Tân Hoa Xă cho hay Đại sứ Khổng Huyễn Hựu vừa dẫn đầu một đoàn đại biểu Trung Quốc đi viếng mộ tử sỹ Trung Quốc ở tỉnh Yên Bái hôm thứ Năm 4/4.
Chuyến thăm được cho là nhằm Tiết Thanh Minh Quư Tỵ tuần rồi.

Phía Trung Quốc nói 320.000 binh lính của họ đă tham gia chiến tranh Việt Nam. Ảnh BBC
Hăng tin nhà nước Trung Quốc cho hay đoàn đại biểu có thành phần là đại diện sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam, các công ty, cơ quan tổ chức, sinh viên và báo chí của Trung Quốc, với một số quan chức Việt Nam tháp tùng.
Đoàn của ông Khổng đă thăm hai nghĩa trang của người Trung Quốc chết trận tại Việt Nam ở Thịnh Hưng và Yên B́nh, Yên Bái.
Tin của Tân Hoa Xă bắt đầu bằng trích dẫn bài hát “T́nh Hữu Nghị Việt Nam-Trung Hoa” của nhạc sỹ Đỗ Nhuận, viết năm 1966, mà nhóm phóng viên của hăng này nói rằng “sau nhiều thập niên, người dân vẫn cất cao giọng hát”.
Truyền thông Việt Nam, kể cả báo Yên Bái, không hề nhắc tới chuyến đi của đại sứ Khổng Huyễn Hựu, tuy trong hoạt động này có sự hiện diện của bà Ngô Thị Chinh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh.
Bà Chinh được dẫn lời nói: “Chúng tôi luôn nhớ ơn các liệt sỹ Trung Quốc”. Bà cũng nói trách nhiệm của người dân địa phương là bảo quản các nghĩa trang và ǵn giữ t́nh hữu nghị giữa Việt Nam và Trung Quốc.
Về phần ḿnh, Đại sứ Khổng Huyền Hựu phát biểu rằng quan hệ Trung-Việt đang phát triển mạnh và sâu sắc, và như vậy “không uổng máu xương của các liệt sỹ”.
Giúp miền Bắc
Trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam, theo phía Trung Quốc, nước này ngoài viện trợ kinh tế c̣n đưa khoảng 320.000 lượt binh lính vào giúp quân đội miền Bắc.
1.446 quân nhân Trung Quốc tử trận trong thời kỳ này được chôn ở 40 nghĩa trang tại 22 tỉnh miền Bắc và Trung Việt Nam.
Một số tỉnh giáp biên giới với Trung quốc như Cao Bằng, Yên Bái, Lạng Sơn, có nghĩa trang dành riêng chôn cất tử sỹ Trung quốc.
Nghĩa trang Thịnh Hưng có 111 mộ tử sỹ Trung Quốc, nghĩa trang Yên B́nh có 131 mộ.
Tài liệu lịch sử nước ngoài cho hay binh lính Trung Quốc tham gia cuộc chiến Việt Nam chủ yếu trong các binh chủng công binh và pḥng không.
Một bài của tác giả Bob Seals trên trang Military History năm 2008 nói theo tài liệu mật của CIA, ngoài pḥng không, Trung Quốc c̣n cung cấp tên lửa, đạn pháo, hậu cần, đường xe lửa, xe phá ḿn và các đơn vị công binh hàn gắn lại cơ sở hạ tầng bị các đợt oanh kích của Hoa Kỳ phá hủy.
Giới nghiên cứu lịch sử chiến tranh Việt Nam cho rằng đây là vai tṛ rất quan trọng v́ từ năm 1965 đến 1972, Hoa Kỳ đă ném hơn một triệu tấn bom xuống miền Bắc Việt Nam.
Đỉnh điểm của sự can dự từ phía Trung Quốc vào cuộc chiến Việt Nam là năm 1967, khi tổng số lực lượng pḥng không lên tới 17 sư đoàn, với 150.000 lính.
Bài trên Military History cũng nói phía Trung Quốc cho rằng họ đă bắn hạ 1.707 máy bay Mỹ trên vùng trời Việt Nam.
Tuy nhiên quan hệ hai bên bắt đầu xấu đi từ đầu những năm 1970 v́ bất đồng quanh Ḥa đàm Paris.
Tin BBC