Tài năng trẻ Ngô Bảo Châu đă trở thành một hiện tượng Toán học không chỉ đối với Việt Nam mà c̣n gây ngỡ ngàng đối với thế giới. Xung quanh nhân vật nổi tiếng này là những câu chuyện chưa khi nào kể hết và không thể bỏ qua những câu nói "kinh điển" mỗi lần ông có dịp về Việt Nam.
“Người ta không tin tôi !”
Chiều 13/3/2013, Giáo sư (GS) Ngô Bảo Châu nói chuyện với các bạn trẻ ở ĐH Bách Khoa Bách Khoa Hà Nội với chủ đề “Phương pháp học tập” trong dịp về Việt Nam tham dự chuỗi sự kiện “Cầu nối - Cuộc đối thoại hướng đến văn hóa ḥa b́nh” lần thứ IV tại Đông Nam Á. Rất nhiều sinh viên đặt câu hỏi cho
GS Ngô Bảo Châu và mong GS chia sẻ những câu chuyện đời thường, và cả băn khoăn về nghiên cứu khoa học. Ngô Bảo Châu: "Khi bạn muốn làm điều ǵ khó th́ phải... khó khăn. Cái khó khăn cá nhân tôi gặp phải th́ các bạn trẻ cũng gặp phải. Khi bắt đầu, rất nhiều người không tin ḿnh thành công nên tôi nói về quả cảm là v́ thế. Sau khi làm xong luận án tiến sĩ ở Pháp, tôi được tuyển vào một viện nghiên cứu. Lần đầu tiên thi tuyển, tôi bị trượt. Cuộc phỏng vấn đầu tiên, người ta hỏi anh muốn nghiên cứu vấn đề ǵ, tôi nói tôi muốn nghiên cứu “Bổ đề cơ bản”. Họ phá lên cười và đánh trượt tôi. Rơ ràng, họ không tin ḿnh. Khó khăn rất lớn là người khác không tin ḿnh, v́ đó là vấn đề quá khó..."
"Nền giáo dục Việt thiếu tinh thần fairplay"
GS Ngô Bảo Châu (Nguồn Internet)
Cũng tại buổi nói chuyện với sinh viên ngày 13/3, chia sẻ về "Học như thế nào?", theo Ngô Bảo Châu một nền
giáo dục nghiêm túc là phải có tinh thần “fairplay” (chơi đẹp), điều đó được thể hiện qua việc các kỳ thi phải được nghiêm túc. Điều này nói th́ dễ nhưng làm khó hơn nhiều, khó không có nghĩa là không làm được. Giáo sư Ngô Bảo Châu nhận định rằng, học tập phải trong một môi trường có tổ chức, thiếu một tập thể có tổ chức con người không thể duy tŕ khả năng của ḿnh trong thời gian dài, thiếu tranh biện con người sẽ nhanh chóng lạc vào chủ quan và sự bế tắc, v́ bản tính con người là hiếu thắng, sự hiếu thắng cũng cần thiết trong tranh luận nhưng đôi khi lại làm hỏng cuộc tranh luận. V́ vậy trong cuộc chơi tập thể cần phải có luật chơi lành mạnh để cho sự cạnh tranh tạo nên lỗ lực để vượt trên chính ḿnh, chứ không phải cái cớ để thỏa măn tính hiếu thắng. Cuộc chơi phải có trọng tài.
“Gian lận thi cử ở Đồi Ngô chưa từng có trong lịch sử loài người”
Đây là đánh giá của GS Ngô Bảo Châu trong buổi giảng bài về phương pháp học tập tại ĐH Bách khoa Hà Nội vừa qua. Trong suốt buổi giảng bài dài 90 phút, GS Ngô Bảo Châu đă nói về nhiều vấn đề phương pháp học tập, nghiên cứu khoa học, niềm say mê, học làm người… và không quên nhắc đến vụ gian lận thi cử ở Trường THPT dân lập Đồi Ngô (H.Lục Nam, Bắc Giang) gây chấn động dư luận cả nước sau kỳ
thi tốt nghiệp THPT hồi tháng 5.2012.Trước hàng trăm thầy cô giáo, sinh viên và đông đảo cơ quan báo chí, trong bài giảng của ḿnh GS Ngô Bảo Châu không ngần ngại chia sẻ: “Sự kiện ở Trường THPT dân lập Đồi Ngô là sự kiện chưa từng có tiền lệ trong lịch sử loài người. Thí sinh quay phim giám thị vi phạm quy chế thi là chuyện chưa từng có. Đây là chuyện rất đáng buồn và là chuông cảnh tỉnh sự tha hóa của hệ thống giáo dục. Chúng ta hăy khoan quy trách nhiệm cho cá nhân, tổ chức mà hăy xét đến suốt quá tŕnh giảng dạy, thi cử, ít được coi trọng”, GS Châu nói.
“Không ai kết hôn sớm để... học giỏi cả"
Chiều 15/3, giáo sư Ngô Bảo Châu đă có buổi giao lưu với hàng trăm sinh viên, giảng viên tại ĐH Mở TP.HCM. Bên cạnh những quan tâm về phương pháp học tập, nghiên cứu khoa học, rất nhiều sinh viên đă đưa ra những câu hỏi bên lề thú vị. Sinh viên Phạm Xuân Hậu -ĐH Khoa học Xă hội và Nhân văn đă khiến hội trường buổi giao lưu thêm nóng với câu hỏi " “Giáo sư có thể chia sẻ những thuận lợi khi... kết hôn sớm. Giáo sư có khuyến khích giới trẻ kết hôn sớm để thuận lợi hơn trong việc nghiên cứu khoa học hay không?”.Trước câu hỏi bất ngờ, GS Châu nhẹ nhàng chia sẻ với Hậu và cả hội truờng: “Không có lư do ǵ để người khác khuyến khích ḿnh kết hôn sớm hay không, đó là chuyện t́nh cảm cá nhân. Không ai kết hôn sớm để... học giỏi cả".
“Không nên thần tượng cá nhân nào cả”
Cũng tại buổi gặp gỡ SV Trường ĐH mở TP.HCM - GS Ngô Bảo Châu tiếp tục có những trao đổi xung quanh nhiều vấn đề về rèn luyện kĩ năng, học trung thực và sự nỗ lực cá nhân để hoàn thiện ḿnh…Theo GS, không nên thần tượng một cá nhân nào cả, nhưng nên thần tượng sản phẩm của con người làm ra. Bản thân của một nhà văn có ông xấu, ti tiện, hèn hạ, nhưng quyển sách của họ viết ra có thể mang trong đó chân lư. Cần phân biệt giữa con người và sản phẩm họ tạo ra....Việc học trước hết là nhu cầu, tâm tư, công việc. Việc học cũng xuất phát từ câu hỏi, khi bản thân ḿnh đau đáu v́ một câu hỏi nào th́ sẽ t́m về hướng đó, không nên có một lịch tŕnh học cái nào trước, cái nào sau, cái nào quan trọng hơn.
“Trẻ con không cần học kỹ năng sống”
Để lư giải cho điều này, GS đi t́m lời giải đáp cho câu hỏi Học chữ hay học làm người? Cần học cái
nào trước cái nào sau? Theo ông, học chữ để tiếp thu kiến thức, c̣n học làm người hẳn có nhiều cách. Hiểu theo nghĩa hẹp là học kỹ năng sống, nghệ thuật sống. Nghĩa rộng là học làm người học những cái ǵ làm nên cốt cách của con người. Nếu theo nghĩa hẹp th́ trường học phải dạy chữ hay dạy kỹ năng sống, nghệ thuật sống? Và dường như càng ngày càng nhiều quan điểm rằng phải dạy kỹ năng sống cho trẻ. Về khía cạnh này, GS đồng t́nh với quan điểm của
nhà triết học Đức Hannah Arend là chức năng của nhà trường là dạy cho trẻ thế nào là thế giới chứ không phải là dạy cho chúng kỹ năng sống.
"Phụ nữ không phải là đối tượng của toán học!'
Trong buổi giao lưu tại Trung tâm bồi dưỡng tài năng công nghệ trẻ FYT sau khi Ngô Bảo Châu vinh dự được nhận giải Fields, khi được đặt câu hỏi về về vai tṛ của việc lập gia đ́nh sớm đối với phát triển sự nghiệp, GS Ngô Bảo Châu đă thẳng thắn bày tỏ: "Một số người yêu toán quá dồn toàn bộ suy nghĩ của ḿnh vào toán học. Họ chỉ dùng lập luận, coi cả cuộc sống là đối tượng toán học mà bỏ qua khả năng quan sát. Trong khi toán học cũng là một phần của cuộc sống, nhưng không phải tất cả. Phụ nữ không phải đối tượng của
toán học! Tôi chỉ cho rằng, nên biết cân bằng cuộc sống. C̣n chuyện lấy vợ sớm phụ thuộc vào tính cách và khả năng của mỗi người, tôi không có b́nh luận ǵ về chuyện lấy vợ sớm hay muộn cả".Với phong thái cởi mở và dí dỏm, chủ nhân giải Fields c̣n ví von "chỉ yêu từng người một, không yêu nhiều người cùng một lúc", thay v́ đưa ra đáp án trực tiếp giải đề: "Anh có bao giờ làm 2 bài toán cùng lúc? Anh đang làm 1 bài toán và có 1 bài toán khác hấp dẫn anh?".
cnn
Những phát ngôn "kinh điển" của GS Ngô Bảo Châu
