Hỗ trợ cả tiền điện lẫn tiền dầu thắp sáng, cấp giống cây trồng nhưng “quên” phân bón, giao 1 con ḅ cái cho 5 hộ quản lư... Hàng loạt chính sách chồng chéo, bất cập gây rối trong quá tŕnh thực thi
Chính quyền xă Canh Ḥa, huyện Vân Canh, tỉnh B́nh Định ra rả phát loa kêu gọi các hộ nghèo đến nhận ḅ về nuôi để phát triển kinh tế nhưng chẳng c̣n mấy ai hưởng ứng.
Giết thịt trâu, ḅ dự án
Ông Phan Thế Duy, Phó Chủ tịch UBND xă Canh Ḥa, cho biết xă đang gặp khó khăn trong việc t́m hộ nghèo để giao ḅ theo Chương tŕnh 135 (hỗ trợ người nghèo để phát triển kinh tế). Có chuyện lạ đời này bởi “theo Chương tŕnh 135, nhóm 5 hộ được hỗ trợ 1 con ḅ cái. Sau khi ḅ cái đẻ, người nuôi đầu tiên bắt đầu bỏ mặc nó, chỉ chăm sóc bê v́ biết chắc ḅ mẹ sẽ được chuyển giao cho hộ khác. Cứ thế, chỉ mới đến hộ thứ 3 trong nhóm th́ ḅ cái hết sức để đẻ, chẳng c̣n ai muốn nhận nó” - ông Duy giải thích.
Hộ nghèo ở huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên được hỗ trợ ḅ giống để phát triển kinh tế
Ảnh: HỒNG ÁNH
Chính sách hỗ trợ huyện nghèo (thường gọi là Chương tŕnh 30A) hỗ trợ ḅ cho từng hộ dân cũng nảy sinh nhiều bất cập tại 7 huyện khó khăn ở tỉnh Thanh Hóa. Từ năm 2009 đến 2011, huyện Ba Thước được nhà nước hỗ trợ gần 20,6 tỉ đồng để mua 2.082 con trâu, ḅ giống nhằm xóa đói, giảm nghèo cho 4.393 hộ. B́nh quân, mỗi hộ được hỗ trợ 5 triệu đồng. Với những gia đ́nh quá khó khăn th́ 2 hộ chung tiền mua 1 con trâu, ḅ giống. Thế nhưng, tính đến tháng 7-2012, người dân đă giết thịt hoặc bán 133 con, 109 con chết.
Vợ chồng ông Lèo Seo Sùn bên ngôi nhà rách nát nhưng không có tiền để xây
Ảnh: CAO NGUYÊN
Huyện Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa đă cấp được 1.286 con trâu, ḅ cho hộ nghèo nhưng hơn 200 con đă bị bán hoặc chết. Có nhiều chuyện lăng xẹt đă xảy ra, như 2 gia đ́nh mua chung 1 con trâu hoặc ḅ, đến vụ mùa ai cũng muốn dùng cày bừa nên nảy sinh mâu thuẫn rồi phải bán để chia tiền. Một số hộ nghèo khi có cưới xin hay dịp lễ Tết lại đem trâu, ḅ dự án ra giết thịt.
Chính sách đưa ḅ giống về cho các hộ nghèo đă được triển khai tại huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam từ năm 2011. Thế nhưng, đến nay, phần lớn lănh đạo các xă đều cho rằng chính sách này không mấy khả thi. Ông A Lăng Thành, Phó Chủ tịch UBND xă Bhallê, cho biết xă đă giao 17 con ḅ cho hộ nghèo nhưng đến nay, 2 con đă chết, số c̣n lại th́ ngày càng c̣m cơi. Người dân bỏ mặc ḅ phơi mưa nắng, không chuẩn bị thức ăn nên chúng đói khát nhiều ngày.
Ông Bríu Hùng - Phó Chủ tịch xă Lăng, huyện Tây Giang - nhận định: “Ḅ giao về th́ người dân cứ cột trong rừng, không chăm sóc. Dù chưa tổng kết dự án nhưng tôi nghĩ kết quả đạt được sẽ không như mong muốn”.
Chồng chéo chính sách
Theo ông Phan Như Hải, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xă hội (LĐ-TB-XH) B́nh Định, tỉnh này đang triển khai 14 chính sách hỗ trợ hộ nghèo. Một số chính sách chồng chéo, không những phân tán nguồn hỗ trợ mà c̣n gây khó khăn cho cán bộ cấp cơ sở trong việc giám sát. Chẳng hạn, Chương tŕnh 30A đă hỗ trợ mỗi hộ nghèo 30.000 đồng/tháng tiền điện nhưng tỉnh lại có nghị quyết giúp hộ đồng bào dân tộc thiểu số tiền dầu thắp sáng. “Đă có tiền điện rồi th́ cần ǵ tiền dầu? Trong khi đó, 100% thôn, buôn ở tỉnh này đă có điện cả rồi” - ông Hải nói.
Trong những chính sách hỗ trợ người nghèo, huyện Tây Giang thực hiện hỗ trợ cây trồng là ba kích và điền trúc. Theo các cán bộ địa phương, người dân được giao giống cây nhưng không có phân bón nên sau khi trồng xuống th́ phó mặc cho thời tiết. “Nói là hỗ trợ nhưng lại theo h́nh thức đem con bỏ chợ th́ không đạt được kết quả tốt. Chính sách cần phải thay đổi phù hợp th́ người nghèo mới phát triển kinh tế bền vững” - ông A Lăng Thành tâm sự.
Tại tỉnh Phú Yên, ông La Lan Dũng - Phó Bí thư Đảng ủy xă Phú Mỡ, huyện Đồng Xuân - cho biết tỉ lệ hộ nghèo ở xă này cao nhất tỉnh với trên 85% nhưng một số chính sách hỗ trợ lại không phù hợp. “Chương tŕnh 134 hỗ trợ người dân nghèo khai hoang lấy đất sản xuất nhưng ở đây toàn rừng với rừng, lẽ nào phá rừng lấy đất? V́ thế, chương tŕnh không thể triển khai được” - ông Dũng băn khoăn.
Thừa nhận một số chính sách hỗ trợ hộ nghèo c̣n chồng chéo, ông Trần Thanh B́nh - Trưởng Pḥng Bảo trợ xă hội, Sở LĐ-TB-XH Phú Yên - cho rằng các chính sách này được nhiều ban, ngành triển khai như ban dân tộc, sở LĐ-TB-XH, sở NN-PTNT… V́ không quy về một đầu mối nên rất khó quản lư cũng như điều chỉnh cho phù hợp với thực tế.
Chưa được ăn thịt, tiền đâu xây nhà!
Tỉnh Đắk Lắk hiện có hơn 59.200 hộ nghèo, chiếm tỉ lệ 14,67%. Trong năm 2012, Đắk Lắk thực hiện 13 chương tŕnh, chính sách hỗ trợ hộ nghèo. Ông Lèo Seo Sùn (ngụ thôn Ea Rớt, xă Cư Pui, huyện Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk) không nhớ nổi gia đ́nh ḿnh được nhà nước và các tổ chức hỗ trợ bao nhiêu đợt.
“Mấy tháng trước, cán bộ thôn tới nói ḿnh được nhà nước hỗ trợ xây nhà ở. Nghe đâu họ hỗ trợ tổng cộng 20 triệu đồng và ḿnh phải bỏ thêm khoảng 30 triệu đồng nữa mới xây được nhà cấp 4. Nhưng mà lấy đâu ra 30 triệu đồng khi cả tháng nay, gia đ́nh ḿnh chưa được ăn thịt?” - ông Sùn ngơ ngác.
(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 25-6
Kỳ tới: Đưa cần câu, đừng cho con cá!
NHÓM PHÓNG VIÊN
NLD