Nh́n vẻ ngoài bẽn lẽn, nước da trắng hồng, giọng nói nhỏ nhẹ, ít ai nghĩ Hoàng Thị Phương lại là một đô vật nếu không chứng kiến những miếng đánh nhanh, mạnh, khéo léo của chị tại sới vật Ninh Hiệp…
Chịu đau để học… vật
Là một trong những “nôi vật” nức tiếng cả nước, chiều 17.3, giải vật dân tộc truyền thống lễ hội chùa Nành xă Ninh Hiệp-Gia Lâm-Hà Nội (diễn ra từ mùng 4 đến 6.2 âm lịch hàng năm) đă khép lại với những cuộc so tài mang đậm nét văn hóa dân tộc và tinh thần thượng vơ.
Đô vật Hoàng THị Phương với miếng đánh quyết định hạ gục đối thủ để đoạt hạng Nhất nữ. Ảnh: Đàm Duy
Đang là sinh viên năm thứ 3 khoa vật Đại học TDTT Từ Sơn, đô vật nữ Hoàng Thị Phương (Gia B́nh-Bắc Ninh, giải Nhất nữ) bộc bạch: “Nhà em làm nông, có 3 anh chị em. Từ nhỏ, em đă cùng chúng bạn thường xuyên đi xem các hội vật làng và t́nh yêu môn thể thao này ngấm vào trong em lúc nào chẳng biết. Khi biết em đi học vật, cha mẹ phản đối lắm, nhưng ông bà lại “bênh”, thế nên em mới được theo đuổi niềm đam mê”.
Với Phương, những ngày tháng chập chững theo đuổi niềm đam mê cho tới khi lên đội tuyển trẻ quốc gia là cả một hành tŕnh khổ luyện: “Tập luyện, thi đấu chấn thương liên miên, nhiều khi đau đến phát khóc nhưng đă mê rồi th́ biết làm sao. Em từng bị chấn thương khá nặng ở khuỷu tay nhưng rồi vẫn không bỏ được sới vật”, Phương nói thêm.
Từ rất xa xưa, tinh thần thượng vơ với những sới vật đă ăn sâu vào máu những người dân Kinh Bắc nói riêng và người dân Việt Nam nói chung. Những hội vật không chỉ là nơi vui chơi, giúp người dân tận hưởng những ngày xuân ấm áp, mà c̣n là nơi giữ ǵn bản sắc văn hóa làng từ ngàn xưa.
“Ninh Hiệp là 1 trong 14 thành viên (7 thành viên thuộc Bắc Ninh, 7 thành viên thuộc Hà Nội) Hiệp hội Vật dân tộc Kinh Bắc. Đối với người dân Ninh Hiệp, vật là món ăn tinh thần không thể thiếu suốt bao năm qua”, ông Nguyễn Viết Hùng-Chủ tịch Hiệp hội Vật dân tộc Kinh Bắc, Tổng trọng tài Giải vật dân tộc truyền thống lễ hội chùa Nành xă Ninh Hiệp, cho biết.
Nhà vô địch SEA Games Nguyễn Văn Dực (phải) trổ tài tại sới vật Ninh Hiệp.Ảnh: Đàm Duy
Rộn ràng sới vật Ninh Hiệp
Chẳng thế mà từ đầu giờ chiều ngày 17.3, khoảng đất rộng ngay trước Ủy ban nhân dân xă Ninh Hiệp đă chật kín người từ phụ nữ, trẻ em tới thanh niên, người già đi xem hội vật. Chẳng riêng ǵ người dân Ninh Hiệp, mà người dân các xă lân cận: Phù Đổng, Đ́nh Xuyên… cũng nô nức sang dự hội.
“Từ khi tôi c̣n nhỏ đă được bố mẹ dẫn đi chơi hội vật. Sau này khi đă trưởng thành, tôi cũng như nhiều anh em khác trong làng dù đang ở xa quê hay có bận đến mấy, cũng cố gắng thu xếp về dự hội vật làng”, anh Tuấn (37 tuổi, ở thôn 9-Ninh Hiệp và hiện đang công tác tại Viện kiểm sát nhân dân Hà Nội) bày tỏ.
C̣n cụ Nguyễn Duy Hiển (80 tuổi, Đ́nh Xuyên-Gia Lâm) nói: “Năm nào tôi cũng sang xem hội vật làng Ninh Hiệp để tận hưởng bầu không khí lễ hội và những trận đấu vật đầy tính bất ngờ”. Đó cũng là tâm sự của cựu chiến binh Nguyễn Văn Tranh (61 tuổi, Phù Đổng-Gia Lâm): “Thời thanh niên, tôi cũng mê vật lắm và cũng từng vào sới so tài. Chứng kiến lớp trẻ tiếp nối được truyền thống tôi mừng lắm và cảm thấy ḿnh trẻ ra khi được sống trong bầu không khí lễ hội rộn ràng như này”.
Xung quanh sới vật khá đơn sơ được dựng lên có hàng ngh́n người quây quanh cổ vũ cho các đô so tài. Tiếng trống xe đài rộn ràng giúp các đô thêm phần hưng phấn, cống hiến những miếng đánh đẹp, hoàn hảo.
“Thời c̣n đi học, em cũng từ giành được những tấm HCV, HCB tại Đại hội TDTT Thủ đô. Học hết lớp 12 th́ nghỉ học văn hóa, phụ giúp gia đ́nh lo công việc buôn bán ngoài chợ vải. Thường chỉ 3 tháng hè mới ra sới vật, được các ông, các bác chỉ bảo, dạy dỗ miễn phí, chờ đến hội so tài. Chiến thắng vinh dự lắm anh ạ, được cả làng biết đến, và cũng hănh diện với…. bạn gái nữa”, đô vật Nguyễn Đ́nh Bắc Việt (18 tuổi, xóm 4, Ninh Hiệp), hạng Nh́ thiếu niên, hồ hởi tâm sự.
Ngoài số tiền thưởng “cứng” 2,5 triệu đồng từ ban tổ chức, Việt c̣n được dân làng thưởng thêm 1 khoản nữa: “Người 50 ngh́n, người 100 ngh́n, cũng “dày dày” đấy anh ạ, nhưng em chưa kịp đếm”, Việt nói thêm.
“Hữu xạ tự nhiên hương”, sới vật Ninh Hiệp không chỉ thu hút được các đô vật làng, mà c̣n có nhiều đô ở Hải Dương, Phú Thọ, Bắc Ninh… (hầu hết đều là sinh viên, giảng viên đang theo học và công tác tại khoa Vật, Đại học TDTT Từ Sơn) và những tuyển thủ quốc gia.
Trước khi vào sới để tranh giải đặc biệt, đô vật Nguyễn Văn Dực (người chỉ mất 80 giây để hạ 2 đối thủ Philippines, Campuchia để đoạt HCV hạng cân 120kg SEA Games 2011 cho hay: “Những sới vật dân tộc giúp chúng tôi có cơ hội quan sát, học hỏi những miếng đánh độc đáo, hoàn thiện thêm chuyên môn cho chính ḿnh để giành thành tích cao khi đi thi đấu quốc tế”.
Giải vật dân tộc truyền thống lễ hội chùa Nành xă Ninh Hiệp năm nay có cơ cấu giải thưởng rất lớn. Đô vật đoạt giải Anh Tài được nhận 17 triệu đồng. Đô vật đoạt hạng Nhất, Nh́, Ba thanh niên (18 tuổi trở lên) được nhận phần thưởng trị giá lần lượt 15 triệu đồng, 12 triệu đồng, 10 triệu đồng. Đô vật đoạt hạng Nhất, Nh́, Ba thiếu niên (18 tuổi trở xuống) và hạng Nhất, Nh́, Ba nữ lần lượt được nhận 3 triệu đồng, 2,5 triệu đồng, 2 triệu đồng.
Chính Minh - DânViệt