Theo ông Trần Minh Dũng, Chánh thanh tra Bộ Khoa học & Công nghệ (KH&CN), từ kết quả các đợt thanh tra mới đây, đồ chơi cho trẻ em có xuất xứ Trung Quốc luôn gây lo ngại cho người tiêu dùng. Nhiều sản phẩm nguy cơ ngộ độc rất cao.
Phần lớn đồ chơi trẻ em trên thị trường có nguồn gốc từ Trung Quốc. Ảnh: Nguyễn Hoài.
22% số mẫu kiểm tra vi phạm
Đối diện với Trường Tiểu học Đặng Trần Côn A, phố Nguyễn Quư Đức (Thanh Xuân, Hà Nội) là dăy cửa hàng bán đồ chơi trẻ em.
Hàng chục sản phẩm với màu sắc rực rỡ được bày bán như túi đồ bếp, xe cát đồ chơi, máy tính đồ chơi, robot trái cây, ngựa bập bênh…Trên hầu hết các sản phẩm này đều dán mác xuất xứ Trung Quốc.
“Việt Nam có mấy công ty sản xuất đồ chơi trẻ em đâu, không nhập từ Trung Quốc th́ nhập từ đâu”, chủ một cửa hàng nói. Sản phẩm bán chạy nhất là túi đồ bếp, các loại đồ chơi ô tô, bảng xếp h́nh, chủ yếu từ Trung Quốc. Tại phố đồ chơi Lương Văn Can, Hàng Mă hay các siêu thị, hầu hết các sản phẩm đồ chơi cũng có xuất xứ Trung Quốc.
Theo ông Trần Minh Dũng, Chánh Thanh tra Bộ KH&CN, đơn vị chịu trách nhiệm quản lư chất lượng mặt hàng đồ chơi trẻ em, năm 2009, Bộ KH&CN đă công bố quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn đồ chơi trẻ em, sản phẩm đồ chơi trẻ em đảm bảo an toàn khi đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu về cơ lư, cháy nổ, đặc biệt là yêu cầu hóa học.
Các sản phẩm trước khi bán ra thị trường phải được cơ quan quản lư nhà nước chứng nhận chất lượng, dán tem hợp quy, hợp chuẩn. Tuy nhiên, hầu hết các sản phẩm nhập lậu, nhập theo đường tiểu ngạch không được kiểm tra chất lượng theo quy tŕnh trên.
Ông Dũng cho biết, năm 2012, trong số 109 cơ sở sản xuất, phân phối, bán hàng đồ chơi trẻ em tại 11 tỉnh thành được kiểm tra, có 25 cơ sở bị xử phạt. Ngoài ra, 39 chi cục đo lường, chất lượng các tỉnh cũng tổ chức kiểm tra chất lượng ở 460 cơ sở kinh doanh, buôn bán đồ chơi trẻ em.
Kết quả cho thấy, trong số 26.686 mẫu kiểm tra có 10.366 mẫu vi phạm; 10.428 mẫu không có dấu hợp quy; 13.722 mẫu không có chứng nhận hợp quy. “Ước tính, 24% số cơ sở, 22% số mẫu đồ chơi trẻ em được thanh tra, kiểm tra về chất lượng có vi phạm”, ông Dũng nói.
Có thể gây ung thư, chậm phát triển
Nhiều sản phẩm đồ chơi trẻ em Trung Quốc có nguy cơ nhiễm độc cao. Năm 2012, kết quả kiểm tra của Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Việt Nam với sản phẩm thú nhún có nguồn gốc Trung Quốc cho thấy hàm lượng chất phthalates (có khả năng gây dậy th́ sớm, vô sinh và ung thư) cao gấp 5-9 lần tiêu chuẩn hiện hành.
Kết quả kiểm nghiệm mới đây của Viện Hóa học Việt Nam chỉ ra sản phẩm đèn lồng Trung Quốc có chứa chất Cadmi độc không kém ch́, thủy ngân. Các nhà sản xuất thường dùng cadmi làm vật liệu mạ đánh bóng khi sản xuất đồ chơi phủ sơn, đồ trang sức trẻ em.
Hóa chất vốn được sử dụng trong sản xuất sơn, phẩm màu công nghiệp, làm điện cực pin này, khi ngấm vào cơ thể trẻ sẽ làm chậm phát triển xương, c̣i xương. Nhiều công tŕnh nghiên cứu của thế giới c̣n chỉ ra cadmi là yếu tố gây ung thư tiền liệt tuyến, phổi, vú.
Theo ông Trần Minh Dũng, để hạn chế mua phải đồ chơi không đảm bảo các yêu cầu an toàn, hạn chế mua đồ chơi trôi nổi, không nhăn mác. Để siết chặt quản lư, năm 2013, lần đầu tiên Bộ KH&CN sẽ tiến hành đợt thanh tra chuyên đề diện rộng với sản phẩm đồ chơi trẻ em, tập trung vào các sản phẩm cho trẻ dưới 36 tháng tuổi. Dự kiến tháng 11 năm nay sẽ công bố kết quả.
Theo dự thảo Nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng sản phẩm, hàng hoá dự kiến được thông qua ngày 1/7/2013, các hành vi vi phạm về hợp quy như sản xuất, nhập khẩu sản phẩm, hàng hoá có chất lượng không phù hợp có thể bị phạt 300 triệu đồng, tăng gấp 10 lần so với quy định trước đây.
TM