Có thai, lấy chồng và làm dâu, hàng loạt sự kiện quan trọng của đời người đã xảy ra khi cô gái vừa qua tuổi 16, để rồi sau đó là những chuỗi ngày mòn mỏi đi đòi quyền nuôi con…
Căn nhà của Lại Thị Thùy Dung (SN 1993) nằm trong con hẻm thuộc khu phố 2, phường Đông Hưng Thuận, quận 12 - TPHCM mấy năm nay thường là nơi hàng xóm ghé mắt vào để tò mò, soi mói. Cũng vì vậy mà khi thấy người lạ, bà Nguyễn Thị Hường (mẹ Dung) tỏ ra e dè. Vẻ mặt buồn rười rượi, bà với gọi Dung từ sau bếp rồi nói: “Từ ngày nó mang thai, sinh con rồi nghỉ học, suốt ngày chỉ ở nhà phụ tôi buôn bán rồi đi đòi con, chứ có làm gì nổi đâu?...”.
Lại Thị Thùy Dung bên những bức ảnh của con gái
Làm mẹ ở tuổi 16
Dung có đôi mắt sáng, gương mặt ưa nhìn nhưng già dặn so với tuổi. Khi nghe tôi hỏi về bé Lại Thị Thùy Linh (SN 2010, con gái của Dung), Dung ứa nước mắt lấy ra những tờ đơn tố cáo được gửi đi nhiều nơi nhưng đều được trả lại với nhiều lý do khác nhau: “không thuộc thẩm quyền”, “người bị tố cáo không còn ở địa phương”… Dẫu vậy, không ngày nào ý nghĩ đi đòi lại con bị dập tắt.
Dung quả quyết: “Mong muốn lớn nhất của em là được đón con về nhà chăm sóc, nuôi dưỡng. Em không muốn đụng đến pháp luật, nhưng gia đình chồng cũ không cho em nhận nuôi con và muốn cắt đứt tình mẫu tử nên em buộc phải làm thế”.
Bốn năm trước, khi đang học lớp 10, Dung được ba mẹ của Nguyễn Văn Thái (SN 1988, ở trọ gần nhà Dung) để ý, thường tới lui ngỏ lời mai mối Dung cho Thái. Sau thời gian Dung và Thái qua lại, tháng 1-2010, Dung mang thai.
Biết chuyện, gia đình Dung mời gia đình Thái đến nói chuyện, buộc Dung bỏ thai để tiếp tục đi học. Thế nhưng, ba mẹ Thái năn nỉ và đặt vấn đề được đón Dung về làm dâu. Một đám cưới nhỏ diễn ra khi Dung vừa tròn 16 tuổi 1 tháng. Em theo chồng về làm dâu.
“Vì con lỡ có thai nên tôi đành nhắm mắt cho nó đi làm dâu, lại thấy gia đình thằng Thái cũng thương con nên tôi đồng ý, nào ngờ…” - bà Hường buồn bã kể. Dung thường xuyên bị mẹ chồng la mắng do không biết đi chợ, nấu ăn…
Nhà chồng mở lò rèn nên xong công việc nội trợ, Dung phải ngồi vào máy đột sắt để phụ giúp. Đến tháng 10-2010, Dung sinh bé gái Lại Thị Thùy Linh. Do không đủ tuổi kết hôn, trong giấy khai sinh của bé bỏ trống mục “họ tên cha” và lấy họ mẹ.
Đòi quyền nuôi con
Ở với chồng hơn một năm, mâu thuẫn mẹ chồng - nàng dâu mỗi ngày càng thêm gay gắt. Ngày 22-10-2011, Dung bị chồng đánh, trong lúc giằng co, mẹ chồng giật em bé trên tay Dung chạy vào trong nhà, còn Thái đẩy Dung ra ngoài đường tiếp tục đánh.
“Em kêu la, may nhờ có cô tổ trưởng gần đó chạy đến can ngăn. Thái không đánh em nữa, bỏ vào trong nhà và khóa cửa lại. Em gào khóc yêu cầu trả con lại cho em nhưng họ mặc kệ. Được 10 phút, chồng em chở ba chồng bế con bé đi đâu không rõ. Cửa đóng sập lại, em và mẹ ngồi đó suốt đêm để chờ họ chở con em về nhưng… vô vọng. Em chỉ muốn gặp con để cho nó bú vì nó mới tròn 1 tuổi” - Dung ứa nước mắt kể lại.
Sau nhiều ngày tìm con, Dung được biết cháu bé đã được đưa về thị trấn Nam Giang, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định. Tháng 11-2011, bà Hường vay mượn hơn 10 triệu đồng để hai mẹ con ra Bắc. Gần một tháng tá túc tại nhà người quen để tới lui thương lượng với gia đình Thái, xin được mang con về cho Dung nuôi dưỡng đến khi đủ 18 tuổi nhưng mọi nỗ lực đều thất bại.
Không nản lòng, tháng 12- 2011, Dung và gia đình lại ra Bắc thương lượng tiếp vẫn không thành. Dung nghẹn ngào nói: “Mỗi lần ra thăm con, em phải thập thò như ăn trộm, phải dò tìm thông tin mới biết con được ba mẹ chồng gửi ở một nhà trẻ tư nhân. Nhìn con mặt mày nhếch nhác, mũi chảy lòng thòng, bỉm ướt sũng giữa mùa đông mà em không cầm được nước mắt. Em muốn đưa con đi nhưng nghĩ còn có pháp luật nên đành để con lại”.
Dung cho biết sẽ tiếp tục đi đòi con nhưng chưa biết bằng cách nào. “Đơn em gửi Công an quận 12 thì họ đẩy đưa, gửi Công an xã Đông Thạnh thì họ lắc đầu đẩy sang bộ phận tư pháp, em ra Nam Trực gửi đơn, đến nay cũng chưa được giải quyết… ” - người mẹ trẻ rưng rưng.
Có thể khởi kiện tại tòa án
Về vụ việc này, theo luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch Hội Luật gia TPHCM: Việc hai gia đình tổ chức đám cưới vào thời điểm Dung mới chỉ có 16 tuổi là vi phạm pháp luật hôn nhân và gia đình (điều 9, Luật Hôn nhân và Gia đình, nữ từ 18 tuổi trở lên mới được kết hôn). Cũng vì vậy, hôn nhân này không được pháp luật công nhận. Tuy nhiên, do con Dung sinh ra là con chung của Dung và Thái, Dung cần nộp đơn khởi kiện đến TAND cấp huyện (nơi Thái thường trú) để yêu cầu tòa án buộc Thái trao trả con cho Dung nuôi dưỡng, đồng thời buộc Thái phải cấp dưỡng nuôi con cho đến khi cháu bé đủ 18 tuổi.
Hành vi của Thái và gia đình đem cháu bé về tỉnh Nam Định, không cho Dung chăm sóc con là chưa đủ căn cứ pháp lý để có thể truy cứu trách nhiệm hình sự về tội chiếm đoạt trẻ em được quy định tại điều 120 BLHS, vì đứa trẻ cũng là con của Thái.
Tuy nhiên, nếu tại thời điểm Dung có quan hệ với Thái lần đầu mà Dung chưa đủ 16 tuổi, Thái đã thành niên thì Thái đã phạm vào tội giao cấu với trẻ em được quy định tại điều 115 của BLHS (mức phạt tù từ 1 năm đến 5 năm).
Đi đòi tình mẫu tử
