Người chết lấn đất người sống

(Đất Việt) Một lăng mộ ở thành phố lăng An Bằng (Huế) được xây dựng hơn 1,5 tỷ đồng. Trong đó, riêng quan tài đã đúc hết 5 - 6 tấn xi măng. Mới nghe, tưởng ngành văn hóa đang bảo tồn một công trình lăng tẩm nào, kỳ thực đó chỉ là ngôi mộ bình thường như hàng vạn ngôi mộ khác.

Việc mai táng người qua đời tùy tiện mạnh ai đấy làm, đang tràn lan tại Thừa Thiên - Huế. Hệ lụy là việc chôn cất ngày càng lộn xộn, rất khó kiểm soát.

Đua nhay xây mộ

Cả xã Vinh An (Phú Vang) rộng 750 ha, đã phải dành đến 60 ha cho diện tích lăng mộ. Ở thôn An Bằng (Vinh An) hàng ngàn ngôi lăng mộ, mỗi ngôi mộ từ hàng trăm đến cả ngàn m2 đua nhau mọc lên. Chỉ vì không ai nhường ai, cứ thấy hàng xóm xây lăng to hơn thì ngay lập tức đập bỏ lăng nhà mình làm để lại cái khác, dù cho những ngôi mộ này có trị giá cả tỷ đồng thậm chí cả vài tỷ cũng là chuyện bình thường.

Ông Nguyễn Văn Thành, Chủ tịch UBND xã Vinh An thừa nhận: “Lâu nay người dân an táng người thân và xây cất lăng mộ ít khi thông qua chính quyền địa phương. Tình trạng tùy tiện xây dựng lăng mộ của người dân diễn ra từ lâu nhưng xã bó tay vì chưa có quy hoạch cụ thể. Bên cạnh đó, việc xây dựng lăng mộ có phần do vấn đề tâm linh, là nguyện vọng của bà con nên địa phương không thể làm gì hơn. Hiện nay, UBND xã đang thực hiện công tác phân lô cắm mốc cho người dân và thời gian tới chúng tôi sẽ quản lí triệt để hơn”.

Những khu lăng mộ tiền tỷ ở thôn An Bằng với mỗi ngôi mộ từ vài trăm đến cả ngàn m2.

Theo thống kê của UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế, trên địa bàn toàn tỉnh, trong số 506.527 ha đất tự nhiên, có đến 8.209 ha dành cho nghĩa trang, nghĩa địa. Ông Nguyễn Minh Dũng, Giám đốc Sở Xây dựng Thừa Thiên-Huế nhận định: “Về lâu dài những nghĩa trang dù đã được quy hoạch như hiện nay cũng sẽ lỗi thời, kể cả về mặt kiến trúc và công năng sử dụng. Nếu không kịp thời quy hoạch theo hướng hiện đại, chắc chắn những nghĩa trang hiện nay không đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của người dân trong tương lai”.

Đầu cơ, làm giá

Nghĩa trang Thiên Thai (P.An Tây, TP.Huế) rộng gần 40 ha, là nghĩa trang tự phát đã hơn 30 năm nên khu đất chỗ cao, chỗ thấp, không có cổng chào, không mương thoát nước, không hệ thống cây xanh, không đường đi lại… Một nghĩa trang hẻo lánh, cỏ mọc lúp xúp nhưng vẫn có các “ông trùm” lăng mộ “bao” toàn bộ. Người dân muốn đưa người thân vào an táng tại đây đều phải qua các “ông trùm” này.

Vì sự thao túng này, “đất nền” cho người chết cũng bị đẩy giá lên cao. Nghĩa trang Thiên Thai đã bị đóng cửa, không cấp mới. Tuy nhiên, thông qua các “trùm mộ”, người có nhu cầu vẫn có thể mua đất, dù giá của nó không “bèo” chút nào, khoảng 500.000 -700.000 đồng/m2. Cao hơn khoảng chục lần so với một số nghĩa trang khác trên địa bàn.

Ông Nguyễn Hữu Hùng, Trưởng Ban quản lý nghĩa trang TP.Huế cho biết: “Chúng tôi bó tay với tình trạng như hiện nay, vì những nghĩa trang này hình thành tự phát, không có quy hoạch nên việc xây dựng lăng mộ đều do một số đầu mối (trùm mộ) đảm nhận”.

Theo quyết định của UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế, đến năm 2020 sẽ hình thành được các nghĩa trang mới, hiện đại. Theo đó diện tích mỗi khu mộ xây mới 5 - 9 m2 và cải táng 3 - 5 m2. Tuy nhiên điều này chỉ áp dụng được với những khu nghĩa trang được quy hoạch, có người trông coi, phân lô quản lí như tại nghĩa trang phía Nam và phía Bắc TP.Huế. Còn nhiều nghĩa trang tự phát sẽ không được áp dụng vì sự quản lí của các “ông trùm” mộ, hay theo kiểu có tiền thì làm bao nhiêu cũng được như nhiều nông thôn hiện nay.

Đức Quang – Nguyễn Phương