Tuy không muốn nghe những ǵ đài HTV1 phát bởi lời nói đầu của cô xướng viên giới thiệu nội dung "người dân bức xúc khi một nhóm người biểu t́nh bị sự lợi dụng của các nhóm thù địch nước ngoài"!
Không muốn nhưng ṭ ṃ, tôi cố theo dơi kỹ từng chi tiết của bài gọi là phóng sự này và cuối cùng đă vỡ ra nhiều việc.
Bắt đầu với những câu phát biểu của hai ông cựu chiến binh Trịnh Đăng Khoa và Nguyễn Đức Thành. Hai ông thuyết giảng rằng ḿnh từng đi bộ đội bảo vệ thủ đô Hà Nội và chắc chắn ḷng yêu nước không kém ai. Cả hai đều xác định người yêu nước chân chính phải tin tuyệt đối vào sự chỉ đạo của Đảng và không thể tự yêu nước theo cách của ḿnh.
Ông Khoa mạnh mẽ cho rằng người biểu t́nh tụ tập trứơc tượng đài Lư Thái Tổ là không chính đáng. Trong khi ông Thành th́ nói người Hà nội không có kiểu đi ngoài đường nói bậy nói bạ. Ông Thành c̣n cho là yêu nước th́ phải giữ vệ sinh đường phố, giữ trật tự chung và làm sao cho xanh sạch đẹp!
Nghe những lời này th́ có ai c̣n muốn tranh căi với những vị này nữa hay không?
Hai ông không ai nói ḿnh đă từng tham dự cuộc chiến biên giới phía Bắc năm 79 hay không nhưng xem bộ dạng của cả hai, người xem có thể đoán rằng hai ông này khó ḷng là những người lính dũng cảm được.
Tới phiên mấy bà th́ các phát biểu rơ ràng là được học thuộc ḷng từ trứơc. Bà Nguyễn Thị Thơm nhanh nhẩu cho rằng tụ tập để cho người khác giật giây ḿnh để cho tốn công tốn của nhà nước! v́ nhà nứơc phải đem cơ man nào là công an, an ninh rồi dân pḥng mới dẹp yên những người biểu t́nh!
C̣n bà Nguyễn Thị Đài th́ được giao cho một bài học khó hơn khi gần như tru tréo, bà xác quyết rằng những cuộc biểu t́nh này là do sự kích động của các thế lực phản động chứ không phải là yêu nước. Bà cũng khẳng định là đường lối chính sách của đảng là đúng đắn. Bà Đài ra vẻ rất thạo khi dùng những từ ngữ lạ lùng nếu so với người dân b́nh thường. Không nói ai cũng thừa biết bà từ đâu mà ra.
Người ta c̣n nhớ địa điểm cuộc biểu t́nh vừa rồi bị sân khấu án ngữ mất và hôm nay HTV1 chiếu lại buổi lễ của Hội liên hiệp thanh niên Việt Nam ngay tại địa điểm này.
Xem rồi mới biết họ tổ chức chống biểu t́nh qua bài diễn văn của nhân vật Bí thư Thành đoàn kêu gọi người trẻ phải theo chỉ đạo của Đ̣an thanh niên trong việc bày tỏ ḷng yêu nước.
Trên màn h́nh của HTV1, những người tuổi thật trẻ, với ánh mắt non nớt như những con chim sâu ngồi lắng tai nghe anh Bí thư Thành đoàn đọc diễn văn giảng dạy ḷng yêu nứơc cho mọi người. Nh́n kỹ th́ thấy khuôn mặt của người đang đọc diễn văn có nét ngu ngơ hơn mấy em ngồi bên dưới.
Tôi đă từng bỏ một thời gian lớn của thời thiếu nữ để chạy theo những thói phù phiếm bệnh hoạn, được che đậy dưới rất nhiều mỹ từ mà Đoàn thanh niên Cộng sản là một tổ chức điển h́nh.
Tôi thấy các em gái ngồi nghe rồi buồn cho các em. Tuổi trẻ có bao nhiêu thời gian đâu mà hoang phí? Cuộc đời bên ngoài cái cổng vô h́nh nhưng rất kiên cố là "đoàn" là "đảng", tươi vui và lành mạnh biết bao mà các em không tham gia, lại dấn thân vào những sinh hoạt vô bổ và khó thể nói chúng có lợi cho kiến thức đời sống của các em.
Dưới bài học yêu nước phát đi từ một bài diễn văn máy móc, không biết có chạm được vào ḷng tự trọng cần có của các em hay không? Các em được dặn ḍ rằng ráng học cho giỏi là yêu nước. Ráng sinh hoạt đoàn, đảng cho tốt là yêu nước... cũng như những việc lặt vặt khác nào là thêu khăn cho chiến sĩ Trường Sa, kư tên vào kỷ niệm chương gửi đi tới các đảo xa là một việc làm nhỏ bé nhưng tỏ được tấm ḷng yêu nứơc của ḿnh....
Nếu yêu nươc chỉ cần như thế th́ không hiểu Việt Nam hôm nay có c̣n nằm trên bản đồ thế giới hay không?
Bao nhiêu đó vẫn chưa đủ cho tôi trằn trọc. Tôi thật sự bị "sốc" khi sinh viên trả lời cuối cùng mang tên Đào Mỹ Hằng lên đối diện với khán giả đang xem chương tŕnh và tuyên bố rằng đi biểu t́nh là hành động mà cô thấy rằng không cần thiết và không nên làm. Theo cô th́ mỗi cá nhân, đặc biệt là thủ khoa th́ hăy làm tốt những công việc với chính bản thân ḿnh. Ví dụ như sinh viên ngân hàng th́ hăy làm tốt việc chuyên môn của ḿnh về tài chính, về kinh tế là góp phần bảo vệ tổ quốc. C̣n việc bảo vệ an ninh biển đảo th́ đó là việc của các anh chiến sĩ hải quân và sinh viên hăy là hậu phương vững chắc ở đàng sau.
Đào Mỹ Hằng là một trong 100 sinh viên thủ khoa đang được xă hội chú ư. Lời phát biểu của cô không có ǵ sai nhưng chứa đầy ích kỷ của một lớp người trẻ hôm nay. Sự ích kỷ không cần dấu diếm bởi được lănh đạo trong trường cô theo học nhồi nhét hàng ngày. Xă hội cũng tiếp tay cho cái tư duy ích kỷ này bằng các tṛ nhố nhăng được gọi là văn hóa.
Học giỏi nhưng lạc đường vào tâm lư trùm chăn th́ ngẫm có ích ǵ cho xă hội? Rồi cô sẽ ra trường với một cái ghế nào đó trong ngân hàng, đúng ngành cô học và trong suốt cuộc đời của cô gái ấy sẽ là ǵ nếu không phải cô sẽ dùng mọi cách để làm giàu cho gia đ́nh và bản thân cô?
Tôi không muốn áp đặt một sự thật rất gắn bó với những bài học mà cô được huấn luyện trước khi trả lời đài HTV1. Tôi chỉ buồn v́ một sinh viên thủ khoa lại không đủ bản lĩnh để nói lời nói tận đáy ḷng ḿnh.
Tôi tin chắc cô thủ khoa này chưa bao giờ thấy một cuộc biểu t́nh nào trong suốt hai tháng qua. Cô không biết những sinh viên cùng tuổi với cô mỗi Chúa Nhật hy sinh rất nhiều thứ để nói cho được tiếng nói của ḿnh trước sự xâm lấn lộ liễu của Trung Quốc. Cô không đổ mồ hôi, cô không khan giọng gào thét đ̣i công lư. Cô cũng không bị ném lên những chiếc xe buưt hôi hám chở về Mỹ Đ́nh và sau đó sống những giờ phút như các phạm nhân mặc dù người đi biểu t́nh hoàn toàn không làm một điều ǵ có hại cho xă hội, nhân dân.
Những sinh viên trẻ tuổi như cô đang đ̣i hỏi được thực thi những quyền hạn mà một công dân trong xă hội dân sự đương nhiên được hưởng, trong đó có quyền được biểu t́nh để nói lên chính kiến của ḿnh và được hiến pháp nước Cộng ḥa Xă hội Chủ nghĩa Việt Nam thừa nhận.
Họ không cam tâm làm những con két nói thay lời của nhà nước mớm cho. Họ muốn tự thân nói thẳng với Trung Quốc và tiếng nói của họ không qua bộ lọc nào. Họ xứng đáng được kính trọng. Họ xứng đáng được ghi nhớ và những đàn áp, vu khống, áp đặt từ phương tiện truyền thông nhà nước đang có dấu hiệu phản ứng ngược từ quần chúng.
Sau bà Nguyễn Phương Nga, nhà nước đang đào tạo một loạt các loại két lớn nhỏ khác để tham gia vào bản đồng ca mang tên "yêu nước".
Là đàn bà với nhau tôi không hiểu tại sao bà Nguyễn Phương Nga lại chọn một vị trí đau khổ như vậy. Vị trí của bà chắc chắn không bao giờ bà muốn v́ nó đi ngược hoàn toàn với những ǵ bà học được từ trường học lẫn trường đời, đó là sự thành thật trong phát ngôn, nhất là phát ngôn trước công chúng. Mỗi lời bà nói sẽ qua hàng triệu bộ lọc tinh vi nhất. Lời phát biểu của bà sẽ lên bàn cân, cân sự thành thật để đánh giá uy tín của một chế độ.
Thương lắm, bà trở thành con két, hy sinh tâm thức cá nhân để ngồi vào chiếc ghế mà ngày nay ai cũng thấy là bạc bẻo.
Dù sao th́ bây giờ bà đă có đồng loại. Các con két đủ lứa tuổi vừa được nhà nước thả vào khu vườn tuyên huấn để cùng hợp ca bài ca yêu nước với bà.....
* canhco's blog (rfavietnam)