"Giải phẫu" vụ sạt lở bãi thải mỏ than Phấn Mễ

Ngày 2/5, nửa tháng sau sự cố sạt lở bãi thải mỏ than Phấn Mễ, UBND tỉnh Thái Nguyên đã quyết định lập Đoàn thanh tra, để tìm ra nguyên nhân vụ sạt lở ở đây.

Lập đoàn Thanh tra tìm nguyên nhân chính vụ sạt lở

Tại Hội nghị giao ban thường kỳ giữa Chủ tịch UBND tỉnh và các Phó Chủ tịch UBND tỉnh (có mở rộng thêm một số sở, ngành, đơn vị, địa phương liên quan), tổ chức sáng 2/5, đồng chí Dương Ngọc Long, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh đã yêu cầu các cơ quan quản lý Nhà nước có những đánh giá, nhận xét nhằm tìm ra nguyên nhân chính của vụ việc sạt lở bãi thải số 3 - Mỏ than Phấn Mễ diễn ra vào rạng sáng ngày 15/4/2012.

Đại diện các sở, ngành tham gia Hội nghị gồm: Tài Nguyên và Môi trường, Công Thương, Lao động, Thương binh & Xã hội, Công an, Thanh tra tỉnh… đã có những phân tích, nhận định riêng, song các ý kiến đều cho rằng cần phải thành lập Đoàn thanh tra liên ngành của tỉnh tiến hành thanh, kiểm tra trực tiếp tại Mỏ than Phấn Mễ thì mới có thể xác định chính xác nguyên nhân vụ việc. Lãnh đạo huyện Đại Từ cũng đã đề nghị Công ty CP Gang thép, các ngành liên quan của tỉnh quan tâm hơn nữa đến việc tổ chức cảnh giới, cảnh báo các khu vực nguy hiểm của bãi thải; có biện pháp ổn định nguồn nước canh tác cho nhân dân xóm Khuôn 1, đồng thời đẩy nhanh tiến độ triển khai xây dựng hạ tầng khu tái định cư cho người dân phải di dời.

Toàn cảnh vụ sạt lở bãi thải số 3 mỏ than Phấn Mễ

Phát biểu kết luận Hội nghị, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định: Đồng ý giao cho Thanh tra tỉnh chủ trì thành lập Đoàn thanh tra, trong đó tham gia có các sở, ngành chức năng, các chuyên gia về lĩnh vực khai khoáng…để tiến hành các bước thanh, kiểm tra theo quy định, kết quả là tìm ra nguyên nhân vụ sạt lở. Giao Sở Công Thương chủ trì thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành tiến hành kiểm tra toàn bộ hoạt động khai thác khoáng sản, các điểm mỏ, bãi thải mỏ… trên địa bàn, báo cáo tỉnh để có các biện pháp chấn chỉnh kịp thời. Huyện Đại Từ và Công ty CP Gang thép Thái Nguyên tiếp tục hoàn chỉnh phương án tái định cư, khắc phục khó khăn trong sinh hoạt, sản xuất và hỗ trợ đời sống cho người dân khu vực bị ảnh hưởng; tiếp tục làm tốt công tác tư tưởng, ổn định tâm lý cho nhân dân địa phương.

Xây nhà tái định cư cho các hộ dân vụ sạt lở

Cũng trong ngày 2/5, huyện Đại Từ đã phối hợp với Công ty Cổ phần Gang thép Thái Nguyên, Mỏ than Phấn Mễ khởi công xây dựng Khu tái định cư cho các hộ dân bị sạt lở tại khu vực Bãi thải số 3, Mỏ than Phấn Mễ.

Khu tái định cư được xây dựng ở xóm Khuôn 1 có tổng diện tích khoảng 11.000m2, chia làm 2 khu vực gồm: khu đất Sân vận động thuộc xóm Khuôn 1 và khu nhà ở tập thể Mỏ thiếc Đại Từ cũ (đã bàn giao cho xã Phục Linh quản lý). Khu tái định cư này đảm bảo cho 42 hộ dân bị ảnh hưởng của vụ sạt lở bãi thải số 3 thuộc Mỏ than Phấn Mễ. Diện tích mỗi lô đất từ 150 m2 đến 200m2.

Toàn bộ kết cấu hạ tầng khu tái định cư: Đường giao thông, cấp điện, thoát nước, bảo vệ môi trường được tuân thủ theo quy định về xây dựng Nông thôn mới. Riêng cấp nước do không có nguồn nước tập trung nên sẽ thiết kế riêng cho mỗi hộ 1 giếng khoan độc lập để sử dụng. Dự kiến sau khoảng 2 tháng công trình này sẽ hoàn thành để các hộ dân tiến hành xây dựng nhà ở...

Trước đó, trong 2 ngày (24 và 25/4), UBND huyện Đại Từ đã thành lập 2 đoàn công tác đi kiểm tra hoạt động của 9 mỏ khai thác khoáng sản và công tác phòng, chống lụt bão, giảm nhẹ thiên tai trên địa bàn.

Các đơn vị, doanh nghiệp khai thác khoáng sản đã báo cáo với đoàn kiểm tra tập trung vào một số vấn đề trọng tâm: hoạt động khai thác khoáng sản của mỏ, khu vực bãi đổ thải, cam kết bảo vệ môi trường, công tác phòng, chống lụt bão, giảm nhẹ thiên tai… Đoàn cũng nghe ý kiến của chính quyền địa phương phản ánh tình trạng ô nhiễm môi trường nước, không khí… gây ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống và sản xuất của người dân.

Qua kiểm tra tại hiện trường, đoàn công tác yêu cầu: Công ty TNHH một thành viên Than Khánh Hòa kiểm tra ngay mức độ an toàn của khu vực đổ thải phía Tây nằm trên địa phận xã An Khánh và cảnh báo nguy hiểm kịp thời cho nhân dân. Xã An Khánh vận động và ngăn chặn người dân không tham gia nhặt than trong khu vực đổ thải hiện đổ được 3 tầng, mỗi tầng cao khoảng 15-20m.

Đối với Công ty cổ phần Khai khoáng Miền Núi cần thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường. Công ty TNHH Khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo phối hợp với địa phương khẩn trương tổ chức thu hồi, bồi thường và di dời các hộ dân bị ảnh hưởng; xử lý nguồn nước tại khu vực nhà máy trước khi chảy ra môi trường tránh ảnh hưởng tới nhân dân.

Đối với Công ty TNHH Doanh Trí tại khu vực mỏ barit Lục Ba, đoàn yêu cầu Công ty tổ chức hoạt động khai thác theo đúng quy định về hoạt động khai thác khoáng sản, đúng quy trình, thiết kế mỏ được cấp có thẩm quyền phê duyệt; kiểm tra, củng cố các cửa lò, đường lò hiện có, tránh thiệt hại đáng tiếc xảy ra; xây dựng kè chắn và nắp cửa bằng bê tông, cốt thép…

Lam Nguyên