Không ai vui ǵ khi mỗi đêm phải thức giấc vài lần để đi... tiểu! Phải chi có ǵ trăn trở th́ hợp lư, đằng này đang ngon trớn bỗng mất giấc chỉ v́ “tức nước vỡ bờ”.
Dù là nguyên nhân nào cũng thế, nếu vừa tiểu xong lại mót tiểu là do bàng quang ở trong trạng thái bị kích ứng nên cơ ṿng co thắt thái quá. Có thừa nước tiểu hay không là chuyện khác. Hậu quả là nạn nhân phải tiểu nhiều lần. Ngoại trừ lư do thực thể như bội nhiễm tiết niệu, t́nh trạng này có thể không rơ nét trong ngày do nạn nhân chú tâm vào chuyện khác nhưng khó tránh vào ban đêm, trong lúc nạn nhân đang ngủ v́ khi đó hệ thần kinh phó giao cảm, thành phần điều khiển cơ ṿng bàng quang, chiếm ưu thế.
Trên cơ sở vừa phân tích, tiểu đêm không hẳn là do uống nhiều nước. Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân là do bàng quang bị kích ứng trong đêm v́ rối loạn dẫn truyền thần kinh và chất điện giải sau một ngày dài thiếu nước. Bằng chứng là nhiều người bớt tiểu đêm thấy rơ sau khi nghe lời thầy thuốc uống nước trong ngày cho đủ. Nói cụ thể hơn, tối thiểu 2,5 lít nước từ khi thức dậy cho đến 18 giờ.
Đă vào th́ có lúc phải ra. Uống nhiều nước tất nhiên phải đi tiểu. Do đó, nên giảm lượng nước uống sau bữa ăn chiều. Muốn vậy đừng ăn cơm chiều quá mặn. Nhưng mặt khác cũng nên nhớ việc giảm khác xa với ngừng uống! Tế bào không nên thiếu nước trong mọi thời điểm, ngay cả trong lúc ngủ.
Ngoại trừ một số rất ít trường hợp bệnh lư phải giảm lượng nước uống, nhịn uống chẳng những không giúp ích, thậm chí có hại là khác, v́:
- Nếu đang dùng thuốc đặc hiệu, khó ḷng có tác dụng như mong muốn nếu cơ thể thiếu nước. Nhịn uống nước v́ sợ tiểu nhiều là một trong các lư do thuốc hoặc mất tác dụng hoặc phát tán toàn... phản ứng phụ!
- Thiếu nước do nhịn uống sớm muộn cũng kéo theo rối loạn chất điện giải. Người nhịn uống v́ thế dễ bị táo bón, vọp bẻ, mất ngủ...
- Thiếu nước th́ không chỉ đường huyết mà nhiều loại độc chất khác, như acid uric, creatinin cũng có cơ hội tích lũy. Nhiều người tuy uống đủ thuốc, uống đúng thuốc, lại thêm kiêng cữ khắt khe nhưng càng lúc càng mệt chẳng qua v́... thiếu nước!
Nước chiếm 3/4 tổng lượng của cơ thể, đương nhiên là nhân tố cơ bản để duy tŕ cuộc sống khỏe mạnh. Nhịn uống nước nếu không trục trặc chỗ này sớm muộn cũng rắc rối chỗ khác. Đến cá gặp nước c̣n vui, huống chi là người!
BS Lương Lễ Hoàng (Pḥng Điều trị nội khoa Trung tâm Ôxy cao áp TPHCM)