Sau vụ 11/9: Thế giới thay đổi, nước Mỹ thì không

Tròn một thập kỷ qua đi, nhưng ký ức về các vụ tấn công kinh hoàng vẫn hằn sâu trong tâm khảm của hàng triệu người dân của Hợp Chủng quốc.

Ngày 11/9/2001 được xem là chương đen tối nhất trong lịch sử nước Mỹ. Vỏn vẹn hơn 1 tiếng đồng hồ, thành trì 200 năm hùng mạnh của nước Mỹ rung chuyển bởi những đợt tấn công của bọn khủng bố cực đoan: Gần 3.000 người chết, hơn 6.000 người bị thương, thiệt hại kinh tế hơn 100 tỉ.

Tròn một thập kỷ qua đi, nhưng ký ức về các vụ tấn công kinh hoàng vẫn hằn sâu trong tâm khảm của hàng triệu người dân của Hợp Chủng quốc.

Gần 1 tháng sau đó, ngày 7/10/2001, Mỹ chính thức phát động cuộc chiến chống khủng bố toàn cầu với điểm mở màn là cuộc tấn công vào Afghanistan. Thế giới đã chính thức thay đổi từ thời điểm đó.

Nếu như cuộc tấn công của Mỹ vào Afghanistan được thế giới ủng hộ, thì cuộc tấn công vào Iraq 2 năm sau đó, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế, Mỹ đã đặt cả thế giới vào sự bất ổn chưa từng có kể từ sau ngày kết thúc thế chiến thứ 2.

Vết nứt trong quan hệ giữa Mỹ và châu Âu ngày càng lớn; Căng thẳng giữa Mỹ và thế giới Hồi giáo càng thêm sâu sắc, và đặc biệt, với Học thuyết “Đánh đòn phủ đầu” dưới ngọn cờ “chống khủng bố” vô hình chung đã mặc định bất cứ quốc gia nào trên thế giới đều có thể trở thành “nơi chứa chấp khủng bố” kiểu Mỹ.

Tòa tháp đôi - niềm hãnh diện của nước Mỹ đang sụp đổ (ngày 11/9/2001).

Cuộc chiến chống khủng bố tại Trung Đông đẩy giá dầu thế giới tăng cao một cách chóng mặt khiến nền kinh tế chịu nhiều tác động tiêu cực.

Trước khi Mỹ xâm lược Iraq năm 2003, giá dầu thế giới chưa đến 25 USD/thùng nhưng đến năm 2008, giá dầu thế giới đã tăng lên gần 160 USD/thùng, tăng gấp 6,4 lần.

Tác động của dầu thô lên nền kinh tế Mỹ có thể dễ dàng nhận thấy, khoản tiền khổng lồ phục vụ cho cuộc chiến chống khủng bố khiến chính phủ Mỹ lâm vào khủng hoảng nợ công tồi tệ nhất trong lịch sử.

Theo thống kê, nợ công của Mỹ từ 6.400 tỉ USD vào năm 2003, nay đã lên đến 14.000 tỉ. Nền kinh tế lớn mạnh nhất hành tinh bị lung lay, kéo theo đó là sự suy thoái của tổng thể nền kinh tế thế giới.

Tiếp sau Afghanistan và Iraq, không tấn công rầm rộ, không đưa hàng vạn quân rầm rập vượt biên giới, nhưng từ Pakistan, Yemen, Somalia, Sudan đến Philippines, Indonesia… suốt thập kỷ qua ở đâu cũng ghi đậm dấu ấn Mỹ trong các cuộc truy lùng các tổ chức khủng bố.

Sau 10 năm phát động cuộc chiến chống khủng bố, với bất cứ nguyên cớ gì, nước Mỹ đã đạt được cái mà muốn:

- Thay đổi chế độ tại Afghanistan và Iraq, qua đó chi phối hoàn toàn nguồn tài nguyên các quốc gia dầu lửa này;
- Tiêu diệt trùm khủng bố Osama Bin Laden, đồng nghĩa với việc nước Mỹ gỡ gạc thể diện cũng như chứng minh với thế giới rằng, cuộc chiến do người Mỹ phát động đang đi đúng hướng.

Có thể thấy rằng, cuộc chiến chống khủng bố trên phạm vi toàn cầu là hiện thực hóa học thuyết quân sự nổi tiếng “Đánh đòn phủ đầu” ra đời từ thời Tổng thống G.W.Bush.

Theo đó, chiến lược chống khủng bố của Mỹ trong 10 năm qua là giành quyền chủ động, thậm chí đơn phương tấn công trên các mặt trận, bất chấp pháp quyền của nước sở tại cũng như luật pháp Liên Hợp Quốc, một khi người Mỹ cho rằng có Al-Qaeda hoặc các phần tử Hồi giáo cực đoan nhen nhóm hoạt động “có thể gây phương hại tới an ninh của nước Mỹ”.

Không phải ngẫu nhiên mà từ đời Tổng thống G.W.Bush tới Barack Obama, nước Mỹ luôn ưu tiên nhân lực cũng như nguồn tài chính khổng lồ cho cuộc chiến chống khủng bố dường như kéo dài vô tận.

Xe tăng Mỹ tiến vào Baghdad (năm 2003).

Theo báo cáo của Phòng Nghiên cứu Quốc hội Mỹ công bố vào tháng 3/2011, sau sự kiện 11/9 nước Mỹ đã chi 1.283 tỉ USD cho các hoạt động chiến tranh, xây dựng khu căn cứ, viện trợ nước ngoài và chữa trị cho các binh sĩ tham gia chiến tranh tại Iraq và Afghanistan.

Việc tiến hành chiến dịch quân sự tại Iraq cũng đã khiến hơn 4.480 lính Mỹ thiệt mạng; chiến tranh tại Afghanistan khiến hơn 1.750 lĩnh Mỹ tử trận.

Những con số thống kê trên cho thấy, 10 năm sau ngày nước Mỹ đem quân đi chinh phạt khủng bố, người dân Mỹ vẫn tiếp tục bị chia rẽ xung quanh chính sách chống khủng bố áp dụng từ sau vụ 11/9/2001.

Vụ lính đặc nhiệm Mỹ tiêu diệt Osamar bin Laden trong chiến dịch “Ngọn giáo Hải vương” (Neptune’ Spear) được xem là bước ngoặt trong cuộc chiến chống khủng bố, nhưng ngay bản thân Tư lệnh lệnh quân đội Mỹ, Tổng thống Barack Obama, trong bài phát biểu chúc mừng chiến dịch “Neptune’ Spear” vẫn thận trọng thừa nhận “Al-Qaeda chưa bị tiêu diệt hoàn toàn. Al-Qaeda sẽ còn tiếp tục thực hiện các vụ tấn công trong thời gian tới”.

24h trước lễ kỷ niệm 10 năm ngày nước Mỹ bị tổn thương, cảnh tượng hoảng loạn, những cột lửa và khói đen khổng lồ như muốn thiêu rụi cả thành phố New York ngày ấy, hiện vẫn ám ảnh lên khắp nước Mỹ.

Cũng thời điểm này, Bộ Quốc phòng Mỹ cũng nâng mức báo động cao nhất tại các căn cứ quân sự trên toàn nước Mỹ đề phòng bất trắc xảy ra. Qua đó để thấy rằng, một thập kỷ kể từ ngày Mỹ phát động cuộc chiến chống khủng bố trên phạm vi toàn cầu, “Thế giới thay đổi, nhưng Mỹ thì không!” như nhận định của Michael Cox, Giáo sư về quan hệ quốc tế, ĐH Kinh tế London, trong bài viết nhan đề “From Empire to Decline” dịp 10 năm sau vụ 11/9/2001. Tag: 10 năm vụ 11/9

Ngoài ra, tính đến cuối năm 2010, Quân đội Mỹ cũng ghi nhận 30.000 binh sĩ bị thương tại hai chiến trường khốc liệt này. Hiện Mỹ đã lập thời gian biểu rút quân khỏi Afghanistan nhưng hoàn toàn rút quân vẫn cần thời gian, con số 1.750 chắc chắn sẽ tăng lên và tiếp tục thử thách sức chịu đựng của người Mỹ.

10 năm tiến hành cuộc chiến chống khủng bố, hao người, tốn của, Chính quyền Mỹ ít nhiều chứng minh mệnh đề mà nhiều người dân Mỹ mong mỏi: Sự kiện 11/9 chưa một lần tái diễn tại trên dất Mỹ! Tuy nhiên, đó chưa phải là tất cả!

Kết quả thăm dò do Tổ chức Pew Research Center công bố đầu tháng 9 vừa qua cho thấy: Gần 97% người Mỹ cho rằng đã 10 năm trôi qua nhưng họ vẫn nhớ như in vụ 11/9 và thảm kịch này ít nhiều đã ảnh hưởng tới họ và gia đình;

Trong số 1.509 người được hỏi ý kiến từ ngày 11 đến 27/8/2011, có 43% cho rằng những sai lầm trong chính sách của Mỹ là nguyên nhân dẫn tới vụ 11/9, so với mức 33% ở thời điểm cuối tháng 9/2001;

43% cho rằng sở dĩ trong 10 năm qua trên lãnh thổ nước Mỹ không xảy ra vụ khủng bố nào là do có sự thay đổi trong chính sách của Mỹ, nhưng có tới 62% lo ngại bọn khủng bố sẽ còn thực hiện các vụ tấn công lớn vào Mỹ;

47% nói rằng vụ tiêu diệt trùm khủng bố Osama bin Laden là một thành tích quan trọng trong cuộc chiến chống khủng bố, nhưng nước Mỹ vẫn không an toàn hơn vì phần lớn những kẻ chịu trách nhiệm về vụ 11/9 vẫn chưa bị giết hoặc bị bắt;

67% lo ngại nguy cơ trỗi dậy của Hồi giáo cực đoan trong nước Mỹ và 42% cử tri Dân chủ cho rằng cuộc chiến tại Afghanistan và Iraq làm tăng nguy cơ khủng bố...

Tùng Dương
(DV/tổng hợp)