Khi mafia thao túng cá cược thể thao

Trong vài năm gần đây, cá cược đã mở ra một cánh cửa mới cho các tổ chức tội phạm trong lãnh vực thể thao. Dàn xếp các trận đấu, nhất là trong bóng đá cho phép các tổ chức này thao túng một thị trường trị giá lên đến hàng trăm tỷ euro. Chủ đề này được nhật báo kinh tế Les Echos số ra hôm nay 12/09/2013 đề cập đến qua bài phóng sự đề tựa « Khi mafia đặt cược vào thể thao ».

Từ nhiều năm gần đây, các tổ chức tội phạm bắt đầu nhúng tay vào lãnh vực cá độ thể thao. Theo Les Echos, hiện tượng này cũng không có gì là mới, vốn dĩ đã xuất hiện từ thế kỷ 17 trong các cuộc đấu golf hay cricket (bóng chày). Giờ đây, với sự tiến bộ khoa học công nghệ, Internet đã tạo ra một thị trường cá cược thể thao trên toàn cầu, nhưng đồng thời cũng làm nảy sinh ra vô số nhà tổ chức cá cược hợp pháp lẫn bất hợp pháp.

Europol điều tra về cá cược bóng đá Hungary. AFP

Ông Christian Kalb, giám đốc tập đoàn tư vấn CK Consulting và là cựu quan chức phụ trách marketing về cá độ thể thao nhận định : « […]Trái với ý tưởng ban đầu, Internet không giúp dễ dàng truy ra nguồn gốc xuất xứ dòng tài chính : giữa vận động viên, nhà điều hành, các máy chủ và các tài khoản ngân hàng, tiền cược có thể lưu hành qua nhiều quốc gia nhưng chỉ cho một trận đấu duy nhất, khiến cho việc điều tra gặp nhiều khó khăn ».

Đối với các tổ chức tội phạm, nếu làm chủ được các yếu tố ngẫu nhiên các kết quả trận đấu, trò cá độ có thể sẽ mang lại rất nhiều lợi, hơn là đi buôn thuốc phiện. Theo giải thích của vị chuyên gia trên : « Đối với một kẻ buôn thuốc phiện, anh ta phải mất đến một năm mới kiếm được một triệu euro, nhưng nhiều rủi ro và việc lưu trữ phức tạp. Trong khi đó, anh ta có thể dễ dàng kiếm được cũng ngần ấy số tiền bằng một trận đấu được dàn xếp trước, chẳng hạn trong các trận đấu xếp hạng, […] mà rủi ro cũng rất thấp : người cá độ đặt cược trên một trang mạng bất hợp pháp bất kỳ sẽ không bị điều tra, duy chỉ có nhà tổ chức đặt cược mới bị nhắm đến ».

Tờ báo cho hay là trong vài năm gần đây, nhiều tổ chức tội phạm đang hoành hành tại châu Âu đã bị phá vỡ. Trong giai đoạn 2008-2011, các nhà điều tra phá vỡ một mạng lưới cá độ có trụ sở tại Singapore. Mạng lưới này do Dan Tan cầm đầu, đã dàn xếp được hàng trăm trận cầu trên toàn thế giới. Tên này đã thực hiện một chương trình « hợp tác » quốc tế với nhiều tổ chức mafia tại các vùng Balkan và các tay chân anh chị tại Ý để sắp đặt các trận bóng trong giải Vô địch Ý. Vụ án này dính líu đến hàng trăm người bị cáo buộc đã gian lận các trận đấu xếp hạng.

Để đối phó với nạn dàn xếp trận đấu, tập đoàn Thụy Sỹ Sportradar, cùng với sự phối hợp chặt chẽ với nhiều nhà tổ chức cá độ hợp pháp, đã đưa ra một hệ thống giám sát các tỷ lệ cá cược nhằm phát hiện những hoạt động đáng ngờ. Tập đoàn này ước tính hàng năm tại châu Âu có khoảng 300 trận đấu đã được dàn xếp trước. Chủ yếu là các giải đá bóng các câu lạc bộ chuyên nghiệp, cúp quốc gia và cả Cúp thế giới. Hơn 5000 người liên can đã bị bắt giữ tại nhiều quốc gia, chủ yếu tại châu Á như Trung Quốc, Malaysia, Singapore và Thái Lan với tổng số tiền thu giữ được hơn 10 triệu đô-la.

Còn văn phòng CK Consulting ước tính riêng trong năm vừa qua (2011), hơn 300 tỷ euro tiền cược đã được đặt trên toàn thế giới, trong đó 80% số tiền này đều thông qua các tổ chức cá độ bất hợp pháp, tức là không tuân theo luật lệ quy định ở những nước có tổ chức cá độ. Nếu tính theo mức doanh thu, các « nhà cá » có kích cỡ như là một doanh nghiệp vừa và nhỏ, nhưng lại quản lý đến hàng triệu euro tiền cược : chẳng hạn như « nhà cá » Sbobet, một trong những cơ sở tổ chức cá cược quan trọng tại châu Á, luân chuyển khối lượng tiền ngang bằng với doanh thu của tập đoàn sản xuất xe ô tô Renault hay EDF của Pháp trong vòng một năm.

Điều tra của Les Echos cho biết cá độ được thực hiện trong hầu hết các loại hình thể thao, nhưng riêng trong bóng đá chiếm 2/3. Một đại sứ Mỹ tại Bulgary đã từng phải thốt lên rằng : « Hầu như tất cả các đội tuyển đều nằm dưới sự kiểm soát hay có dính líu đến các tổ chức tội phạm », những kẻ « sử dụng các đội tuyển của họ để mua tính hợp pháp, rửa tiền và kiếm ăn dễ dàng ».

Một chuyên gia khác tỏ ra lo ngại rằng rồi một ngày nào đó, khi những trận cầu bị dàn xếp không còn hấp dẫn nữa, giới hâm mộ và các nhà tài trợ cũng không còn hào hứng với những trận tranh hùng và như vậy, các câu lạc bộ sẽ ngày càng ít nguồn thu tài chính để hoạt động. Ông kết luận : « Đây chính là cái vòng lẩn quẩn ».


Minh Anh, rfi