Không tranh cãi

Không dính vào sự cãi cọ với bất cứ ai, trừ trường hợp anh ở tòa thì anh chứng minh. Anh phải đứng ra ngoài, đứng lên trên sự cãi cọ.

Hình minh họa

Cậu Y. T. từng nói với tôi thế này: “Giả sử mình làm việc cho một công ty nào đó nhưng người ta không thích mình. Người ta cho mình thôi việc và bảo mình là người không tốt. Trong trường hợp đó, mình phải chứng minh mình là người tốt chứ. Người ta không thích mình thì cứ cho mình nghỉ việc, tại sao bảo mình không tốt? Mình phải cãi lại, phải chứng minh cho người ta thấy mình là người tốt chứ.” Cậu ấy hỏi tôi: “Thế mình có cần cãi lại, có cần lý sự, chứng minh mình là người tốt không thầy?”


Tôi bảo: “Không cần thiết. Vấn đề là mình phải thấy khi người ta nói là có lý của người ta. Cái lý đó từ trong cái thấy và trong kinh nghiệm của họ. Cái lý đó chưa hẳn đã đúng với mình, nhưng ít nhất nó đúng với kinh nghiệm, với mong muốn của họ. Vì vậy, mình không thể chứng minh lại, không thể làm cho người ta phục mình đúng, mình là người tốt. Mình làm như vậy để làm gì?”


Y. T. bảo: "Nếu không làm như vậy, người ta nói mình ăn cắp. Mình làm thinh là nhận mình ăn cắp thật hả thầy?"


Tôi nói: "Nếu ra trước tòa thì mình phải chứng minh, bằng mọi cách mình chiến thắng. Nhưng đây không phải là chuyện tòa án mà là chuyện quan hệ trong xã hội. Mình không cần phải chứng minh mình là người trong sạch làm gì, mà người ta cũng chẳng có bằng chứng gì để bảo mình là người ăn cắp."


Cuối cùng, Y. T. đồng ý.


Cách cư xử không rơi vào hai thái cực


Ví dụ, thấy hai người đánh nhau, anh tới can thiệp nhưng không được nói người này đúng, còn người kia sai. Anh nói làm sao không biết mà cả hai người kia đều thấy anh đứng về phía họ. Tất nhiên, anh không phải là người ba phải. Cả hai người kia đều chấp và đều có lý, do đó anh nói làm sao để không lọt vào phe ai hết. Đó là một ví dụ điển hình để anh không ngã vào phía nào. Anh luôn luôn đứng ở bên trên để xử lý vấn đề, luôn luôn có lối thoát và xử lý vấn đề mà không ai trách móc anh được. Nhưng đó không phải là sự ba phải.


Người kia có lý của mình nên mới hành động như vậy. Nhưng do anh ta chưa tỏ tường về đầu của mình và của người khác, nên cái lý đó là lý của anh ta chứ không phải là cái lý chung. Mình không thể bác lý của người đó được. Nếu mình bác lý, người ta không ủng hộ, không thừa nhận mình thì làm sao mình giải quyết được. Không những vậy, mình còn bị kẹt luôn và mình cãi người ta.


Phải nhớ điều này và luôn luôn tập phương pháp này: không dính vào sự cãi cọ với bất cứ ai, trừ trường hợp anh ở tòa thì anh chứng minh. Anh phải đứng ra ngoài, đứng lên trên sự cãi cọ. Nếu dính vào sự cãi cọ của người khác tức là anh dính vào một trong hai cực, không có lối thoát và trở thành kẻ yếu đuối.


Không trách người khác


Dù người ta đối xử với mình tệ hại, mình cũng không trách người ta. Vì đầu của người ta ở trong tình trạng chưa tỏ ngộ được, nên luôn luôn chấp vào ý kiến chủ quan của họ; do đó, người ta nói như vậy, cư xử như vậy làm tổn thương tới mình. Nhưng nếu là người tỏ ngộ, hiểu vấn đề, tỏ tường đầu của mình và đầu người khác rồi, mình không có lý do gì đi trách những người có hành xử sai lầm cho chính họ và cho mình. Mình đủ lòng rộng lượng thông cảm, không thể trách được, mặc dù người ta có những hành xử hoàn toàn không tốt cho người khác, cũng không tốt cho người ta. Mình thấy rất rõ và hoàn toàn rộng lượng thông cảm.


Họ hành xử theo thói quen, theo cái nhìn chưa thực sự tỏ tường về cách làm việc của đầu óc. Do đó, mình không trách ai hết. Nếu họ đã tỏ tường đầu óc của họ thì họ đã không làm như vậy. Cho nên, mình hoàn toàn thông cảm và bỏ qua hết những sai lầm, những sự không vừa lòng người ta gây ra cho mình. Trong trường hợp nào đó, mình thấy nên tránh người ta thì tránh, nhưng vẫn hoàn toàn thông cảm được và không trách móc gì.


Y. T. hỏi tôi: “Từ ngày thầy đi chia sẻ đến giờ, thầy gặp không ít khó khăn, rồi người này nói này, người kia nói kia, những người không hiểu nói những điều oan ức cho thầy, hay làm những điều không tốt cho thầy. Không lẽ thầy không bực bội với người ta sao? Không lẽ thầy không làm cho người ta hiểu thầy sao?”


Tôi bảo: “Thầy làm như vậy để làm gì. Mình phải hiểu đầu của người ta như vậy, nên người ta phải làm như vậy, chứ không làm khác được. Người ta phải phỉ báng mình, phải làm khó mình, phải nói xấu mình vì đầu của người ta như vậy. Nhiệm vụ duy nhất của mình là coi chừng đầu của mình, và xem thử mình có làm những điều gì tốt cho người khác mỗi ngày hay không. Thầy không đính chính, không giải thích, không lý sự, không chứng minh. Thầy hoàn toàn hiểu được tại sao người ta làm như vậy. Do mình hiểu rất rõ như vậy nên lòng mình hoàn toàn thanh thản và tốt nhất là bịt lỗ tai không nghe. Thay vì lý sự, mình mỉm cười, vỗ vai ôm nhau, cái nào lợi hơn?”

Ynguyen
Duytue
Minhtriet