Các bà mẹ Mỹ có những cách phạt con rất công hiệu, không cần đ̣n roi, không cần quát mắng con vẫn đi vào nề nếp. Các mẹ Việt Nam nên t́m hiểu và học hỏi theo họ.
Sau khi tốt nghiệp đại học, cô bạn thân nhất của tôi quyết định sang Mỹ du học, và đến nay đă 8 năm, cô ấy đă có được sự nghiệp thành công và gia đ́nh hạnh phúc bên đó. Tuy ở cách xa nhau, nhưng chúng tôi vẫn giữ liên lạc thường xuyên, và chỉ đến dịp nghi Tết chúng tôi mới có cơ hội gặp mặt nhau.
Tháng trước, do có công việc gia đ́nh nên cô đă quay lại Việt Nam ít ngày. Trước ngày quay về Mỹ, tôi có chuẩn bị một bữa ăn nhỏ tại nhà và bảo cô ư đến. Lúc chúng tôi đang chuẩn bị bữa ăn trong bếp, đứa nhỏ nhà tôi bỗng chạy vào bếp nghịch ngợm và làm đổ b́nh hoa để trên bàn. Thấy vậy, tôi quay ra quát và đánh vào mông con “mẹ đă bảo con ra ngoài chơi rồi cơ mà, vào đây làm cái ǵ. Sao mà càng lớn càng khó bảo thế hả?”. Bị đánh, con khóc, tôi càng mắng “khóc ǵ mà khóc, tự ḿnh làm chứ ai làm. Đi ra ngoài ngay, c̣n ṃ vào nữa th́ đừng trách mẹ không nói trước”.
Bạn tôi lắc đầu “cậu vẫn nóng tính như vậy, chẳng chịu sửa ǵ cả. Nóng tính quá với con như thế không tốt đâu”. Tôi vừa lau dọn “thành quả” của con, vừa “thanh minh” “ḿnh bực lắm, thằng bé càng lớn càng bướng. Lúc năy là nó làm đổ bát canh nóng th́ không biết thế nào, phải đánh mấy cái cho chừa lần sau không dám thế”.
Cô ấy khuyên tôi “Lần sau cậu đừng đánh con như thế, nó là con trai hiếu động là chuyện b́nh thường. Cậu nên nhẹ nhàng khuyên bảo chứ đừng dùng hành động mạnh như thế”. Tôi chỉ ngán ngẩm nói “Ôi giời, thằng bé nhà ḿnh nói nhẹ không nghe đâu, cứ phải quất cho vài roi mới nên thân”.
dạy con, kiểu Nhật, mẹ Mỹ
Các bà mẹ Mỹ có những cách phạt con rất công hiệu, không cần đ̣n roi, không cần quát mắng con vẫn đi vào nề nếp. Các mẹ Việt Nam nên t́m hiểu và học hỏi theo họ. (ảnh minh hoạ)
Nghe tôi nó vậy, cô thở dài “Tại sao cứ phải đánh con như vậy mới được. Ḿnh thấy cách phạt con như vậy thật vô lí, một hai lần đánh th́ nó nghe, nhưng đánh nhiều quá đến lúc nó nhờn rồi th́ cũng vô ích thôi. Từ sau khi đến Mỹ, ḿnh nhận thức thấy, các bà mẹ ở đây có phương pháp dạy, phạt, thưởng con rất hợp lí, không cần dùng đ̣n roi mà con vẫn nghe lời”.
Cảm thấy không hài ḷng, cô ấy đă chỉ tôi một số cách phạt con hiệu quả mà không cần dùng đến đ̣n roi mà các bà mẹ Mỹ đang thực hiện.
1. Cấm túc
Cấm túc là phương pháp phạt phổ biến nhất được sử dụng tại các gia đ́nh Mỹ. Mỗi khi con mắc sai lầm ǵ, các bà mẹ sẽ không cho con ra ngoài chơi, yêu cầu con phải ngoan ngoăn ở nhà. Thời gian bị cấm túc sẽ phụ thuộc vào mức độ phạm lỗi mà con gây ra. Dù trẻ lớn hay nhỏ, một khi đă mắc lội đều bị cấm túc.
Do các trẻ nhỏ của nước ngoài, từ bé đă được dạy những bài học cơ bản nhất là không được động đến các thiết bị nguy hiểm trong nhà. Nên họ không lo lắng nhiều khi cấm túc, bắt các bé ở trong nhà. Nhưng các mẹ Việt Nam th́ khác, chiều chuộng, bao bọc con quá kĩ nên sẽ nghĩ nhốt trẻ một ḿnh trong pḥng là nguy hiểm.
Cô bạn tôi đă áp dụng cách này với nhóc t́ nhà ḿnh và phải thừa nhận đây là phương pháp hiệu quả. Một khi bị nhốt trong nhà, các bé sẽ có thời gian suy nghĩ về những hành động mà ḿnh đă gây ra. Ai mà lại thích bị nhốt trong nhà, đến lúc đó, chúng sẽ tự nhận ra và biết kiểm điểm lỗi lầm của ḿnh. Không cần đánh đ̣n mà con vẫn biết lỗi.
2. Cắt tiền tiêu vặt
Các bạn trẻ ở Mỹ thường được cấp tiền tiêu vặt hàng ngày hoặc hàng tháng. Nhưng một khi phạm lỗi, số tiền tiêu vặt đó sẽ bị cắt. Nhưng bù lại, họ biết cách động viên khuyến khích con bằng cách, cho con tự làm việc nhà và trả công theo đúng mức độ làm việc của con.
Cô ấy kể đă từng cắt tiền tiêu vặt của con trong 1 tuần v́ tội nói dối mẹ.
3. Tước bỏ thú vui, sở thích của con
Đánh đ̣n có thể khiến con đau, nhưng chúng chỉ đau lúc ấy. Đối với các bạn nhỏ, tước bỏ những thú vui, sở thích của con khi con làm sai c̣n hiệu quả hơn là dùng đ̣n roi. Những “đặc quyền” mẹ tước phụ thuộc vào từng sở thích cụ thể của con, đó có thể là không cho xem tivi, dùng máy tính, đi chơi nhà hàng xóm...
Thông thường, cô ấy thường phạt con khoảng từ 1-2 ngày. Sau mỗi lần như thế, cu cậu nhà cô ấy thường không lặp lại nỗi đă mắc nữa.
4. Cho con làm việc nhà
Đi kèm với việc cấm túc, các bà mẹ Mỹ thường yêu cầu con làm việc nhà để “chịu phạt” v́ lỗi lần ḿnh đă gây ra. Trẻ nhỏ th́ yêu cầu dọn pḥng của chính ḿnh; lớn th́ cắt cỏ ngoài vườn, dọn dẹp lại toàn bộ nhà cửa. Sau mỗi lần như vậy, không chỉ giúp trẻ hối lội mà c̣n rèn luyện cho con biết tự làm việc nhà.
Có lần đứa lớn nhà cô mải đi chơi nên không chịu dọn dẹp lại pḥng ḿnh theo yêu cầu, cô đă phạt con bé không những phải dọn pḥng ḿnh mà phải dọn luôn cho cả nhà.
5. Biết khen thưởng con đúng lúc
Liệu có nên kết luận trẻ nhỏ ở Mỹ sướng hơn ở Việt Nam, khi chúng phạm lỗi không bị đánh, khi lập công được khen thưởng. C̣n ở Việt Nam, phạm lỗi th́ bị đánh, làm tốt th́ ít được khen ngợi. Chỉ cần một câu khen ngợi đă giúp các bé thấy vui vẻ, và có động lực để lần sau cố gắng.
Biết đâu chỉ một cái ôm, một cái vỗ tay, một cái hôn chúc mừng sẽ giúp con thích thú hơn rất nhiều.
Đó là những cách phạt con không cần đ̣n roi mà bạn tôi đă nói cho tôi. Tôi thừa nhận người Mỹ họ dạy con một cách công minh, có thưởng có phạt rơ ràng. Có thể mỗi h́nh phạt của hộ sẽ kéo dài 1,2 ngày hay thậm chí hàng tuần, nhưng hiệu quả mang lại cao hơn một trận đ̣n roi. Trước đây, cô bạn này vốn là người nóng tính và bảo thủ, nhưng có lẽ sống ở nước ngoài lâu nên cô đă thay đổi tư tưởng, biết nghĩ một cách phóng khoáng và chín chắn hơn.
Đứa trẻ nào mà chẳng mắc lỗi, nhưng phạt chúng như thế nào mà không mang tiếng ác th́ là lại chuyện lớn. Hăy thử tập làm người mẹ Mỹ, hăy thử học cách phạt con của họ xem công hiệu ra sao.
26/09/2014 14:36
(Theo Khám phá)