Tìm hiểu màn hình Retina

Liệu màn hình Retina sẽ là chuẩn tương lai hay chỉ là một trong các "con bài" trong cuộc chạy đua cấu hình khủng.

Quay trở lại thời ra mắt New iPad, Apple đã sáng tạo ra một từ mới không có trong từ điển: "resolutionary", tạm gọi là "cách mạng phân giải", vốn là từ ghép giữa resolution (độ phân giải) và revolutionary (cách mạng) để mô tả độ phân giải đáng kinh ngạc cho thiết bị của mình (2.048 x 1.536 điểm ảnh).

Tiếp nối độ phân giải khủng 960 x 640 pixel trên iPhone 4 (màn 3,5 inch) mà Apple gọi là màn hình Retina, với New iPad, cái tên Retina tiếp tục được sử dụng. Hãng này đã đẩy công nghệ độ phân giải màn hình gần tới ngưỡng giới hạn, theo đó, độ phân giải trên thiết bị này còn vượt độ phân giải Full-HD vẫn đang thời thượng và thống trị trên thị trường.
Nhưng liệu màn hình Retina có đồng nghĩa với việc các ứng dụng sẽ hiển thị tốt hơn, đẹp hơn hay iPad sẽ trở nên nặng nề hơn khi ứng dụng ngày càng phình to hơn và chiếm chỗ nhiều hơn?

Màn hình trên iPad 2012 đạt 2.048 x 1.536 pixel.

Thực ra Retina chỉ là một thuật ngữ mang nặng tính quảng cáo và tiếp thị của Apple hơn là một chuẩn chung được thừa nhận rộng rãi. Theo đó, Apple cho rằng một màn hình được coi là Retina (màn hình võng mạc) khi có mật độ điểm ảnh đủ nhỏ để khi mắt người nhìn vào ở điều kiện bình thường, sẽ không thể phân biệt được các điểm ảnh riêng lẻ.
Điểm mấu chốt ở đây chính là vế "ở điều kiện bình thường", nghĩa là, điều kiện bình thường này sẽ khác nhau nếu thiết bị khác nhau. Vì thế, dù mật độ điểm ảnh của New iPad không nhiều bằng iPhone 4/4S, nhưng nó vẫn là màn Retina. Vấn đề ở đây là khoảng cách.
Theo tính toán của Apple, khoảng cách nhìn "ở điều kiện thông thường" từ mắt người tới điện thoại là khoảng 10 inch (25cm), trong khi khoảng cách này ở iPad sẽ là 15 inch (38cm). Để đạt tiêu chuẩn màn hình Retina ở khoảng cách 10 inch, một điện thoại cỡ 3,5 inch như iPhone sẽ phải có mật độ lớn hơn 300 điểm ảnh mỗi inch vuông (ppi). Nhưng nếu màn hình là 10 inch (iPad) và khoảng cách nhìn là 15 inch, thì hiệu ứng Retina vẫn đạt kết quả như mong muốn nhưng với mật độ điểm ảnh ít hơn nhiều. Vì thế, trong khi iPhone 4S có mật độ điểm ảnh là 326ppi, thì New iPad chỉ cần 264ppi là đủ.
Dù vậy, độ phân giải trên New iPad vẫn rất đáng kinh ngạc khi nó gấp 4 iPad 2 (1.024 x 768 pixel) và cao hơn cả độ phân giải Full-HD (1.920 x 1.080 pixel) vốn vẫn còn đang thống trị thị trường màn hình lớn (máy tính, TV) chứ chưa nói đến các máy tính bảng đến từ các đối thủ khác. Dù hiện nay các hãng như Lenovo và Asus cũng sẽ sớm đưa vào sản xuất tablet màn hình Full-HD, nhưng kể có vậy thì mật độ 224ppi của các màn hình này vẫn còn ở khoảng cách khá xa so với New iPad.
Và không chỉ có điểm ảnh, với truyền thống hỗ trợ đồ họa tốt, độ chính xác màu của New iPad cũng không vừa. Bản thân chuyên gia hiển thị Dr Raymond Soneira, người sáng lập ra hãng DisplayMate Technologies, cũng cho rằng dù Steve Jobs có hơi quá lời về Retina, nhưng quả thật màn hình của New iPad thể hiện gần như hoàn hảo 99% dải màu tiêu chuẩn, và chỉ cần hiệu chỉnh một chút thì màn hình này thừa đủ tiêu chuẩn trở thành màn tham chiếu dùng trong studio.

Màn hình retina cũng được trang bị trên MacBook Pro 2012.

Một trong các triết lý của Apple, đó là làm sao cải tiến công nghệ tới mức tối giản và thuận tiện để cho người dùng không còn cảm thấy đó là một công nghệ. Triết lý này đã được thực hiện với bước đầu tiên là hệ điều hành iOS và cảm ứng đa điểm. Với tính tiện lợi, dễ sử dụng cùng với hàng loạt video hướng dẫn sử dụng tràn lan trên YouTube, người dùng giờ không còn cần phải học máy tính để biết cách sử dụng nữa. Bước tiếp theo của hãng sẽ là làm cho chính bản thân khái niệm máy tính không còn tồn tại. Và đó chính là sứ mệnh của Retina.
Ví dụ một ứng dụng tạp chí điện tử. Với các màn hình không Retina, thì dù có thiết kế đẹp cỡ nào, cũng sẽ lộ ra đó là một ứng dụng trên máy tính do màn hình không thể hiển thị chữ một cách sắc nét như chữ in trên sách, hay hình ảnh không nét như ảnh rửa được.
Nhưng với màn hình Retina, người đọc sẽ không còn thấy là mình đang đọc ứng dụng báo điện tử nữa, mà như thể đang đọc chính tờ báo đó, bởi các chữ, các hình ảnh đều được hiển thị mịn màng và sắc nét, trong khi kích cỡ màn hình lại lớn vừa đủ để không phải lật hay cuộn trang liên tục như trên iPhone.
Cho dù có mật độ chỉ 264ppi, nhưng độ phân giải của New iPad đã được đẩy gần tới giới hạn của công nghệ màn hình TFT hiện tại. Dù rằng mới đây Samsung đã công bố một thế hệ màn hình mới kích cỡ chỉ 5 inch nhưng đạt độ phân giải full-HD, nghĩa là đạt mật độ tới 440ppi, nhưng hiện màn này vẫn chưa được ứng dụng trên thiết bị nào cả.

So sánh màn hình MacBook Pro 2012 và màn hình Full HD.

Một trong các vấn đề nảy sinh đối với màn Retina, đó là mức tiêu thụ điện năng lại lớn hơn. Có độ phân giải gấp 4 lần iPad 2, số đèn LED nền tăng gấp đôi, mức tiêu thụ điện năng trên New iPad tăng từ 25Wh lên 42.5Wh. Chính vì thế, pin là một trong các linh kiện sống còn của New iPad với dung lượng lớn hơn, kéo theo kích thước và trọng lượng của toàn bộ máy cũng lớn hơn.
Không chỉ có bản thân màn hình, các ứng dụng hỗ trợ Retina cũng góp phần tiêu thụ điện năng nhiều hơn, và bên cạnh đó là chiếm thêm cả không gian lưu trữ. Các phiên bản của một ứng dụng hỗ trợ Retina sẽ chiếm nhiều dung lượng hơn so với các phiên bản thường. Ví dụ, phần mềm soạn thảo của Apple là ứng dụng Page sẽ tăng dung lượng từ 95MB lên 269MB đối với bản hỗ trợ Retina, ứng dụng tính toán Number tăng từ 109MB lên 283MB, và ứng dụng phim ảnh iMovie tăng từ 70MB lên tới 404MB. Tuy nhiên, vấn đề thay đổi giao diện, biểu tượng để phù hợp với Retina vẫn còn không đáng ngại bằng những ứng dụng có nhiều tính năng đồ họa hoặc sử dụng nhiều ảnh. Những ứng dụng này chắc chắn sẽ nhanh chóng lấp đầy không gian lưu trữ của iPad, cho dù là phiên bản có ổ cứng lớn nhất hiện tại (64GB).
Do độ phân giải trên New iPad gấp tới 4 lần iPad 2, một ảnh muốn hiển thị tốt trên New iPad như trên iPad 2 cũng sẽ phải có độ phân giải tăng gấp 4 lần.
Vì thế, đối với các ứng dụng báo/tạp chí điện tử, vốn thường xuất các nội dung thông tin của mình thành các loạt ảnh thay vì text, vấn đề càng trở nên đáng ngại. Ví dụ, sử dụng ảnh để hiển thị, một số báo/số tạp chí trước đây chỉ 650MB, ngày nay có thể lên tới 2,5GB để phù hợp với màn Retina.
Hay nếu như bạn không phải hay đọc sách, báo mà lại thích xem phim, khi các phim đã được tối ưu cho màn hình iPad 2 cũ (1.024 x 768 pixel), hoặc cùng lắm là Full-HD, bạn sẽ phải chấp nhận rằng các video này trông sẽ không được sắc nét trên New iPad. Nếu sau này có thêm các đoạn video với độ phân giải đủ để hiển thị đẹp trên màn hình Retina, thì dung lượng khủng của mỗi đoạn video cũng sẽ khiến cho các phiên bản iPad Retina dung lượng 16GB hay 32GB sớm trở thành "thảm họa" mỗi khi bạn muốn lưu trữ để xem lại.
Đó là chưa kể tới độ phân giải siêu cao 2.880 x 1.800 pixel trên màn 15,4 inch của thế hệ Macbook Pro mới (Retina mật độ 220ppi).
Tựu trung, màn Retina hiện vẫn là màn hình tốt nhất có thể trên bất kỳ thiết bị nào. Vấn đề là bạn nên đi trước thời đại và chấp nhận những hệ lụy từ việc ngành công nghiệp nội dung chạy sau công nghệ hiển thị, hay tạm thời hạnh phúc với độ phân giải hiện tại và chờ đến khi thời của Retina bắt đầu.

Theo Số Hóa