Cho doanh nghiệp vay vốn ẩu, thẩm định tín dụng không đúng quy định, móc ngoặc với doanh nghiệp nhận tiền lót tay để giải ngân vốn không đủ điều kiện... đă gây thiệt hại hàng trăm tỷ đồng cho các ngân hàng.
Thế chấp một, cho vay mười
Vụ vỡ nợ chấn động dư luận vừa qua tại Công ty cổ phần chế biến thực phẩm Phương Nam (công ty Phương Nam - PV) một lần nữa báo động về những bất cập trong hệ thống ngân hàng. Việc làm sai thủ tục, nâng khống giá trị tài sản thế chấp để vay nhiều tiền không c̣n quá xa lạ. Nhưng lănh đạo nhiều ngân hàng vẫn cố t́nh lờ đi, hoặc "lười" thẩm định tài sản thế chấp, dẫn đến nhiều hệ lụy khôn lường.
Vào ngày 7/9, cơ quan CSĐT bộ Công an tống đạt quyết định khởi tố đối với hai lănh đạo của ngân hàng Phát triển Việt Nam chi nhánh tỉnh Sóc Trăng (VDB chi nhánh Sóc Trăng) và Giám đốc sở giao dịch tỉnh Hậu Giang của ngân hàng Bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank) để điều tra về hành vi "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng". Ngoài ra, cơ quan CSĐT đă bắt tạm giam Lâm Minh Mẫn (33 tuổi), kế toán trưởng công ty Phương Nam để điều tra về hành vi lập báo cáo tài chính, xác nhận sai về tài sản thế chấp, nâng khống số lượng hàng tồn kho để vay vốn ở hai ngân hàng trên.
Theo t́m hiểu của PV, các lănh đạo hai ngân hàng trên bị bắt giam do liên quan đến việc thẩm định tín dụng không đúng quy định tại công ty Phương Nam. Theo đó, trong giai đoạn từ 2008 - 2011, Chủ tịch HĐQT công ty Phương Nam Lâm Ngọc Khuân đă chỉ đạo Mẫn lập báo cáo tài chính, nâng khống tài sản như đất đai, nhà xưởng, hàng tồn kho, xe tải của nhà máy chế biến thủy sản tại TP. Sóc Trăng... đem thế chấp tại ngân hàng để vay vốn sản xuất.
Khi nhận những hồ sơ vay vốn này, VDB chi nhánh Sóc Trăng, sở giao dịch tỉnh Hậu Giang LienVietPostBank không thẩm định giá tài sản kỹ càng mà xét duyệt qua loa rồi cấp cho vay vốn. Tuy nhiên, công việc kinh doanh của công ty này ngày càng lỗ và số nợ ph́nh lên đến 1.600 tỷ đồng, mất khả năng chi trả.
Không chỉ doanh nghiệp t́m cách "quỵt nợ" ngân hàng, nhiều cán bộ ngân hàng cũng lợi dụng việc thông thạo nghiệp vụ ngân hàng để chiếm đoạt tài sản. Hẳn dư luận vẫn chưa thể quên "kiều nữ" Huỳnh Thị Huyền Như (cán bộ tín dụng Vietinbank chi nhánh TP.HCM) đă lợi dụng chức vụ để làm trái các quy định, chiếm đoạt hàng ngh́n tỷ đồng. Cơ quan điều tra cũng xác định, như vay tiền và gây thiệt hại nghiêm trọng cho ba ngân hàng lớn. Như cũng cùng đồng bọn giả hợp đồng, chiếm đoạt của hai công ty Công ty CP chứng khoán Phương Đông, công ty quản lư quỹ Lộc Việt số tiền 550 tỷ đồng. Ngân hàng TMCP Nam Việt cũng bị Huỳnh Thị Huyền Như chiếm đoạt 200 tỷ đồng cùng với những thủ đoạn tương tự.
Theo t́m hiểu của PV, trong các vụ việc vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của tổ chức tín dụng nghiêm trọng th́ vụ lừa đảo xảy ra tại công ty cổ phần Thép Sông Hồng (tỉnh Phú Thọ) cho thấy rơ việc kiểm soát thiếu chặt chẽ và sơ hở của cán bộ ngân hàng trong việc cho vay ẩu. Đến thời điểm phát hiện những sai phạm, công ty cổ phần Thép Sông Hồng đă nợ số tiền lên tới 354 tỷ đồng và mất khả năng thanh khoản.
Trong khi đó, tài sản đảm bảo công ty này dùng để thế chấp 5 ngân chỉ có giá trị khoảng 100 tỷ đồng. Sự việc xảy ra tại các ngân hàng đă trở thành đề tài bàn tán hiện nay. Đó cũng là t́nh trạng chung của một số ngân hàng hiện nay trên cả nước, họ đang phải lănh hậu quả từ chính sự sơ hở trong quản lư của chính ḿnh.
Kế toán trưởng Lâm Minh Mẫn.
Tội phạm trong lĩnh vực ngân hàng diễn biến phức tạp
Xoay quanh vấn đề vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của tổ chức tín dụng, nhiều chuyên gia kinh tế tại Việt Nam cho biết, vài năm trở lại đây, kinh tế thế giới, trong nước rơi vào thời kỳ kinh tế khó khăn, hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp bị ảnh hưởng nghiêm trọng, hàng tồn kho lớn. Bên cạnh đó, thị trường bất động sản đóng băng, thị trường vàng “nhảy múa”, chứng khoán tăng, giảm thất thường...
Với hàng loạt nguyên nhân trên đă làm gia tăng hoạt động của tội phạm kinh tế, đặc biệt là tội phạm hoạt động trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng. Việc cơ quan công an vào cuộc ráo riết đă phanh phui hàng loạt vụ việc. Con số thiệt hại của các vụ việc này rất lớn.
Cũng theo một báo cáo mới nhất của bộ Công an, chỉ t́nh từ năm 2010 đến tháng 6/2012, lực lượng Cảnh sát kinh tế đă phát hiện và điều tra hơn 104 vụ phạm tội trong lĩnh vực ngân hàng, thiệt hại hơn hơn 9.100 tỷ đồng, thu hồi trên 2.000 tỷ đồng, trong đó khởi tố 70 cán bộ ngân hàng. Thiếu tướng Nguyễn Đức Thịnh, Cục trưởng cục CSĐT tội phạm về Trật tự quản lư kinh tế & Chức vụ (C46) - bộ Công an cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2013, tội phạm trong lĩnh vực ngân hàng nói chung, vi phạm cho vay trong tổ chức tín dụng nói riêng đă và đang diễn ra phức tạp, trở thành yếu tố gây nguy hiểm nhất cho mất an ninh, an toàn của hệ thống ngân hàng và sự ổn định của cả nền kinh tế.
Để giải quyết về thực trạng xử lư vi phạm trong lĩnh vực ngân hàng, thạc sỹ Nguyễn Nông, Viện trưởng viện Thực hành quyền công tố và Kiểm sát xét xử phúc thẩm cho biết: "Để bảo đảm việc xử lư các tội phạm nói chung, cũng như tội phạm trong lĩnh vực tín dụng đen, lĩnh vực tín dụng ngân hàng được khách quan, có căn cứ và đúng pháp luật; trước hết người tiến hành tố tụng phải nhận thức đúng, đầy đủ các quy định của pháp luật h́nh sự, pháp luật Tố tụng h́nh sự có liên quan; nhất là trong việc nhận thức các dấu hiệu định tội, định khung và các dấu hiệu có ly lai giữa các tội. Cần nhận thức đúng, đầy đủ các (hoặc một) dấu hiệu đặc trưng nhất của cấu thành tội phạm cụ thể để làm cơ sở phân biệt, định tội".
Ảnh hưởng đến hoạt động tài chính, ngân hàng
Đưa ra nhận định của ḿnh về vấn đề trên, PGS.TS Phan An, Viện Khoa học xă hội vùng Nam Bộ bày tỏ: "Trong giai đoạn nhiều doanh nghiệp làm ăn thua lỗ, thiếu vốn nên đă khai khống tài sản để vay tiền ngân hàng không phải là điều ngạc nhiên với người làm kinh tế. Họ sẽ có đủ những mánh khóe, chiêu tṛ để có được nguồn tiền để duy tŕ lao động của công ty. Khi không có khả năng chi trả th́ số nợ sẽ lên tới hàng tỷ đồng, không ít người t́m cách bỏ của chạy lấy người là chuyện b́nh thường. Người gây thiệt hại lớn cho xă hội bằng những việc làm phi pháp là đáng lên án".
Luật sư, thạc sỹ Nguyễn Đức, chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Đồng Nai chia sẻ: "Có thể nói, những cán bộ ngân hàng đă lợi dung uy tín để làm trái quy định cho vay trong các hoạt động của các tổ chức tín dụng. Tội phạm h́nh sự nói chung và tội phạm trong hoạt động ngân hàng nói riêng đều là những hành vi nguy hiểm xâm hại nghiêm trọng đến các quan hệ xă hội, chính sách kinh tế tài chính của Nhà nước.
Đồng thời, việc làm sai trái của các bộ ngân hàng làm ảnh hưởng đến uy tín của ngân hàng, gây hoang mang, dao động cho khách hàng của ngân hàng, có thể dẫn đến hiện tượng người dân ồ ạt đổ xô đến ngân hàng rút tiền hàng loạt dẫn đến khả năng không thể thanh toán hoặc phá sản. Việc này sẽ làm ảnh hưởng đến cả hệ thống tài chính-ngân hàng nói chung".
Theo
Nhóm PV
Người đưa tin