Trung Quốc căn cứ vào bản vẽ thiết kế máy bay tiêm kích MiG-21 của Liên Xô để chế tạo máy bay chiến đấu J-7 đă được gần 50 năm. Đến nay, sau khi đă thải loại máy bay J-7, họ vẫn c̣n xuất khẩu loại máy bay này sang các nước kém phát triển hơn.
Năm 1964, Trung Quốc nhận được giấy phép sản xuất MiG-21 nội địa từ phía Liên Xô, sau đó 10 năm họ bắt đầu cải tạo loại máy bay này thành J-7. Theo Strategypage, ngay từ khi ra đời tính năng của J-7 đă không so được với MiG-21 bởi v́ Nga từ chối không chuyển giao những bản vẽ thiết kế những phiên bản cải tiến cao cấp của MiG-21, cái mà Trung Quốc nhận được chỉ là thiết kế đầu tiên của thế hệ máy bay này trong thập niên 50.
Việc chế tạo J-7 do cả 3 nhà máy chế tạo máy bay nổi tiếng của Trung Quốc lúc đó là Thành Đô, Thẩm Dương và Quư Châu đồng loạt sản xuất. J-7 là loại máy bay 1 chỗ ngồi, chiều dài 15,75m, sải cánh 7,15m, cao 4,1m; trọng lượng không tải 5,275 tấn, cất cánh thông thường 7,4 tấn, cất cánh tối đa 8,655 tấn (trọng lượng vũ khí 500kg).
Tháng 11/2012, Trung Quốc thử nghiệm 2 chiếc F-7BGI (phiên bản xuất khẩu của J-7) để bán sang Bangladesh trong năm nay, trên thân máy bay đă in sẵn phù hiệu của không quân Bangladesh |
Nó có thể bay trên độ cao 18km (khi vứt thùng dầu phụ th́ có thể lên tới 19,8km); hành tŕnh tối đa 1400km (không có thùng dầu phụ), khả năng bay liên tục trong 1,47h, bán kính tác chiến 500km với vận tốc tối đa Mach2, vận tốc tuần tra 950km/h. J-7 được trang bị 1 khẩu pháo HP30 (cỡ đạn 30mm) và tên lửa không đối không K-13.
Đến giai đoạn những năm 80 của thế kỷ trước, Trung Quốc đă sản xuất hàng loại máy bay MiG-21 và J-7 cùng những biến thể của nó. Nhưng điều đó không là Liên Xô bận ḷng v́ họ đă chấm dứt sản xuất MiG-21 vào năm 1985. Đến thời điểm đó Nga đă sản xuất tới 11.000 chiếc gồm đủ mọi phiên bản khác nhau.
Máy bay chiến đấu J-7 của Trung Quốc
Thời gian sau đó, các nước muốn mua máy bay MiG-21 chỉ có thể mua phiên bản J-7 của Trung Quốc. Đến nay, Trung Quốc đă sản xuất tổng cộng khoảng 2400 chiếc J-7, với 7 phiên bản gồm 13 loại (một số loại không sử dụng trong lực lượng không quân Trung Quốc mà chỉ dành cho xuất khẩu sang Ai Cập, Iran, Myanmar, Triều Tiên, Pakistan…).
Bài báo cho biết, suốt 30 năm qua, Trung Quốc không ngừng cải tiến các tính năng của J-7, trong đó tập trung vào các chi tiết nhỏ và hệ thống điện tử. Trong số 2400 chiếc, Trung Quốc là nước sử dụng nhiều nhất, chiếm khoảng 20% tổng số máy bay. 80% c̣n lại được xuất khẩu sang 14 nước. Hiện nay vẫn c̣n khoảng gần 10 quốc gia c̣n sử dụng loại máy bay này.
Máy bay chiến đấu Q-5I - sản xuất cùng một giai đoạn với J-7 trong biên chế không quân Myanmar |
Khoảng 6 năm về trước, Trung Quốc c̣n sở hữu tới 2000 chiếc máy bay tiêm kích J-6, J-7 và máy bay cường kích Q-5E. Đây là 3 loại máy bay được Trung Quốc phỏng chế từ MiG-17, MiG-19 và MiG-21 của Liên Xô, sau đó J-6 chấm dứt sử dụng từ năm 2009, Q-5E cũng dần bị thải loại và chuyển sang làm máy bay huấn luyện 2 chỗ ngồi. Hiện Trung Quốc c̣n khoảng 200 chiếc máy bay loại này.
J-7 đă chính thức bị gạt bỏ khỏi danh sách máy bay trực chiến tuyến 1 của Trung Quốc và chuyển sang thê đội dự bị từ 2 năm trước, đây cũng không phải là điều quá ngạc nhiên v́ họ đă mua sắm và tự chế tạo được vài trăm chiếc máy bay hiện đại hơn như: Su-27, Su-30, J-8F, J-10, J-11, JH-7.
Máy bay chiến đấu J-7 của không quân Pakistan |
Theo tin của tạo chí quốc pḥng Defencenews, sở dĩ J-7 bị chuyển sang tuyến 2 (thuộc danh sách máy bay không c̣n được nâng cấp, cải tiến) là do nguyên nhân nó không thể đáp ứng được yêu cầu huấn luyện chứ không nói là nhiệm vụ tác chiến. Sự việc một chiếc J-7 bị rơi xuống một khu vực dân cư gần sân bay thành phố Sán Đầu - tỉnh Quảng Đông trong quá tŕnh huấn luyện phi công ngày 04/12/2012 là minh chứng rơ nét nhất.
Strategypage cho biết, trong suốt 40 năm, Trung Quốc là nước sử dụng nhiều máy bay J-7 nhất, nó cũng là lực lượng chủ lực trong biên chế không quân nước này, các phi công phản lực đều đă quá quen thuộc với quy tŕnh huấn luyện của loại máy bay này. V́ vậy, Trung Quốc đang phải sửa đổi lại quy tŕnh và giáo tŕnh huấn luyện phi công của họ.
Hiện trường vụ tai nạn thảm khốc của J-7 ngày 04/12/2012.
Nh́n chung các phiên bản cuối của J-7 có thể tiệm cận tính năng của các phiên bản Mig-21 cải tiến của Liên Xô ở thập niên 80, c̣n những loại đầu tiên chỉ đạt tiêu chuẩn của Mig-19. Loạt J-7 sau cùng do nhà máy chế tạo máy bay Thành Đô (nay là Tập đoàn công nghiệp hàng không Thành Đô - thuộc AVIC) áp dụng một số công nghệ của Israel là có chất lượng cao hơn nên được sử dụng cho đến bây giờ.
Điều đáng ngạc nhiên là tuy đă ngừng sử dụng nhưng cho đến năm nay Trung Quốc vẫn tiếp tục xuất khẩu J-7. Mặc dù họ không ngừng cải tiến thiết kế của nó nhưng không thể phủ nhận là loại máy bay này được chế tạo theo công nghệ cách đây đă 60 năm, với thiết kế lạc hậu, tŕnh độ công nghệ thấp, thiết bị dẫn đường và điều khiển đă lỗi thời.
Các nước nghèo nhập khẩu máy bay Trung Quốc sẽ gặp họa v́ J-7? |
Hiện nay, ngay cả những phiên bản MiG-21Bis của Ấn Độ thuộc dạng tiên tiến nhất của ḍng máy bay này, do đích thân Nga cải tiến cũng đă không theo kịp xu hướng phát triển không quân hiện đại và dần dần bị thải loại, nói ǵ đến J-7? V́ thế, các nước nhập khẩu loại máy bay này của Trung Quốc cũng chỉ để làm cảnh, không khéo c̣n mang họa vào thân.
Nguyễn Ngọc /
An ninh thủ đô/Strategypage