(VnMedia) - Ngoại trưởng Gruzia cùng 3 Thứ trưởng của bà này hôm qua (5/11) đã đồng loạt từ chức, đẩy nước láng giềng của Nga vào một cuộc khủng hoảng thêm trầm trọng sau vụ cách chức Bộ trưởng Quốc phòng thân phương Tây.
Ngoại trưởng Maya Panjikidze
Lý do một loạt quan chức hàng đầu của Bộ Ngoại giao Gruzia từ chức được Ngoại trưởng nước này giải thích là vì họ tin rằng vụ cách chức Bộ trưởng Quốc phòng thân phương Tây một ngày trước đó là vì động cơ chính trị và nó có nguy cơ đe doạ mục tiêu của Gruzia trong việc gia nhập NATO và Liên minh Châu Âu (EU).
Những sự kiện liên tiếp diễn ra trong mấy ngày qua ở Gruzia đã làm phơi bày mối quan hệ căng thẳng giữa một bên là Đảng Giấc mơ Gruzia và đảng Dân chủ Tự do trong liên minh cầm quyền ở nước này về nạn tham nhũng cũng như về mục đích hội nhập với phương Tây và chống lại ảnh hưởng của nước láng giềng Nga.
Đảng Giấc mơ Gruzia được thành lập bởi một tỉ phú và cũng là cựu Thủ tướng Bidzina Ivanishvili. Ông này được cho là đã làm cho mình giàu lên khi ở nước Nga. Mặc dù ông Ivanishvili liên tục bày tỏ sự ủng hộ cho tiến trình gia nhập vào phương Tây của Gruzia nhưng ông này cũng nỗ lực tìm cách củng cố mối quan hệ với nước láng giềng Nga. Chính sách khéo léo và khôn ngoan của Lãnh đạo Đảng Giấc mơ Gruzia đã vấp phải sự chỉ trích của các thành phần chống Nga gay gắt, họ miêu tả ông Ivanishvili là “quân tốt đen” của điện Kremlin.
Thủ tướng Irakli Garibashvili là một thành viên của Giấc mơ Gruzia. Ông này gần đây đang vấp phải sự chỉ trích của nhiều thành phần cứng rắn. Những người này cáo buộc, ông Garibashvili đã không phản ứng đủ mạnh để chống lại thoả thuận hợp tác giữa Nga với khu vực ly khai Abkhazia. Abkhazia đã tuyên bố độc lập với Gruzia sau cuộc chiến tranh ngắn ngủi kéo dài 5 ngày giữa Nga và Gruzia. Hiện tại, Abkhazia đã nằm ngoài sự kiểm soát của Tbilisi.
Thủ tướng Gruzia Garibashvili hôm 4/11 đã bất ngờ thẳng tay sa thải Bộ trưởng Quốc phòng Irakli Alasania – một nhân vật của Đảng Dân chủ Tự do và là một quan chức thân phương Tây. Ông Garibashvili bị cách chức trong bối cảnh quân đội Gruzia bị điều tra vì nạn tham nhũng. Ngay sau đó, Bộ trưởng Hội nhập Châu Âu Aleksi Petriashvili của Gruzia cũng từ chức để phản đối quyết định cách chức Bộ trưởng Quốc phòng. Tiếp đó, ngày hôm qua (5/11), đến lượt Ngoại trưởng Maya Panjikidze cùng 3 “phó tướng” của bà này cũng đồng loạt đệ đơn từ chức. Tất cả đều là thành viên của Đảng Dân chủ Tự do.
Bà Panjikidze – chị vợ của Bộ trưởng Quốc phòng vừa bị cách chức Alasania, tuyên bố, bà từ chức bởi quyết định sa thải người đứng đầu quân đội Gruzia là một cuộc tấn công chính trị nhằm vào các nhân vật thân phương Tây.
Tổng thống Giorgi Margvelashvili cũng đưa ra đánh giá tương tự về cuộc khủng hoảng chính trị vừa bùng phát ở Gruzia, nói rằng tình hình này “đang tạo ra mối đe doạ đối với sự hội nhập Châu Âu-Đại Tây Dương ở Gruzia”.
Bộ trưởng Quốc phòng Alasania vốn là một trong những chính khách thân phương Tây hàng đầu của Gruzia. Trước khi bị cách chức, ông này đã lên án việc bắt giữ một cựu quan chức và 4 quan chức đương nhiệm trong Bộ Quốc phòng hồi tuần trước vì những cáo buộc liên quan đến tham nhũng. Ông Alasania cũng chống lại những cáo buộc nhằm vào một số sĩ quan quân y. “Tôi muốn nói thẳng ra rằng, mọi việc rõ ràng mang động cơ chính trị”
Thủ tướng Garibashvili đã miêu tả những phát biểu của ông Alasania là “vô trách nhiệm”. "Thay vì đóng góp cho cuộc điều tra nhằm giúp tìm kiếm sự thật khách quan trong vụ việc thì hành động của ông Irakly Alasania lại gây ra một tình trạng chính trị hoá trong Bộ Quốc phòng và Lực lượng Vũ trang. Đây là điều không thể chấp nhận được đối với tôi và nó có ảnh hưởng tiêu cực đến an ninh của đất nước cũng như hiệu quả hoạt động của chính phủ”, ông Garibashvili nhấn mạnh.
Thủ tướng Gruzia Garibashvili tuyên bố, ông vẫn cam kết với tiến trình thắt chặt quan hệ với phương Tây.
Tuy nhiên, cũng giống như Ukraine, việc cân bằng mối quan hệ giữa Nga – một đối tác thương mại quan trọng, và phương Tây vẫn là vấn đề vô cùng nhạy cảm ở Gruzia.
Mỹ phát hoảng trước sự rối loạn ở Gruzia?
Trước tình hình khủng hoảng mới nổi lên ở Gruzia, Mỹ tỏ ra rất quan ngại. Siêu cường số 1 thế giới cho hay, họ rất lo lắng trước tình trạng cách chức và từ chức hàng loạt trong nội bộ giới lãnh đạo Gruzia nhưng hy vọng nước này vẫn duy trì tiến trình tiến tới tương lai hội nhập Châu Âu-Đại Tây Dương, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết trong một tuyên bố được phát đi ngày hôm qua.
"Mỹ đang theo dõi với sự quan ngại khi Thủ tướng Gruzia cách chức Bộ trưởng Quốc phòng Alasania cùng các Thứ trưởng của ông này, và kéo theo đó là sự từ chức của một loạt quan chức như Bộ trưởng Hội nhập Châu Âu-Đại Tây Dương Petriashvili và Ngoại trưởng Panjikidze cùng 3 người phó của bà này”, phát ngôn viên Jen Psaki cho hay.
"Chúng tôi đánh giá cao công việc của những bộ trưởng đó trong việc phục vụ đất nước của họ cũng như trong mối quan hệ hợp tác với Mỹ”, bà Psaki nói thêm.
Nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ nói thêm rằng, “việc thể hiện sự ổn định, đoàn kết, cam kết với tiến trình đúng đắn và pháp quyền là lợi ích của Gruzia. Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên hướng tới các mục tiêu đó và tập trung vào tương lai hội nhập Châu Âu-Đại Tây Dương của Gruzia".
Với phát biểu trên, rõ ràng Washington đang thực sự lo ngại rằng một cuộc khủng hoảng ở Gruzia có thể phá vỡ tiến trình tiến tới phương Tây của nước này và đẩy Gruzia trở lại vòng ảnh hưởng của nước láng giềng Nga.
Kiệt Linh (tổng hợp)
