TIẾNG SÚNG ĐẶNG NGỌC VIẾT-SỰ PHÁ SẢN CỦA NỀN TƯ PHÁP XHCN
Vụ ông Đặng Ngọc Viết đến trụ sở UBND tỉnh Thái B́nh nổ súng vào 5 cán bộ Trung tâm phát triển quỹ đất làm một người chết và bốn người khác bị thương rồi tự sát đang gây ra một cơn địa chấn trong dư luận xă hội Việt nam.
Ở đây, xin lạm bàn trên góc độ Tư pháp.
Vậy, sự kiện Đặng Ngọc Viết liên quan ǵ đến vai tṛ của ngành Tư Pháp Việt Nam?
Theo định nghĩa luật học, Tư pháp là một hệ thống ṭa án được nhà nước sử dụng vào việc thực thi công lư, giải quyết các tranh chấp nảy sinh trong xă hội.
Trong tiếng Anh, Tư pháp là quyền xét xử (Judiciary power). Khái niệm Tư pháp ở đây để chỉ các cơ quan tham gia vào hoạt động xét xử của nhà nước đối với các hành vi vi phạm pháp luật hiện hành.
Nếu đúng như chức năng vốn có, Tư pháp là cơ quan thực thi công lư đem lại sự công bằng cho xă hội, răn đe, trừng phạt những kẻ mưu đồ hoặc có hành vi gây hại cho quyền lợi chính đáng của mọi người, trong đó nhân dân là chủ thể được hưởng sự bảo vệ của ngành Tư pháp. Đó là lư thuyết.
Tuy nhiên giữa lư thuyết và thực tế là một khoảng cách xa vời, nhất là những ǵ đă thấy trong xă hội Việt nam.
Ngày nay, không ai có thể phủ nhận được rằng từ người nông dân ít học đến người trí thức, chẳng ai là không biết đến cụm từ “Án bỏ túi”.
Một cụm từ quá quen thuộc để chỉ các vụ án mà kết quả của nó đă được đặt trước trong túi các quan ṭa bất chấp việc tranh tụng tại ṭa án diễn ra như thế nào. Mọi việc đă được chỉ đạo từ một nơi nào đó đầy quyền lực theo một logic của riêng họ và chỉ nhằm bảo vệ lợi ích của cá nhân họ.
Đấy không phải là luận điệu của “các thế lực thù địch” nào cả mà ngay đến một Luật sư nổi tiếng, bà Ngô Bá Thành nguyên Chủ nhiệm Ủy ban pháp luật Quốc hội Việt nam đă từng phải phát biểu: “Việt nam có cả một rừng luật nhưng chỉ dùng luật rừng”.
Theo kết quả điều tra nhà nước, hiện nay cả nước có hàng ngh́n vụ khiếu kiện tranh chấp nghiêm trọng mà trong đó hơn 70% là khiếu kiện liên quan đến đất đai.
Vụ ông Đặng Ngọc Viết đến UBND tỉnh Thái B́nh nổ súng vào công chức nhà nước là một nhân bản của vụ án Đoàn Văn Vươn.
Như chúng ta đă biết, anh em ông Đoàn Văn Vươn là những nông dân ở Tiên lăng-Hải pḥng sau nhiều lần khiếu kiện đất đai bất thành đă không c̣n trông đợi ǵ ở công lư nữa mà đă buộc phải nổ súng làm bị thương sáu công an, bộ đội trong đoàn cưỡng chế.
Đó là ǵ nếu không phải là một thất bại của ngành Tư pháp?
Chưa hết, mọi bằng chứng xác thực cho thấy rơ rằng việc anhh em ông Đoàn Văn Vươn chỉ sử dụng loại súng hoa cải chĩa ra ngoài cửa sổ bắn một cách hú họa trong khi lực lượng cưỡng chế sử dụng súng AK văi đạn về phía họ và nếu không có tường gạch che chắn, đoàn cưỡng chế đă có khả năng giết chết người ngay lập tức. Ấy vậy mà Ṭa án Hải pḥng bất chấp sự thật hiển nhiên, vẫn kết án anh em ông
Đoàn Văn Vươn với tội danh “giết người” dù họ không gây ra bất cứ một cái chết nào.
Ở nơi đây, ngành Tư pháp không phải dùng Ṭa án để thực thi công lư mà chỉ để trưng ra một thông điệp có tính đe dọa rằng: Hăy liệu hồn, không ai được phép chống lại chúng tao.
Với thông điệp ấy, nhà cầm quyền thông qua cơ quan Tư pháp muốn làm cho người dân phải biết run sợ. Nhưng họ không hiểu một chân lư đơn giản: Dọa dẫm là một việc nhưng người ta có sợ hay không lại là một việc khác.
Nếu luật pháp công bằng, trật tự sẽ được duy tŕ. Nếu luật pháp bất minh, đó là mầm mống nảy sinh sự bất tuân. Khơi thông bế tắc trong quản lư đất đai mới là việc ngăn chặn ḍng nước bất b́nh. Sử dụng ngành Tư pháp theo kiểu đắp đập chắn ḍng thác lũ công lư ắt sẽ có ngày tức nước vỡ bờ.
Nhà nước như đứa trẻ đang say mê game quyền lực, quá lạm dụng quyền lực nhưng thiếu trưởng thành về luân lư. Họ tỏ ra quá vô cảm trước nỗi thống khổ của nhân dân trong các vụ mất nhà mất đất. Chính v́ vậy tiếng súng Đoàn Văn Vươn có làm cho họ lúng túng nhưng chưa đủ để giúp họ tỉnh ngủ. Và đúng như nhiều người dự đoán trước: Nếu nhà nước không t́m cách giải quyết tận gốc vấn đề đất đai hiện nay th́ sẽ c̣n nhiều Đoàn Văn Vươn khác. Và đây, ở một nơi khác: Thái B́nh, súng đă nổ. Lần này người dân không phải là nổ súng húa họa nhằm cảnh tỉnh chính quyền nữa mà là nổ súng thẳng vào đầu, bắn nhiều lần có mục đích tiêu diệt đối tượng trực tiếp làm cho họ điêu đứng trong cuộc sống và phẫn uất về tinh thần.
Đây không phải là một hiện tượng cá lẻ nữa mà là một dấu chỉ cho những biến động xă hội lớn ngoài tầm kiểm soát và khó lường.
Trở lại với vụ Thái B́nh. Bằng kinh nghiệm cuộc sống hẳn ông Đặng Ngọc Viết nhận thức rơ rằng: Hàng ngày, dân oan đang lê lết đi khiếu kiện khắp nơi đều bị nhà nước nhẫn tâm bỏ rơi, bất chấp nỗi thống khổ của họ cho nên, trông chờ vào công lư từ phía nhà nước là điều không c̣n hi vọng nữa.
Một công dân trên bốn chục tuổi có ư thức rơ ràng về việc ḿnh sắp làm, chuẩn bị sẵn di ảnh cho bản thân, một người có nhân thân được cho là hiền lành đă sổ toẹt vào luật pháp hiện hành khi tự cho ḿnh quyền làm quan ṭa đồng thời trực tiếp thi hành án rồi tự sát là ǵ nếu không phải là một sự phá sản của nền Tư pháp XHCN?
THEO MAI XUÂN DŨNG
|