(ĐVO) - Xă Tây Tựu đă lựa chọn cách không trao giấy chứng nhận gia đ́nh văn hóa cho tất cả các hộ dân v́ có trao họ cũng không treo gây lăng phí.
Đi họp văn hóa v́ được...20 ngàn đồng?
Bốn tháng sau vụ việc nhà bà Nguyễn Thị Liên (SN 1963, ở thôn Trung, xă Tây Tựu, Từ Liêm, Hà Nội) bị nhóm côn đồ mang súng hoa cải, mă tấu… xông vào nhà truy sát xảy ra rạng sáng ngày 8/1/2013, trong khi người dân xung quanh chỉ đứng xem rồi ai về nhà đó đóng chặt cửa, không ai dám đứng ra giúp đỡ gia đ́nh bị nạn.
Xă Tây Tựu sau khi đạt nông thôn mới đang tiếp tục hướng tới xă văn hóa nông thôn.
Chúng tôi đă về lại đây để t́m hiểu về phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng văn hóa ở khu dân cư. Được biết xă Tây Tựu có hơn 92% gia đ́nh đạt danh hiệu Gia đ́nh văn hóa, tuy nhiên, khi hỏi th́ nhiều người dân đều nói không thấy nhà ḿnh được xă cho Giấy chứng nhận, nên cũng không biết là có được hay không, và hàng xóm cũng vậy. Nhưng ai cũng tin tưởng, là có nhiều nhà được, v́ xă đă được công nhận là xă đạt chuẩn nông thôn mới.
Cụ S. (xin không nêu tên) năm nay đă 70 tuổi, chỉ cách nhà bà Liên hơn chục mét kể lại, hôm xảy ra vụ việc côn đồ nă đạn vào nhà hàng xóm, cụ không dám mở cửa v́ nhỡ không may th́ 'tránh được vào đầu lại vào tai".
“Ở xóm này việc xây dựng phong trào gia đ́nh văn hóa cũng tốt. Chắc nhiều nhà được công nhận gia đ́nh văn hóa, nhưng nhà tôi chả biết sao không thấy có giấy, một số nhà hàng xóm cũng không có, tôi cũng không rơ. Chỉ có mỗi vấn đề là ở đây tệ nạn nhiều, người ta c̣n bảo người nghiện hút nhiều, trộm cắp kinh lắm, giờ phải bắt hết bọn đó đi”, bà S. nói thêm.
Nói về các buổi họp b́nh bầu gia đ́nh văn hoa, bà S. cho biết, gia đ́nh ai được mời th́ người đó đi, c̣n gia đ́nh bà th́ không thấy được mới nên cũng không rơ. Với lại, cũng bận làm kinh tế nên có được bầu chắc cũng không đi được.
Thậm chí, có người c̣n nói nửa đùa nửa thật, gia đ́nh văn hóa th́ chỉ cần nuôi con khỏe, dạy con khôn là tốt rồi. Dân làm ăn suốt ngày đêm, rạng sáng đă phải dậy đi chợ bán hoa, bán rau, thời gian đâu lo việc khác. Xă đă đạt chuẩn nông thôn mới th́ chuyện gia đ́nh văn hóa là b́nh thường.
“Gia đ́nh văn hóa th́ nhiều, nhưng dở, không được thực chất, chỉ nói ra cái hơi rào rào vậy”, ông H. (cũng xin không nêu tên), cựu chiến binh của thôn Trung (Tây Tựu) thẳng thắn. Theo ông, việc bầu chọn không khách quan dẫn tới những cái không thực chất, không như ngày xưa bầu bán khách quan, đă được là đúng.
Rồi ông bảo, nếu đúng tỷ lệ theo tiêu chí gia đ́nh văn hóa th́ nhiều, nhưng nhiều nhà nhận giấy chứng nhận xong th́ họ cũng vứt đi cả, v́ họ nghĩ những cái đó không có ǵ là quan trọng. Chỉ lo cho phát triển kinh tế, kiếm tiền, người ta có cái này cái nọ mà ḿnh không có th́ bị cười chê, thế nên việc chứng nhận gia đ́nh văn hóa hay không với họ th́ đâu có vấn đề ǵ. Cuộc sống nó thế.
Khi hỏi tại sao không nói thẳng những vấn đề đó trong các cuộc họp, ông H. thẳng thắn, nói ra để làm cái ǵ, được lợi lộc ǵ đâu, rồi lại bảo xoi mói nhau, để ư nhau từng tư, rồi mà sểnh ra có ngày “hoa mất ngọn”. Ḿnh nói nhiều có khi lần sau họ không mời ḿnh đi họp nữa, mà mỗi buổi họp th́ được 20.000 đồng, họ không mời tự dưng lại mất 20.000 đồng tiền họp hành, mà chả thay đổi được ǵ.
“Giờ nhà nào cũng kín cổng, cao tường, cách nhau mỗi bức tường đấy nhưng có khi gọi làng nước ơi cũng chả ai nghe thấy, có nghe cũng chả mấy người dám ra, đang yên lại ôm vạ vào thân, cứ tặc lưỡi thôi chứ làm ǵ, kệ cho yên thân”, ông H. nói.
Theo ông H. nông thôn mới ở đây cũng có cái mới, đó là có thêm con đường mới, từ 3m thành 5m, lại có hai hành lang đi bộ, thế là mới rồi.
Xóm làng, tổ dân phố văn hóa giờ có mặt ở khắp mọi nơi.
Xă văn hóa v́ đạt chỉ tiêu....đưa người đi cai nghiện?
Trả lời chúng tôi, bà Nguyễn Thị Lan, Phó chủ tịch UBND xă Tây Tựu, huyện Từ Liêm, Hà Nội cho biết, từ năm 2011 tới nay xă đă không c̣n in giấy chứng nhận gia đ́nh văn hóa và phát đại trà nữa, mỗi thôn chỉ phát cho vài chục hộ đại diện, “v́ từ năm 2010 chúng tôi có phát, nhưng các hộ nhận về cũng chỉ vứt lung tung, chả nhà nào treo, trong khi tiền in mỗi năm hết mấy chục triệu đồng, mà không phát huy tác dụng, nên giờ không in đại trà nữa”, bà Lan nói thêm.
Từ đó tới nay, những hộ đạt gia đ́nh văn hóa trên địa bàn xă chỉ có danh sách, và được đọc công khai tại cuộc họp thôn, mà cuộc họp này cũng chỉ mời một số hộ đại diện, v́ hội trường không đủ rộng để mời tất cả các hộ tới. Nên có lẽ nhiều hộ không biết nhà ḿnh đạt gia đinh văn hóa.
Theo bà Lan, toàn xă Tây Tựu có hơn 4.000 hộ, với 3 thôn, 1 khu phố, năm 2012 xă đạt tỷ lệ gia đ́nh văn hóa khoảng 92%, mỗi năm tăng thêm khoảng 1%.
Kể về những thành tích đạt được trong các cuộc vận động những năm qua, bà Lan cho biết, xă năm nào cũng hoàn thành chỉ tiêu đưa người nghiện đi cai tập trung, không năm nào không đạt chỉ tiêu được giao, thậm chí có năm vượt chỉ tiêu trên 150% kế hoạch được giao. Cách đây mấy năm cũng có nhiều điểm bán ma túy, nhưng tới nay th́ chỉ c̣n rất ít điểm, bán lén lút, không đáng kế.
Về t́nh trạng bạo lực gia đ́nh, theo bà Lan, mấy năm nay không có t́nh trạng này, chỉ xảy ra một vài vụ căi vă trong gia đ́nh chủ yếu liên quan tới tranh chấp đất đai.
8% số hộ không đạt gia đ́nh văn hóa, đa phần là các hộ có người bị nghiện ma túy, tệ nạn xă hội, sinh từ 3 con trở lên.
Nói về mục tiêu năm 2013 và các năm tiếp theo, bà Lan cho hay, cố gắng số hộ đạt gia đ́nh văn hóa tăng lên 93%, giữ vững danh hiệu xă đạt nông thôn mới. Và mục tiêu xa hơn là đạt “xă đạt văn hóa nông thôn”.
“Xă đạt văn hóa nông thông mà mục tiêu mới của Thành phố đề ra, tuy chưa có tiêu chí cụ thể, nhưng nó cao hơn nông thôn mới”, bà Lan giải thích.
Nói về vụ nhóm côn đồ dùng súng truy sát cả gia đ́nh nhà bà Nguyễn Thị Liên, Phó chủ tịch UBND xă Tây Tựu - bà Nguyễn Thị Lan cho biết, đấy chỉ là mâu thuẫn cá nhân, con bà Liên đi ăn sinh nhật rồi hai bên xảy ra căi vă v́ “nh́n đểu” nhau, sau đó nhóm thanh niên kia kéo tới nhà bà Liên gây sự. Sau khi sự việc xảy ra công an xă và bà con có vào giúp đỡ đưa người nhà đi viện cấp cứu.
C̣n không có người dân vào giúp v́ sự việc xảy ra lúc 3-4h sáng, giờ mọi người đang ngủ, nên vắng vẻ, chứ không phải không ai giúp. V́ là lần đầu tiên xảy ra vụ việc như vậy, nên sau đó xă chỉ tổ chức họp để rút kinh nghiệm.
Lê Việt - đấtViệt