Nạn nhân vụ tấn công bằng khuẩn bệnh than được bồi thường

Robert Stevens, một nhà biên tập ảnh tại một tờ báo lá cải tại bang Florida, đã chết sau khi hít phải khuẩn bệnh than được gửi đến ông chủ của mình. Năm 2003, vợ của Robert, bà Maureen, đã kiện chính phủ Mỹ đòi khoản tiền bồi thường 50 triệu USD khi cuộc điều tra của FBI vào số thư tín có nhiễm khuẩn bệnh than có nguồn gốc từ Viện nghiên cứu Y học quân đội Mỹ về các bệnh truyền nhiễm tại doanh trại Detrick.

FBI cuối cùng cũng nhận dạng được nhà vi sinh vật học của quân đội Mỹ đã chết là Bruce Ivins chính là thủ phạm chính đằng sau các vụ tấn công đen này dù rằng phán quyết đó gây ra những tranh cãi giữa những nhà khoa học từng nghiên cứu về khuẩn bệnh than.

Richard Schuler, luật sư của gia định Stevens, cho biết báo chí và các cuộc phỏng vấn chính thức đã tiết lộ thông tin trước năm 2001, các nhà nghiên cứu tại các phòng thí nghiệm của chính phủ Mỹ làm việc với bệnh than và các mầm bệnh nguy hiểm khác đã không trải qua những cuộc kiểm tra tiền sử nghiêm ngặt. Các tính toán về vật chất gây bệnh và an toàn tại khu làm việc đã không được thực hiện chặt chẽ.
“Những gì chúng tôi phát hiện được cơ bản là một cảnh thật đáng sợ. Mối hiểm họa tiềm ẩn nghiêm trọng đối với xã hội từ một cuộc tấn công sinh học là rất lớn, là hậu quả tất yếu từ bất cứ người nào từng tiếp xúc với những bào thể chết người này,” Schuler nói.

Những lá thư nhiễm khuẩn bệnh than được gửi đi vào mùa thu năm 2001 đến các văn phòng của hai cơ quan truyền thông và cơ quan lập pháp đảng Dân chủ giết chết 5 người và làm nhiễm bệnh cho nhiều người khác.
Các tài liệu của chính phủ Mỹ cho thấy các tiêu chuẩn an toàn trước khi xảy ra các các vụ việc thư tín liên quan đến khuẩn bệnh than đã được cải thiện đáng kể, Schuler thừa nhận. Hiện tại rất có khả năng có kẻ đứng ngoài lợi dụng sự việc này để chế tạo vũ khí sinh học nguy hiểm hơn.


Các quan chức cho rằng công tác bảo vệ tại Fort Detrick đã được củng cố đáng kể. Tuy nhiên chỉ một vài năm trước đây quân đội Mỹ tạm thời cho dừng lại phần lớn các hoạt động nghiên cứu về vũ khí sinh học tại phòng thí nghiệm này sau khi khẳng định một số vật chất không nằm trong cơ sở dữ liệu chính thức.
Năm 2010, một nhóm các chuyên gia phân tích nhân danh FBI đánh giá quá trình điều tra liên quan đến khuẩn bệnh than qua thư tín khẳng định Ivins đã có những biểu hiện mắc bệnh thần kinh trước thời điểm ông ta được vào làm việc tại doanh trại Detrick, nơi buộc ông ta phải làm sai lệch một bản đánh giá về mức an toàn.
Phát ngôn viên của quân đội Mỹ George Wright cho biết đã có những “cải thiện đáng kể” trong việc nâng cao mức an toàn tại phòng thí nghiệm bằng các biện pháp trong đó có công tác kiểm tra thường xuyên đối với các nhà nghiên cứu, các quy chế nghiêm ngặt khi qua lại những khu vực lưu trữ các tác nhân gây bệnh và giám sát điện tử 24/24.


Bộ Tư pháp Mỹ nhiều lần né tránh trách nhiệm phải đồng thời điều tra làm rõ những bê bối liên quan đến các thư tín nhiễm khuẩn bệnh than cũng như xác định các hình thức xử lý vì tội tắc trách đối với những người liên quan. Trong một báo cáo tóm tắt về vụ việc kiện cáo của gia đình Steven đưa ra hồi tháng 7, các luật sư thuộc bộ Tư pháp Mỹ kết luận “Ivins “đã không có trang bị chuyên dụng” tại phòng thí nghiệm khi chuẩn bị các bào thể bệnh than khô được tìm thấy trong các lá thư, một nhận định dường như phủ nhận lại chính kết luận của FBI. Tuy nhiên các luật sư thuộc bộ Tư pháp nhanh chóng rút lại tuyên bố này.
Vào năm 2008, bộ này quyết định lập một hồ sơ vụ án riêng đối với nhà nghiên cứu hậu Fort Detrick là Steven Hatfill, người bị nhận định sai lầm là thủ phạm khả dĩ đứng sau các vụ tấn công bằng bệnh than.
Tân Vũ
The New York Times