Liên minh bảo thủ Hy Lạp đàm phán lập chính phủ

Lãnh đạo đảng bảo thủ Dân chủ mới của Hy Lạp hôm qua (18/6) đã khởi động các cuộc đàm phán để thành lập một chính phủ liên minh sau khi đảng này giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Quốc hội ngày 17/6.

Lãnh đạo đảng Dân chủ mới Antonis Samaras. Ảnh: Reuters

Với 99,95% số phiếu đã được kiểm đếm, Đảng Dân chủ mới giành được 29,66% tỉ lệ ủng hộ trong khi Đảng Syriza với 26,89% cử tri ủng hộ về thứ 2 và Đảng Pasok được 12,3% số phiếu. Với chiến thắng của Đảng Dân chủ mới, Hy Lạp đã thoát khỏi nguy cơ phải rời khỏi Khu vực đồng tiền chung châu Âu (eurozone).
“Người Hy Lạp hôm nay đã quyết định ở lại khu vực đồng euro, là một phần không thể thiếu của eurozone, tôn trọng các cam kết của đất nước và thúc đẩy tăng trưởng” - chủ tịch Đảng Dân chủ mới Antonis Samaras phát biểu tại quảng trường Syntagma ở Athens sau chiến thắng.


Giới lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) gần như đã yên tâm về khả năng một chính phủ ủng hộ thắt lưng buộc bụng sẽ được thành lập tại Hy Lạp. Các bộ trưởng eurozone đã ca ngợi kết quả cuộc bầu cử “sẽ cho phép thành lập một chính phủ với sự hỗ trợ của các cử tri nhằm đưa Hy Lạp trở lại con đường phát triển bền vững.”
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jose Manuel Barroso và Chủ tịch Hội đồng châu Âu Herman van Rompuy trong một tuyên bố chung nói rằng họ “ủng hộ những nỗ lực không ngừng của Hy Lạp để đưa nền kinh tế của nước này vào con đường bền vững.” Người phát ngôn của Thủ tướng Đức Angela Merkel thì cho hay bà Merkel đã gọi điện chúc mừng ông Samaras về “kết quả tốt đẹp và hi vọng sẽ sớm có một chính phủ ổn định.”


Lập chính phủ liên minh
Trong tuyên bố chiến thắng tối 17/6, chủ tịch Đảng Dân chủ mới Samaras đã kêu gọi thành lập một chính phủ đoàn kết dân tộc nhằm giữ Hy Lạp ở lại khu vực đồng euro và đàm phán lại các khoản cho vay. “Không còn thời gian cho các trò chơi chính trị. Đất nước cần phải được quản lý” – ông Samaras nói và cho biết thêm rằng chính phủ mới này sẽ hợp tác với các đối tác châu Âu để thúc đẩy tăng trưởng và giải quyết vấn đề thất nghiệp đang nhức nhối.
Theo luật định, Đảng Dân chủ mới phải xây dựng chính phủ liên minh trong vòng 3 ngày. Với 129 ghế trong quốc hội, Đảng Dân chủ mới không đủ các nhà lập pháp cần thiết để lập chính phủ của riêng đảng này mà phải tìm kiếm sự ủng hộ của các đồng minh thuộc Đảng Pasok – đảng cũng chủ trương tìm kiếm gói cứu trợ về tài chính. Nếu đàm phán thành công, Đảng Dân chủ mới và Pasok liên kết sẽ có được 162 ghế trong quốc hội 300 ghế.


Các cuộc đàm phán về chia sẻ quyền lực được dự đoán sẽ rất khó khăn. Lãnh đạo Đảng xã hội PASOK Evangelos Venizelos đã đề xuất việc thành lập một chính phủ liên minh gồm 4 đảng: Dân chủ mới, Syriza, PASOK và Đảng Dân chủ cánh tả - đảng về thứ 6 với 6,3% phiếu bầu và 17 ghế trong Quốc hội.
Tuy nhiên, lãnh đạo đảng cánh tả, phản đối gói cứu trợ Syriza – ông Alexis Tsipras - tuyên bố đảng này sẽ không tham gia vào chính phủ liên minh và với 72 ghế tại quốc hội, đảng này sẽ giữ cương vị “phe đối lập”, tiếp tục đấu tranh đòi loại bỏ các gói cứu trợ. Nếu việc thành lập chính phủ vẫn tiếp tục thất bại thì Hy Lạp sẽ phải tổ chức bầu cử lại lần 3.


Bên cạnh đó, theo nhận định của các nhà phân tích chính trị, bộ máy lãnh đạo mới của Hy Lạp một khi được thành lập cũng sẽ gặp nhiều khó khăn để “bơm” niềm tin vào một nền kinh tế đã tê liệt, phụ thuộc rất nhiều vào nguồn tiền của Ngân hàng trung ương châu Âu.
“Chính phủ mới của Hy Lạp nhiều khả năng sẽ không đủ mạnh để ban hành những thay đổi cần thiết về mặt cấu trúc nhằm xoay chuyển nền kinh tế gần như không còn sức cạnh tranh của Hy Lạp” - Giám đốc Trung tâm nghiên cứu chính sách châu Âu Daniel Gros nhận định.
Trong khi đó, sau chiến thắng của đảng Dân chủ mới, các nước eurozone đã phát đi tín hiệu sẽ nhượng bộ và linh hoạt hơn với Athens về thời hạn thực hiện những điều khoản trong khuôn khổ thoả thuận vay 130 tỷ euro (165 tỷ USD).
Minh Ngọc (Theo CNN, Reuters, NYT)