Thượng nghị sĩ John McCain đă ví von như thế về việc Nga cho phép Edward Snowden tị nạn, trong khi người phát ngôn Nhà Trắng cho rằng có thể hủy cuộc gặp thượng đỉnh Nga - Mỹ sắp tới. Tuy vậy, các nhà phân tích chính trị Nga khẳng định mối quan hệ Nga - Mỹ sẽ không thay đổi.
chỉ mấy giờ sau khi biết tin Nga đă cho phép cựu nhân viên t́nh báo Mỹ Edward Snowden tị nạn tạm thời, dư luận nước Mỹ đă phản ứng mạnh mẽ. Hăng tin RIA Novosti cho biết người phát ngôn Nhà Trắng Jay Carney bóng gió rằng Mỹ có thể hủy cuộc gặp thượng đỉnh Nga - Mỹ vào tháng 9 tới. Ông nhấn mạnh: “Chúng tôi cực kỳ thất vọng v́ chính phủ Nga đă có bước đi như vậy”.
Mối quan hệ Nga - Mỹ có nguy cơ xấu đi sau khi Edward Snowden được phép tị nạn ở Nga. Ảnh: DIGITAL JOURNAL
Thêm vào đó, các thượng nghị sĩ Mỹ đă thể hiện sự tức giận liên quan đến quyết định của Moscow. Thượng nghị sĩ Cộng ḥa John McCain có phản ứng mạnh nhất khi tuyên bố: “Hành động của Nga là thái độ xem thường và là sự toan tính có chủ ư xúc phạm đến Mỹ. Đó là cái tát đối với mọi người Mỹ”. Ông kêu gọi chính quyền của Tổng thống Barack Obama xem xét lại mối quan hệ với chính phủ Nga. Theo ông, cần phải mở rộng danh sách Magnitsky, nhanh chóng kết thúc mọi giai đoạn thiết lập hệ thống pḥng thủ lá chắn tên lửa ở châu Âu, hỗ trợ phe đối lập ở Nga, mau chóng kết nạp Georgia vào NATO.
Ngoài ra, theo hăng tin Itar-Tass, ông McCain c̣n khẳng định vụ Snowden đă “thay đổi luật chơi” giữa Washington và Moscow. Ông cho rằng Mỹ phải áp dụng những biện pháp đáp trả gay gắt, trong đó có việc xem xét vấn đề trừng phạt. Tháng 7 vừa qua, một số thượng nghị sĩ Mỹ đă kêu gọi chuyển Hội nghị G20 - dự kiến diễn ra ở Nga vào tháng 9 tới - sang một quốc gia khác.
Đại sứ quán Mỹ ở Moscow từ chối b́nh luận chung quanh việc này. Cơ quan đối ngoại châu Âu cũng không b́nh luận v́ cho rằng đây là vấn đề song phương giữa Mỹ và Nga. Trong khi đó, các nhà phân tích chính trị Nga khẳng định mối quan hệ Nga - Mỹ sẽ không thay đổi bất chấp việc Snowden tị nạn ở Nga. Tổng Giám đốc Thông tin Chính trị Alexei Mukhin nhận định: “Tôi cho rằng rơ ràng Mỹ đă thua trong cuộc chiến cân năo này nhưng họ không muốn làm căng thẳng mối quan hệ với Nga. Họ sẽ từng bước thuyết phục các nhà lănh đạo Nga giao Snowden cho họ”. Ông Alexei Zudin, Phó Giám đốc Trung tâm T́nh thế Chính trị, cho rằng lẽ nào Mỹ lại làm xấu đi mối quan hệ song phương với Nga. Theo ông, sự kiện trên không đủ để tác động đến mối quan hệ Nga - Mỹ. C̣n cố vấn tổng thống Nga, ông Yury Ushakov, tuyên bố vấn đề số phận của Snowden không ảnh hưởng đến mối quan hệ Nga - Mỹ.
Theo dữ liệu của các cơ quan bảo vệ pháp luật Nga, lúc này người ta không thể trục xuất Snowden về Mỹ, ngay cả khi có yêu cầu chính thức. Thế nhưng, nơi ở của anh ta không được tiết lộ với lư do Snowden hiện là một trong những người bị truy nă gắt gao nhất thế giới.
Trong một diễn biến liên quan khác, suốt thời gian tị nạn tạm thời ở Nga, Snowden sẽ không lo thất nghiệp v́ Tổng Giám đốc mạng xă hội VKontakte của Nga, ông Pavel Durov, đă đề nghị Snowden làm việc với tư cách nhà lập tŕnh. Ông cho biết: “Chúng tôi đă mời Edward đến St. Petersburg và chúng tôi sẽ vui mừng nếu anh ta quyết định gia nhập đội ngũ các nhà lập tŕnh ngôi sao của VKontakte. Tôi nghĩ rằng có thể Edward sẽ thích thú làm công việc bảo vệ dữ liệu riêng tư của hàng triệu người sử dụng của chúng tôi”.
LỤC SAN