Ngày 22/1, tàu sân bay Mỹ USS Abraham Lincoln đă đi qua eo biển Hormuz đầy nhạy cảm với sự tham gia của hai tàu chiến Pháp, Anh. Chỉ sau đó vài giờ, EU cũng thông qua biện pháp trừng phạt mới nhằm vào hoạt động xuất khẩu dầu mỏ của Iran.
Tàu sân bay lớp Nimitz USS John C. Stennis (trái) và USS Abraham Lincoln trên vùng biển Ảrập
Nữ phát ngôn viên Hạm đội 5 của Mỹ, Trung úy Rebecca Rebarich, cho biết tàu USS Abraham Lincoln đă hoàn thành “hải tŕnh định kỳ” qua eo biển Hormuz và tiến vào vùng Vịnh Péc-xích mà không gặp bất kỳ trở ngại nào.
Cùng đi với tàu USS Abraham Lincoln c̣n có tàu khu trục HMS Argyll của Hải quân Hoàng gia Anh và một tàu chiến Pháp.
Động thái trên diễn ra một ngày sau khi Iran rút lại cảnh báo trước đó nói rằng Tehran sẽ hành động nếu tàu sân bay Mỹ quay lại eo biển chiến lược hiện đang trung chuyển tới 1/5 lượng dầu thế giới.
Gần như cùng lúc, các ngoại trưởng Liên minh châu Âu (EU) cũng đă nhất trí thông qua các biện pháp trừng phạt mới đối với Nhà nước Hồi giáo. Cụ thể, tất cả các nước thành viên EU không được kư thêm các hợp đồng nhập khẩu dầu thô, sản phẩm hoá dầu và vàng của Iran. Với những hợp đồng đă kư trước đó, các nước sẽ phải tự thương thảo để t́m cách chấm dứt trước ngày 1/7/2012.
Ngoài ra, EU cũng quyết định đóng băng toàn bộ tài sản của Ngân hàng Trung ương Iran và sẽ tiến hành giá toàn diện tác động của các biện pháp trừng phạt mới này muộn nhất là vào ngày 1/5 tới.
"Sức ép cấm vận đối với Iran được đưa ra nhằm buộc Tehran xem xét nghiêm túc những yêu cầu về việc quay trở lại bàn đàm phán”, Ủy viên phụ trách Chính sách an ninh và Đối ngoại của EU, bà Catherine Ashton, cho biết ngay sau khi các ngoại trưởng EU kết thúc cuộc họp ngày 23/1 tại thủ đô Brussel (Bỉ).
EU là thị trường tiêu thụ dầu mỏ lớn nhất của Iran. Việc khối này ngừng nhập khẩu dầu của Tehran được coi là một đ̣n mạnh giáng vào nền kinh tế của quốc gia Hồi giáo vốn phụ thuộc tới 70% vào xuất khẩu dầu mỏ. Để bảo đảm nguồn cung cấp dầu cho thời gian tới, EU đang tiến hành các nỗ lực ngoại giao nhằm chuyển hướng sang các nhà cung cấp khác, trong đó có Ảrập Xê-út, nước có sản lượng dầu lớn nhất thế giới.
Trước đó, Ảrập Xê-út cho biết sẽ tăng sản lượng khai thác thêm khoảng 2 triệu thùng dầu/ngày, gần bằng khối lượng 2,6 triệu thùng/ngày mà Iran hiện đang cung cấp cho các thị trường quốc tế.
Mỹ và phương Tây cáo buộc Iran mượn vỏ bọc dân sự để phát triển hạt nhân quân sự, điều mà Iran một mực bác bỏ.
Vũ Anh
Theo Reuters, Xinhua