Nhiều quư ông có tinh trùng yếu phải thụ tinh nhân tạo. Trong ảnh: Kỹ thuật viên đang thụ tinh nhân tạo. Ảnh: NGUYỄN THẠNH
Nhiều cặp vợ chồng trẻ bị hiếm muộn con v́ người chồng không đủ số lượng tinh trùng để thụ thai. Có nhiều nguyên nhân gây giảm chất lượng và số lượng tinh trùng của nam giới, trong số đó có những nguyên nhân rất hay gặp nhưng đều có thể pḥng tránh được.
Rượu và thuốc lá rất nguy hiểm
Rượu và thuốc lá làm giảm lượng tinh trùng của quư ông một cách rơ rệt nhất. Các nhà khoa học đă đưa ra cảnh báo về tác hại nghiêm trọng của rượu và thuốc lá lên chất lượng tinh trùng. Họ chỉ ra rằng lượng tinh trùng trong tinh dịch nam giới ngày nay đă sụt giảm gần 1/3 so với những năm trước 1989 (từ 87 triệu tinh trùng/ml tinh dịch trước năm 1989 xuống c̣n 62 triệu năm 2002). Nghiên cứu c̣n cho thấy cả chất lượng tinh trùng của nam giới cũng kém hơn trước, ảnh hưởng rất lớn đến khả năng thụ tinh. Nghiện rượu nặng có thể làm giảm cả số lượng và chất lượng tinh trùng.
Nhiều quư ông có tinh trùng yếu phải thụ tinh nhân tạo. Trong ảnh: Kỹ thuật viên đang thụ tinh nhân tạo. Ảnh: NGUYỄN THẠNH
Khói thuốc lá chứa rất nhiều độc chất, gồm có: nicotine, CO, các chất sinh ung thư, các chất thuộc nhóm benzene… Thuốc lá không chỉ làm giảm tuổi thọ của con người 5-8 năm mà c̣n làm giảm nghiêm trọng khả năng sinh sản. Thuốc lá làm giảm số lượng và độ di động của tinh trùng. Nicotine trong khói thuốc c̣n gây hại ở nữ giới, có thể gây co thắt ống dẫn trứng, làm tăng nguy cơ có thai ngoài tử cung. Thử nghiệm trên động vật cho thấy nicotine và các chất thơm gốc benzene có thể làm tinh trùng dị dạng hay teo tinh hoàn. Ở người, thuốc lá có thể gây các bất thường di truyền lên tinh trùng và ảnh hưởng đến thai nhi. Thuốc lá c̣n có thể làm tăng tần suất rối loạn cương và giảm ham muốn t́nh dục ở nam giới. Việc cai thuốc lá có thể cải thiện đáng kể chất lượng tinh trùng.
Stress làm con giống bị tổn hại
Những stress về t́nh cảm, áp lực công việc hay sự căng thẳng thần kinh làm giảm rất lớn đến số lượng tinh binh. Ngoài ra, t́nh trạng làm việc vất vả hay chơi thể thao quá sức cũng không tốt cho những ông chồng đang muốn có con. Những người làm việc trong các ngành nghề phải thường xuyên tiếp xúc với nhiệt độ cao như đầu bếp thường bị giảm chất lượng tinh trùng. Tiếp xúc trong thời gian dài với kim loại nặng như ch́, cadmium, arsenic cũng làm giảm số lượng tinh trùng.
Một lượng rất nhỏ kim loại nặng có trong tinh dịch có thể ức chế nhiều enzyme quan trọng cho quá tŕnh thụ tinh trứng của tinh trùng. Một số chất ô nhiễm được ghi nhận có ảnh hưởng rơ rệt lên chất lượng tinh trùng bao gồm: các gốc ôxy tự do, các hóa chất diệt côn trùng, diệt cỏ (DDT, aldrin, dieldrin, PCPs, dioxin, furan…), một số hydrocarbon (ethylbenzene, bezene, toluen, xylene…), một số chất bảo quản, hóa chất có trong vật liệu xây dựng, nội thất… Một số thuốc chữa bệnh có thể gây tổn hại tạm thời hay vĩnh viễn quá tŕnh sinh tinh như hóa trị ung thư, hormon, cimetidin, sulphasalazine, spironolactone, các thuốc huyết áp...
Những thói quen nên bỏ
Nhiều nam giới thích mặc quần bó sát người để giữ dáng nhưng sẽ rất khó để có con v́ tinh hoàn luôn bị chèn ép và làm tăng nhiệt độ. Thanh niên mặc đồ lót thường xuyên cũng rất có hại cho khu vực sản xuất ra con giống. Mặc quần chật, nhất là quần lót chật làm tinh hoàn bị ép sát vào người, đồng thời thông khí kém làm tăng nhiệt độ vùng da b́u làm tinh trùng khó sinh sản. T́nh trạng tăng nhiệt độ tương tự cũng diễn ra ở những người phải ngồi nhiều ở một chỗ như tài xế, phi công, nhân viên văn pḥng.
Bức xạ, sóng ĐTDĐ có thể hủy hoại tinh trùng. Gần đây, người ta chứng minh rằng sử dụng máy tính xách tay đặt trên đùi cũng làm giảm số lượng tinh trùng. Nguyên nhân có thể do nhiệt độ cao và từ trường do máy phát ra ảnh hưởng đến hiện tượng sinh tinh. Các tế bào sinh tinh trùng rất nhạy cảm với phóng xạ. Xạ trị, tia X, các dạng phóng xạ khác ảnh hưởng nhiều đến quá tŕnh sản xuất tinh trùng. Sau khi ngưng nguồn tiếp xúc, quá tŕnh sinh tinh mất khoảng 2 năm để hồi phục, đôi khi không thể hồi phục.
Tắm nước nóng thường xuyên cũng là điều không tốt với tinh binh. Nếu đi tắm hơi, nhiệt độ trong pḥng tắm lên tới 70-800C, hết sức bất lợi cho tinh trùng. Các chuyên gia cảnh báo dù tắm nóng hay tắm hơi, nhiệt độ khoảng 340C là thích hợp nhất.
Những yếu tố làm hại tinh binh hoàn toàn có thể pḥng tránh được để tinh binh của quư ông khỏe mạnh, dễ dàng thụ tinh.
Theo Dược sĩ LÊ QUỐC THỊNH (Người lao động)