Xuyên suốt chuỗi bài viết về Wikileaks tiết lộ bí mật t́nh h́nh chiến trường miền Nam Việt Nam trước ngày giải phóng 30/04/1975. Kỳ trước chúng tôi đă đăng tải bài viết Wikileaks tiết lộ về “cánh cửa tử thần” và số phận ḷ phản ứng hạt nhân Đà Lạt, kỳ này chúng tôi xin gửi đến quư bạn đọc bài viết “ngày tàn của Việt Nam Cộng ḥa
Trong thời khắc những ngày đầu tháng 4/1975 lịch sử, lực lượng quân đội Việt Nam đang chiếm thế thượng phong, thừa thắng tiến lên, tạo bước ngoặt để giải phóng Sài G̣n. Một niềm vui chiến thắng đang cận kề và cũng là báo hiệu ngày tàn của một chế độ với những thế lực chỉ muốn dựa vào ngoại bang để mưu cầu danh lợi.
Khoảng thời gian từ 13 giờ 33 phút, thứ 6 ngày 04/04 đến 10 giờ 24 phút ngày 05/04/1975, chiến trường tiếp tục tạm lắng ở khu vực quân khu II và III. Số vụ đụng độ ở Đồng bằng Sông Cửu Long tăng lên mức trung b́nh so với đỉnh điểm gần đây nhưng chủ yếu là hành động nă pháo và quấy nhiễu. Việc sơ tán người tị nạn từ Cam Ranh đă ngưng lại do hoạt động quân sự của Quân đội Việt Nam (NVA) trong khu vực. Lúc này Phan Rang và Phan Thiết vẫn nằm trong tay Chính phủ Việt Nam Cộng ḥa (GVN), các vụ đụng độ quân sự vẫn tiếp tục xảy ra ở pḥng tuyến của GVN.

Quân khu II
Thông tin từ quân khu II ngày càng thưa thớt, Phan Thiết và Phan Rang tiếp tục nằm trong sự kiểm soát của Chính phủ GVN, mặc dù các thành phố hầu hết đều đă bị bỏ hoang. Trinh sát đường không đến Nha Trang cho thấy không hề có dấu hiệu nào về hoạt động của NVA và gần như các hoạt động tại đây đă trở lại b́nh thường, ước tính một nửa số đoàn tàu đánh cá đă trở lại. Măi cho đến ngày 04/04 th́ việc sơ tán người tị nạn từ Cam Ranh đă ngưng lại do hỏa lực từ các lực lượng của NVA.
Quân khu III
Về quân sự đó là một ngày tĩnh lặng khác thường ở đây, với chỉ 26 số vụ được báo cáo. Các hoạt động chính là những vụ tấn công nhỏ vào tỉnh Hậu Nghĩa thuộc khu vực phía Bắc Trảng Bàng và các vụ nă pháo vào tiền đồn của GVN dọc theo quốc lộ 1 tại tỉnh B́nh Tuy. Việc mất ổn định về quân sự tiếp tục xảy ra ở Hàm Tân thuộc tỉnh B́nh Tuy và Vũng Tàu, t́nh trạng vô kỷ luật của một số binh lính tiếp tục là vấn đề. Tuy nhiên các nhà chức trách GVN đang thành công trong việc giải trừ các đối tượng gây lộn xộn và gửi họ đến khu vực tập trung để tổ chức và điều chỉnh lại, một trạm kiểm soát quân sự ở Biên Ḥa đă thành công trong việc ngăn chặn bộ đội giải phóng tiến vào Sài G̣n.
Quân khu IV
Số vụ đụng độ ở khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long tiếp tục tăng, cường độ chiến đấu ở mức vừa phải. Có một số vụ đụng độ ở khu vực cách Cần Thơ 15 km về phía tây và sân bay Cần Thơ đă phải hứng chịu bốn quả tên lửa 107mm, làm 4 người bị thương, ngoài ra không bị hư hại ǵ khác. Sư đoàn 3 và 5 của NVA đang tập trung quanh Mộc Hóa, tỉnh Kiến Tường. Sư đoàn 9 quân đội Việt Nam Cộng ḥa (ARVN) vẫn chiến đấu với các lực lượng NVA và tự tin có thể bảo vệ được Mộc Hóa. Sư đoàn 4 cuả NVA tiếp tục thăm ḍ sự pḥng thủ của Cần Thơ ở Phong Dinh, thành phố, căn cứ không quân và khu vực hậu cần phức hợp gần đó đă được chuẩn bị để đối phó với các cuộc tấn công bằng tên lửa.

Ủy ban Kiểm soát và Giám sát quốc tế (ICCS)
ICCS đă sơ tán tất cả các trụ sở chính và văn pḥng trong khu vực trừ Biên Ḥa, nơi tất cả bốn phái đoàn vẫn duy tŕ người đại diện. Người Iran, Indonesia và Ba Lan đang được trở về nước theo nhóm khoảng 40 – 80 người. Nhân viên sứ quán đă thông báo với họ về chính sách của Bộ Ngoại giao sẽ duy tŕ sự hiện diện của ICCS ít nhất là ở Sài G̣n và đă cảnh báo những người Iran, Insonesia về việc số lượng các nhân viên hồi hương hiện đang ở mức cao, có thể cản trở việc tiếp tục hoạt động của văn pḥng ICCS.
Iran đang gửi lực lượng không quân 707 tới để rút phần lớn lực lượng Iran, và người đứng đầu lực lượng này nói với nhân viên sứ quán rằng phái đ̣an Iran có thể giảm xuống c̣n 6 người. Đoàn Indonesia đang tiếp tục việc rút quân của họ và phó chủ huy Samsil trong cuộc tṛ chuyện với nhân viên sứ quán vào ngày 04/04 đă nhắc lại sự phàn nàn của người Indonesia về vấn đề trong khi việc tham gia ICCS làm Indonesia tiêu tốn rất nhiều chi phí và nhân sự được đào tạo bài bản, Chính phủ Mỹ lại cắt viện trợ cho Indonesia. Đoàn Hungary và Ba Lan có kế hoạch giữ lại khoảng 50 – 60 người ở lại Sài G̣n.
(C̣n tiếp, mời bạn đón đọc kỳ sau)
Thảo Nguyên (Lược dịch Wikileaks)