Bị kẹt tứ phía, Mỹ vẫn quyết đặt trọng tâm vào Châu Á

Bất chấp thực tế về việc bị “kẹt” giữa một loạt các cuộc khủng hoảng như Ai Cập, Syria, vụ Snowden, Afghanistan..., chính quyền Tổng thống Barack Obama vẫn quyết theo đuổi chiến lược chuyển hướng trọng tâm vào Châu Á-Thái Bình Dương. Trong thời gian qua, người ta chứng kiến Mỹ đang chuyển dần từ việc can dự quá mức vào thế giới Hồi giáo ở Trung Đông và Trung Á sang chiến dịch tiến sâu vào khu vực Châu Á-Thái Bình Dương.

Mỹ thường xuyên cử tàu sân bay "khủng" đến khu vực Châu Á để thị uy và phô trương sức mạnh.

Rõ ràng, dù khó khăn nhưng Washington vẫn tích cực tiến hành chính sách tái cân bằng lực lượng ở Châu Á. Phó Tổng thống Joe Biden tuần này có chuyến thăm đến khu vực, gặp gỡ với các nhà lãnh đạo hàng đầu ở Singapore và Ấn Độ.

Trong chuyến công du Châu Á này, Phó Tổng thống Biden được cho là sẽ thảo luận về những cuộc tranh chấp nóng bỏng ở Biển Đông hiện nay.

Trong khi đó, đồng minh của Mỹ - Nhật Bản được cho sẽ tiếp tục thúc đẩy chính sách ủng hộ Mỹ nhiều hơn nữa sau khi Thủ tướng Shinzo Abe và Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền của ông thắng lớn trong cuộc bầu cử hồi cuối tuần vừa rồi.

Thủ tướng Abe sẽ có chuyến thăm chính thức đến Manila vào cuối tuần này. Ông Abe sẽ có cuộc gặp với Tổng thống Philippines Benigno Aquino III để thảo luận về “Quan hệ Đối tác Chiến lược” giữa hai nước. Nhật Bản là một trong hai Đối tác Chiến lược chính thức của Philippines. Nước còn lại là Mỹ. Cả Philippines và Nhật Bản đều đang bị rơi vào các cuộc đối đầu căng thẳng với Trung Quốc vì tranh chấp lãnh thổ, lãnh hải ở Biển Đông và biển Hoa Đông.

Giới chức quân sự Trung Quốc phàn nàn rằng, Mỹ đang bắt tay với Nhật Bản vả cả Ấn Độ nhằm thực hiện một chiến lược bao vây, kiềm chế họ. Bắc Kinh cũng cho rằng, Mỹ đang lợi dụng sự bất bình sâu sắc của các nước láng giềng của Trung Quốc đối với việc nước này đòi chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông.

Quan hệ giữa Trung Quốc và Philippines chắc chắn cũng khó có thể tốt lên trong thờigian tới khi người Philippines ở nước ngoài đang lên kế hoạch tổ chức một cuộc biểu tình chống Trung Quốc rộng khắp trên toàn cầu. Trung Quốc tin rằng, sự kiện này được khích lệ từ những động thái của Mỹ trong khu vực gần đây.

Liên minh Biển Đông do người Philippines ở nước ngoài vừa thành lập ra và có trụ sở ở New York đã quyết định tiến hành biểu tình phản đối Trung Quốc trên toàn cầu ngay sau khi Manila và Washington nhất trí mở rộng mối quan hệ hợp tác quân sự.

Theo thoả thuận mới nhất, Mỹ sẽ thiết lập một căn cứ hải quân ở Vịnh Subic của Philippines nhằm tăng cường hỗ trợ cho Manila cũng như mở rộng sự hiện diện của Mỹ trong khu vực.

Trong cuộc Đối thoại Kinh tế Chiến lược Trung-Mỹ hồi tuần trước, Mỹ đã cam kết sẽ không đứng về bên nào trong các cuộc tranh chấp ở Biển Đông. Tuy nhiên, với thực tế Washington vừa ký một thoả thuận ở Vịnh Subic với Philippines vài ngày sau khi kết thúc cuộc đối thoại chiến lược, Bắc Kinh không thể không hoài nghi cam kết của phía Mỹ.

Theo báo chí Trung Quốc, động thái trên của Washington chắc chắn sẽ làm tổn thương quan hệ với Bắc Kinh – một mối quan hệ được Tổng thống Obama miêu tả là quan trọng nhất thế giới.

May mắn cho chính quyền của Tổng thống Obama là những tiết lộ duy nhất của cựu nhân viên CIA Snowden cho đến thời điểm này về chương trình do thám bí mật rộng khắp của Mỹ ở Châu Á chỉ liên quan đến Trung Quốc và Hồng Kông. Điều đó chỉ gây ảnh hưởng đến những chỉ trích của ông Obama về các hoạt động gián điệp mạng của Trung Quốc chứ không tác động gì đến các đồng minh hiện tại và trong tương lai của Mỹ. Chừng nào Snowden không tiết lộ bất kỳ thông tin gây khó xử nào về chương trình do thám Châu Á-Thái Bình Dương của Mỹ thì chiến lược chuyển hướng trọng tâm vào khu vực này của cường quốc số 1 thế giới vẫn diễn ra suôn sẻ.

Những diễn biến trên cho thấy, chính quyền của Tổng thống Obama đang thúc đẩy mạnh mẽ chiến lược hướng trọng tâm vào Châu Á dù bất kỳ khó khăn gì. Và chiến lược này đang được thực hiện khá thành công trong một môi trường thuận lợi, khi mà các nước xung quanh Trung Quốc đang có những mối quan ngại nhất định đối với cường quốc Châu Á.

Kiệt Linh - (theo HP)