Không phải là vì việc ly dị với bà vợ Lyudmila Shkrebneva đã chung sống từ 1983 và có 2 đứa con gái, Tổng Thống Nga Vladimir Putin trong nhiệm kỳ thứ ba càng ngày càng trở thành con người cô đơn giữa các nhà lãnh đạo quốc tế.
Bị tẩy chay ở khối G-8 từ tháng 3 khi vụ khủng hoảng Ukraine xảy ra ông Putin đến hội nghị G-20 ở Australia hầu như trong sự cô lập.
Phóng viên truyền hình Global News ở Canada thuật lại rằng, buổi tối trước ngày hội nghị Thủ Tướng Canada đang trò chuyện với các nhà lãnh đạo khác tại Brisbane thì Tổng Thống Putin bước vào phòng chào hỏi mọi người. Thủ Tướng Stephen Harper nhận ra Putin và không dè dặt nói thẳng: “Tôi dự đoán sẽ bắt tay ông nhưng chỉ có một lời: Ông hãy rút khỏi Ukraine”. Putin đáp: “Điều ấy không thể được vì chúng tôi không có ở đó”.
Tây Phương lên án Nga bí mật đưa quân tới tái sáp nhập bán đảo Crimea vào lãnh thổ Nga và trợ giúp cho những phần tử ly khai ở các tỉnh miền Đông Ukraine phát động cuộc nội chiến, nhưng Nga luôn luôn chối bỏ cáo buộc này.
Trước đó ở hội nghị APEC tại Bắc Kinh, Tổng Thống Hoa Kỳ Obama cũng không tỏ bày một thái độ xã giao gì với Tổng Thống Putin. Sự tiếp xúc thân thiện ở hai hội nghị chỉ có giữa Tổng Thống Nga và Chủ Tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, hai nước đang tìm cách xích lại gần nhau sau nhiều năm đối đầu căng thẳng kể cả chiến tranh biên giới.
Nước chủ nhà đứng tổ chức G-20 cũng chẳng thể nào tỏ sự thân thiện sau vụ máy bay Malaysia Ailines chuyến MH 17 bị bắn rơi trên không phận Ukraine làm thiệt mạng 298 người trong đó có 27 công dân Australia, mà người ta tin rằng do hỏa tiễn Nga giúp cho phiến quân thiếu huấn luyện sử dụng. Trước G-20 hai ngày Thủ Tướng Tony Abbott cũng lên tiếng phản đối việc một hải đội Nga hoạt dộng trên hải phận quốc tế bên ngoài duyên hải Tây Bắc Australia. Thủ Tướng Abbott tố giác Putin muốn “tái lập hào quang đã mất của Liên Xô”.
Bà Thủ Tướng Đức Angela Merkel, với cùng quá khứ cũng là một người đã phục vụ cho chế độ Cộng Sản, có lẽ là người dễ chia sẻ những tâm tình của Putin hơn hết. Đêm đầu tiên ở hội nghị G-20, bà đã đến khách sạn Hilton nơi cư ngụ của phái đoàn Nga và thảo luận trong 6 tiếng đồng hồ với Putin. Sáng hôm sau, Putin rời khỏi Brisbane về nước sớm trước khi G-20 có bản tuyên bố chung kết thúc hội nghị.
Còn bà Merkel thì đưa ra phát biểu thất vọng cho rằng “Nga xem thường luật pháp quốc tế”. Theo lời bà: “Sau hai trận Thế Chiến và với cuộc Chiến Tranh Lạnh đã kết thúc, bây giờ là lúc lại phải đặt vấn đề về trật tự hòa bình của toàn thể Âu Châu”.
Thật ra đối với Tổng Thống Putin vượt lên trên tất cả mọi thái độ do từ bản năng và cá tính, Putin có nhu cầu phải chứng tỏ khả năng phục hồi địa vị siêu cường quốc cho nước Nga. Liên Xô đã từng ngự trị trên 1/6 đất đai thế giới và là siêu cường duy nhất đứng hàng thứ hai chỉ chịu kém Hoa Kỳ. Người dân Nga có niềm tự hào về quá khứ đó và cổ vũ tâm lý ấy giúp Putin có thể nắm vững quyền lực chống lại tất cả mọi khuynh hướng đối lập ở quốc nội đang càng ngày càng mạnh trong hoàn cảnh không bình thường của nhiệm kỳ Tổng Thống lần thứ ba.
Đầu năm 2014, Thế Vận Hội mùa Đông ở Sochi là màn trình diễn mà Tổng Thống Putin đã quyết tâm bằng tất cả mọi cách thực hiện cho bằng được dù phải chịu một chi phí khổng lồ tới 50 tỷ dollars, tốn tiền nhất trong tất cả mọi sinh hoạt quốc tế từ trước đến nay. Nhưng ngay sau đó, có lẽ Ukraine đã làm một hành động bỉ mặt nước Nga không đúng lúc với ý muốn ngả về phương Tây và bằng cuộc cách mạng lật đổ vị Tổng Thống thân Nga.
Sự kiện này sẽ còn là đề tài tranh cãi trong lịch sử, nhưng phản ứng của Nga lúc đó là thừa cơ hội để thâu hồi lại bán đảo chiến lược Crimea, lãnh thổ 10,000 dặm vuông với 2 triệu dân đa số nói tiếng Nga và đã là một phần của nước Nga từ thế kỷ 18 thời Nữ Hoàng Catherin đại đế.
Uy tín của Tổng Thống Putin đã tụt dốc đều đều từ 5 năm, do vụ Crimea, theo thăm dò dư luận, đã lên tới 88%, một tỷ lệ không một nhà lãnh đạo quốc gia nào trên thế giới ngày nay có thể có. Dù điều này là đúng hay sai, Tây Phương không thể phủ nhận sự kiện ấy và phản ứng cứng rắn đối với Nga về việc can thiệp vào Ukraine là sự đẩy Putin đến chân tường và ông ta không có cách nào thay đổi đường lối ít nhất là ngay bây giờ hay trong tương lai gần.
Mikhail Gorbachev, nhà lãnh đạo muốn đổi mới và cải cách để rồi kết quả là làm Liên Xô sụp đổ năm 1991 cũng không khỏi nghiền ngẫm về sự mất mát ấy. Ông nhìn nhận rằng: “Nước Nga sau đó bị gạt ra ngoài sinh hoạt chính trị quốc tế, từ vị trí cường quốc hàng đầu lui về vai trò của một nước hạng nhì. Hoa Kỳ không quan tâm đến tâm lý đó trong người dân Nga”.
Lịch sử, nước Nga từ khi lập quốc cuối thời Trung Cổ, trải qua các ông hoàng ở Moscow như Ivan the Terrible đến Piotr đại đế (Peter the Great), luôn luôn theo chính sách bành trướng lãnh thổ. Liên Xô thực chất cũng là sự nối tiếp đế quốc của các Sa Hoàng (hoàng đế nước Nga) dùng chủ nghĩa Cộng Sản làm phương tiện thống trị.
Trong khi đó các quốc gia Tây Âu luôn luôn mang thành kiến xem thường dân Nga, coi như một dân tộc nửa Âu nửa Á không có những đặc tính cao quý Âu Châu mặc dầu dân Nga không thua kém trên Âu Châu từ chỗ là bức tường ngăn chặn làn sóng xâm nhập vào Âu Châu của các dân Trung Á, đế quốc Hồi Giáo Thổ Nhĩ Kỳ đến vai trò quan trọng cuộc chiến tranh dánh bại Đức Quốc Xã.
Nhưng cùng lúc Nga cũng là một quốc gia xa lạ và không dáng tin cậy trong cộng đồng quốc tế, đặc biệt là từ thời kỳ dưới chế độ Cộng Sản. Đến Tổng Thống Putin, trải qua những năm xây dựng quyền lực, đã xây dựng nên một chế độ theo mẫu mực khác kiểu dân chủ của Tây Phương dù cho những giới phê phán coi là độc đoán và có hình thức “đạo tặc”. Không ít những chính trị gia cánh hữu ở Pháp và Anh, chứ không phải chỉ các nước Đông Âu như Hungary, đã bày tỏ sự ngưỡng mộ Putin.
Với sự tẩy chay của Tây Phương, Putin buộc phải tìm hướng khác, tăng cường mối quan hệ với Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ hay Ấn Độ, những xứ có thể tán thành kiểu chế độ ở Nga. Hồi tháng 5, Nga và đã ký kết thỏa hiệp cung cấp cho Trung Quốc $400 tỷ khí đốt trong vòng 30 năm.
Trong tình hình dầu lửa mất giá và những biện pháp trừng phạt của Tây Phương, nền kinh tế và ngân sách quốc gia Nga bị tổn hại nặng nề, đồng ruble đã mất giá 40% so với đồng dollars và nguy cơ đi đến khủng hoảng kinh tế gần như không tể tránh khỏi. Tuy vậy cho đến bây giờ, Tổng Thống Vladimir Putin chưa lùi bước và tỏ ra sẵn sàng đối đầu ngay cả bằng sức mạnh nếu cần, dù rằng không ai tin là bây giờ Nga có khả năng ấy.
Trong một bài nói chuyện vào cuối tháng 10, Putin cho rằng: “ Một sự thay đổi trật tự thế giới – và những biến có mà chúng ta đang chứng kiến hiện nay đang dẫn đến tình hình ấy – là do thế chiến, sự đối đầu toàn cầu hoặc một loạt những xung đột khu vực. Đừng nên quên bài học của lịch sử ấy”. Phải chăng ông muốn gợi ý với Tây Phương rằng không nên cô lập nước Nga?
Có thể là đồng ý với lập luận ấy, Tổng Thống Pháp Francois Hollande – nhà lãnh đạo Tây Phương duy nhất đã gặp Tổng Thống Nga ở Moscow .kể từ khi xảy ra vụ Ukraine – vừa đây tại hội nghị các quốc gia Liên Âu ở Brussels đã đưa ra ý kiến nên giảm nhẹ trừng phạt Nga.
NVOnline
