Theo nghiên cứu mới đây của trường Đại học Birmingham, nước Anh, con người đă có hệ thống lịch phức tạp, sớm hơn chúng ta nghĩ với tuổi đời tới 10.000 năm.
Một nhóm chuyên gia do giáo sư Vincent Gaffney của Đại học Birmingham lănh đạo đă phân tích dữ liệu của dăy hố cổ xưa tại địa điểm khảo cổ ở cánh đồng Warren, hạt Aberdeenshire, miền bắc Scotland.
Ảnh minh hoạ
Dăy hố được người Anh - thời kỳ đồ đá - tạo ra khoảng 10.000 năm trước. Nó dài 50 mét với 12 hố chính, được sắp xếp h́nh ṿng cung dường như để tượng trưng cho sự chuyển động của Mặt trăng trên bầu trời. Hai đầu ṿng cung là các hố nông, nhỏ; càng vào giữa, các hố sâu dần và có đường kính to hơn.
Các nhà khoa học tin rằng mỗi hố đại diện cho một tháng cụ thể và toàn bộ ṿng cung đại diện cho một năm dương lịch hoặc chúng cũng có thể đại diện cho tháng âm lịch phản ánh một giai đoạn của Mặt trăng và giai đoạn này gồm 29,5 ngày. Theo đó, có 12,37 chu kỳ Mặt trăng (tháng âm lịch) trong một năm dương lịch. Hàng năm, âm lịch có thể được điều chỉnh để phù hợp với dương lịch.
Hiện chưa thể biết 10.000 năm trước nơi đây có trụ gỗ hoặc đá hay không. Tuy nhiên sự khác biệt về độ sâu của hố cho thấy có sự tính toán tinh vi - mỗi tháng âm lịch có khả năng được chia thành ba tuần, mỗi tuần 10 ngày - đại diện cho trăng khuyết đầu tháng trăng tṛn và trăng khuyết cuối tháng.
Di tích này tồn tại và được sử dụng trong khoảng 4.000 năm, từ thiên niên kỷ thứ 8 trước Công nguyên tới thiên niên kỷ thứ 4 trước Công nguyên.
Giáo sư Gaffney cho biết: "Nghiên cứu này chứng minh, xă hội thời kỳ đồ đá 10.000 năm trước phức tạp hơn nhiều so với chúng ta dự đoán. Nó giúp chúng ta hiểu, làm thế nào xă hội thời kỳ đó phát triển về mặt kinh tế, xă hội và vũ trụ."
__
Khu vực cánh đồng Warren ở Scotland đă được khai quật vào năm 2004 bởi Tổ chức National Trust, nhưng các dữ liệu mới được phân tích chi tiết hơn sáu tháng qua bằng cách sử dụng phần mềm đặc biệt giúp khám phá mối quan hệ giữa dăy hố, địa h́nh khu vực và sự chuyển động của Mặt trăng và Mặt trời.
Tuấn Anh (Theo Independent)
Dân Việt