Tính cồng kềnh và thiếu hiệu quả của bộ máy hành chính cấp địa phương từ lâu đă là một đề tài được đem ra mổ xẻ. 500 cán bộ trong một xă có hợp lư? Nhưng với người dân, con số cán bộ có là bao nhiêu đi nữa th́ vấn đề là họ đang phải đóng những khoản phí không hề nhỏ để nuôi bộ máy này.
Trụ sở UBND xă Quảng Vinh, huyện Quảng Xương, Thanh Hoá. (Ảnh: dantri)
Tính cồng kềnh và thiếu hiệu quả của bộ máy hành chính cấp địa phương từ lâu đă là một đề tài được đem ra mổ xẻ. Trong một bản tin Thời sự gần đây, chúng tôi đă phản ánh câu chuyện gây tranh căi về số lượng cán bộ ước tính lên tới 500 người, tại xă Quảng Vinh, huyện Quảng Xương - Thanh Hóa. Con số chính xác là bao nhiêu, UBND tỉnh Thanh Hóa đă phải rà soát và báo cáo thủ tướng Chính phủ. Nhưng với người dân, con số cán bộ có là bao nhiêu đi nữa th́ vấn đề là họ đang phải đóng những khoản phí không hề nhỏ để nuôi bộ máy này. Rất nhiều trong những khoản phí đó, người dân cho là họ bị thu trái pháp luật. Ẩn đằng sau những bức xúc của người dân về việc phải nộp phí để nuôi cán bộ chính là nỗi thất vọng của họ về sự thiếu hiệu quả của đội ngũ cán bộ này.
Xă Thanh Hương la một xă nghèo vùng biên giới của tỉnh Nghệ An. Tính cả cán bộ chuyên trách lẫn bán chuyên trách, cộng từ trên xă xuống dưới 13 xóm cũng hơn 200 người. Chưa thể đánh giá con số cán bộ này là nhiều hay ít, nhưng nh́n vào sơ đồ này, th́ có thể hiểu được v́ sao người dân ở xă Thanh Hương dùng cụm từ “gia đ́nh trị” để nói về cung cách cơ cấu cán bộ của xă.
Ông Nguyễn Bá Lư, Bí thư đương nhiệm của xă Thanh Hương, trước đó có 13 năm làm chủ tịch xă. Kể từ khi ông Lư nắm giữ vị trí chủ chốt th́ người thân trong gia đ́nh và tộc họ của ông cũng lần lượt được tham gia bộ máy cán bộ xă.
Cường hào thời mới. Ảnh minh họa, nguồn: internet.
Danh sách ấy bao gồm:
- Chánh Văn pḥng UBND xă là ông Nguyễn Bá Duẩn - con trai ông Lư. Ông Duẩn c̣n nhận thêm tiền phụ cấp cho chức danh “Nội vụ, tôn giáo, dân tộc thi đua và khen thưởng”.
- Chức danh “Quản lư văn hóa xă”, thuộc về ông Nguyễn Bá Công, anh họ ông Nguyễn Bá Lư.
- Phụ trách Văn thư lưu trữ của xă là ông Nguyễn Bá Tùng - anh trai ông Lư.
- Một người em họ của ông Lư, cũng có tên là Nguyễn Bá Tùng, giữ chức xă đội phó kiêm trung đội trưởng dân quân tự vệ.
- Phó Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc xă Thanh Hương th́ do một người em họ khác của ông Lư, ông Nguyễn Bá Toàn đảm nhiệm.
-Cháu ruột ông Nguyễn Bá Lư, anh Nguyễn Bá Sơn vừa là Bí thư chi đoàn xă, và cũng nằm trong Ban chấp hành Đảng bộ xă.
Thậm chí, Trưởng ban Tài chính – Kế toán xă, từ năm 1998 đến năm 2004, do em dâu ông Nguyễn Bá Lư là bà Nguyễn Thị Tuất nắm giữ. Mẹ truyền con nối, sau khi bà Tuất về hưu, th́ đến lượt con bà - cô Nguyễn Thị Phượng lên thay.
Ông Nguyễn Bá Lư, nhân vật trung tâm của cây gia phả rất khó tin này, lại có cách giải thích hết sức đơn giản. Ông nói: “Riêng tôi không có ǵ cá nhân trong đó cả! V́, anh em có tŕnh độ, có năng lực có trách nhiệm th́ người ta làm thôi! Kể cả em tôi đây, có năng lực có tŕnh độ th́ dân bầu cũng b́nh thường!”.
Để đánh giá năng lực và trách nhiệm của chính quyền xă chỉ cần nh́n vào cây cột điện đổ tại xă này. Nó bị đổ từ năm 2008 khiến hơn 200 hộ dân 3 xóm 11, 12, 13 của xă Thanh Hương luôn phải sống trong cảnh thiếu điện. Đến nay, nếu không tự bỏ tiền ra làm đường điện tạm, th́ không biết đến bao gio họ mới có điện để dùng.
Thế nhưng, tất cả gần 6.000 nhân khẩu cả xă, đều bị bổ đầu ra nộp một khoản 200.000 đồng, có tên gọi là “trả nợ đường điện”. Thực chất, đây là khoản thâm hụt ngân sách, mà chính quyền xă Thanh Hương không biết trông vào đâu để trả được ngoài khoản thu của dân!
Ông Nguyễn Công Tấn - Xóm trưởng xóm 6 - xă Thanh Hương bức xúc: “Nhân dân đă hàng chục lần, nhiều nhất là 45 người, ít nhất là 25 người trực tiếp xuống pḥng tiếp dân của UBND tỉnh phản ánh, khiếu kiện, yêu cầu UBND tỉnh vào cuộc để giải quyết. Nhưng cuối cùng giải quyết là cứ giao về cho UBND huyện và huyện ủy. Tất cả nằm trong im lặng!”.
Ông bí thư đảng ủy xă Thanh Hương th́ lại cho rằng, xét đúng ra th́ ông có công trong việc t́m ra phương cách thanh toán nợ đọng cho xă nhà!
Ông Nguyễn Bá Lư tự tin nói: “Tôi làm việc cứ cái ǵ có lợi cho dân th́ tôi làm! Cái nợ này cũng thế, quyết xong kể cả ngày mai tôi nghỉ cũng được! Bởi v́ nó có lợi cho dân mà! Ḿnh mà để lại, nợ càng ngày càng nhiều, chồng chất ra càng lớn! Cuối cùng nghị quyết ra, bàn với dân chỗ này là dân tự nguyện đóng góp chứ không phải là ép. Dân giờ sau khi trả xong là no ấm, thoải mái!”.
Trong hóa đơn thu khoản “trả nợ đường điện” của một người dân huyện Thanh Hương có ghi chữ “đóng góp”. Nhưng nó cũng được ghi rơ trong phần “các khoản phải nộp” của một quyển sổ có tên “Sổ theo dơi thu, nộp các loại quỹ nghĩa vụ của hộ gia đ́nh”.
Theo nghị định 92 của thủ tướng chính phủ số lượng cán bộ chuyên trách ở cấp xă chỉ được bố trí không quá 25 người, c̣n những người hoạt động không chuyên trách chỉ được bố trí không quá 22 người. Nhưng theo thống kê của Vụ chính quyền địa phương Bộ Nội Vụ, hiện cả nước có khoảng 130.000 thôn với hơn 570.000 cán bộ thôn nghĩa là trung b́nh mỗi thôn, người dân phải đóng góp để trả lương cho khoảng 170 cán bộ.
Trong bài viết mới đây của Ông Nguyễn Sỹ Dũng, phó chủ nhiệm văn pḥng quốc hội có tựa đề “Lạm phát đầy tớ” lư giải sự cồng kềnh của bộ máy hành chính ở nước ta. Ông Nguyễn Sỹ Dũng phân tích: “Cơ quan trên th́ nghĩ việc cho cấp dưới, rồi cấp dưới lại nghĩ thêm việc cho ḿnh nữa thành thử ra là chúng ta có một cái hệ thống hết sức là bận rộn. Công việc của chúng ta rất là nhiều nhưng mà thử hỏi nhiều như vậy th́ người dân người ta có cần cái nhiều đó không? Người dân thực sự hưởng lợi ǵ từ cái sự bận rộn của chúng ta? Đó là câu hỏi cơ bản nhất cần phải trả lời. Nếu người dân thực sự không hưởng lợi từ sự bận rộn của chúng ta th́ chúng ta bận rộn làm ǵ?”.
Một điều dễ nhận thấy khi phóng viên đến làm việc với các UBND xă chính là những cuộc họp. Ủy ban thường họp cho những định hướng công việc, giải quyết các vấn đề của người dân cho 3 tháng, 6 tháng sắp tới, nghĩa là rất có định hướng, rất có kế hoạch. Tuy nhiên, họp là một chuyện, c̣n vấn đề có được giải quyết nhanh hay không lại là chuyện khác. Cũng như cán bộ nhiều là một chuyện, c̣n những vấn đề của người dân có ít đi hay không, lại là một chuyện khác nữa.
Nguồn: vtv.vn
Tên bài do Vietinfo.eu đặt