Khủng hoảng Syria vẫn chưa có lối thoát

Liên đoàn Ảrập kêu gọi Liên Hợp Quốc thành lập một lực lượng gìn giữ hòa bình chung ở Syria để giám sát một lệnh ngừng bắn tương lai. Trong khi đó, thủ lĩnh al-Qaeda tuyên bố ủng hộ quân nổi dậy ở nước này.

Hôm 12/2, các lãnh đạo Ảrập nhóm họp ở Cairo đã kêu gọi Liên Hợp Quốc tiếp tục nỗ lực ngăn chặn bạo lực ở Syria. Họ đề nghị Hội đồng Bảo an tạo ra một lực lượng gìn giữ hòa bình chung giữa Liên Hợp Quốc và khối Ảrập để giám sát tiến tình thực thi một lệnh ngừng bắn sắp tới.

Người dân Syria khiêng thi thể một chiến binh bị giết trong cuộc giao tranh ở Idlib. (Ảnh: AP)

Yêu cầu của Liên đoàn Ảrập được đưa ra 8 ngày sau khi một sáng kiến của khối kêu gọi Tổng thống Bashar Assad từ bỏ quyền lực bị Nga và Trung Quốc phủ quyết tại Hội đồng Bảo an.

Vẫn chưa rõ liệu biện pháp mới mà Liên đoàn Ảrập đưa ra có giành được sự ủng hộ hay không nhưng chính phủ Syria phản đối đề xuất này và gọi đó là "một hành động thù địch", một bản kế hoạch chi tiết cho "sự can thiệp của nước ngoài vào nội bộ Syria", hãng thông tấn Ảrập Syria đưa tin.

Trong khi đó, quân nổi dậy Syria đã nhận được một nguồn ủng hộ mới: Thủ lĩnh al-Qaeda Ayman Zawahiri. Trong một đoạn video tung lên mạng mới đây, trùm khủng bố này kêu gọi người Hồi giáo ở các nước láng giềng hãy tán đồng phong trào nổi dậy chống Assad.

Trong bối cảnh đó xuất hiện tin tức trên báo chí Ảrập và phương Tây rằng các phần tử al-Qaeda Iraq, vốn thành thạo về chế tạo bom xe và các thiết bị nổ ven đường để tấn công quân đội Mỹ, có thể đang chiến đấu ở Syria, quốc gia có chung đường biên giới dài và các quan hệ bộ tộc với miền tây Iraq.

Sự tham gia của al-Qaeda sẽ đặt Mỹ và các nước muốn hạ bệ Assad vào một tình thế khó khăn: Liệu liên minh "Những người bạn Syria" chống Assad có ủng hộ một phe bao gồm cả al-Qaeda?

Chính phủ Assad thường xuyên gọi những người phản đối là khủng bố, đồng thời khẳng định họ đang chiến đấu chống lại các tay súng Hồi giáo. Liên đoàn Ảrập, các cường quốc phương Tây và Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc các lực lượng của Tổng thống Assad liên tục tấn công những người biểu tình hòa bình, biến một phong trào phản đối thành một lực lượng nổi dậy có vũ trang.

Chưa có phản ứng tức thời nào từ phía Nga về đề xuất hôm 22/2 của Liên đoàn Ảrập nhưng dường như không chắc Moscow sẽ nhất trí một kêu gọi triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình quốc tế, được cho là có vũ trang, mặc dù kế hoạch của Liên đoàn Ảrập không nêu cụ thể lực lượng này sẽ thế nào.

Đề xuất mới cũng không nêu rõ một lệnh ngừng bắn sẽ được áp dụng như thế nào trong một cuộc xung đột đẫm máu được gây ra bởi cả chiến dịch trấn áp biểu tình của chính phủ và phong trào vũ trang chống lại lực lượng an ninh quốc gia.

Moscow đã tỏ tín hiệu nhiệt tình về việc mở rộng triển khai các quan sát viên không vũ trang ở Syria. Nhưng hôm 22/2, Liên đoàn Ảrập đã chính thức chấm dứt sứ mệnh này. Khối cũng kêu gọi các nước khác cắt đứt quan hệ ngoại giao với chính phủ Assad và tuyên bố sẽ "ủng hộ phe đối lập ở Syria cả về tài chính và chính trị".

Bên cạnh đó, họ cũng đề nghị Hội đồng Bảo an thông qua một nghị quyết kêu gọi chấm dứt bạo lực ở Syria và đòi quyền tiếp cận cho các tổ chức nhân đạo, trpng đó có Hội chữ Thập đỏ và Hội Trăng lưỡi liềm đỏ. Dự kiến, Liên Hợp Quốc sẽ xem xét các đề xuất trong tuần này.

Trong khi đó, các nhà hoạt động đối lập ở Syria cho biết, giao chiến vẫn tiếp tục ở nhiều khu vực khác nhau, trong đó có thành phố Homs ở miền trung, khiến cho hàng chục người thiệt mạng. Không thể xác minh được các con số thương vong do báo chí không được tự do tiếp cận.

Thanh Hảo (Theo AP, LA Times)