuyển tiếp (NTC) của quân nổi dậy mà Washington mới công nhận là chính phủ hợp pháp duy nhất của đất nước Bắc Phi này.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Mỹ Victoria Nuland đă xác nhận thông tin trên với báo giới. Bên cạnh đó, trợ lư của bà Nuland, ông Mark Toner, cho biết thêm rằng Mỹ và NTC đă kư các văn bản liên quan tới việc chuyển giao Đại sứ quán Libya – trước đó từng là cơ quan đại diện của chính quyền Gaddafi ở Washington.
Các quan chức ngoại giao Libya giương cờ chế độ tiền Gaddafi tại Đại sứ quán nước này ở Washington hôm 25-2
Được biết việc chuyển giao này diễn ra từ tuần trước.
Đan Mạch cũng tuyên bố hai đại diện ngoại giao cuối cùng của chính phủ Libya không c̣n được hoan nghênh tại nước này. Trong khi đó Canada đă kiên quyết “cô lập và không công nhận tính hợp pháp” của nhà lănh đạo Muammar Gaddafi bằng cách yêu cầu tất cả những nhân viên ngoại giao c̣n lại của Sứ quán Lybia ở thủ đô Ottawa rời khỏi nước này. Bộ Ngoại giao Canada cho các quan chức ngoại giao Libya cũ này 5 ngày để thu xếp và rời khỏi Canada, đồng thời đóng tất cả các tài khoản ngân hàng của họ.
Trong cuôc họp hồi tháng trước ở Istanbul – Thổ Nhĩ Kỳ, Mỹ và một số nước khác đă công nhận NTC là chính quyền duy nhất tại Libya cho tới khi thành lập được một chính quyền lâm thời.
Hiện ông Ali Aujali đang được giao trọng trách đại sứ của Libya. Ông này đă đào thoát khỏi chính quyền Gaddafi ngay khi xảy ra các cuộc bạo loạn ở nước này hồi tháng 2 và gia nhập quân nổi dậy.
Hiện chưa rơ liệu ông Aujali có đảm nhiệm sứ mệnh mới này hay không. Theo AFP, tới thời điểm này vẫn chưa rơ các quan chức ngoại giao mới của NTC đă tiếp quản Đại sứ quán Libya tại Washington chưa v́ các cuộc điện thoại từ AFP tới đây đều không nhận được hồi âm.
Mỹ thông báo đă đóng cửa Đại sứ quán Libya từ hôm 10-3. Vài tuần sau đó, để thể hiện quan điểm rơ hơn, Mỹ tiếp tục rút hết các nhân viên ngoại giao của ḿnh tại Đại sứ quán Mỹ ở Tripoli.
Trong một diễn biến liên quan, Chính phủ Libya hôm qua đă lên tiếng tố cáo NATO giết hại 85 dân thường trong một làng gần thị trấn miền tây Zlitan trong các đợt không kích dữ dội một ngày trước đó.
Tuy nhiên phía NATO khẳng định các đợt không kích gần thành phố miền tây Zliten là "hợp pháp" và NATO không thấy bằng chứng nào về 85 dân thường thiệt mạng như Tripoli tuyên bố.
Thu Hằng (Theo AFP, Reuters)