Quân đội Iran ngày 27.12 tuyên bố lần đầu tiên triển khai một "bom di động", tức máy bay không người lái tấn công tự sát, trong cuộc tập trận trên eo biển Hormuz ở hướng vào Vịnh Persic.
Máy bay không người lái Yasir
Tướng tư lệnh lục quân Ahmad Reza Pourdastan mô tả máy bay không người lái tấn công tự sát này là "bom di động", và thiết bị bay này nhằm tấn công các mục tiêu trên bộ, trên biển và trên không.
Ông không cho biết tên chiếc máy bay này, trong khi nhật báo Kayhan gọi là Yasir, c̣n các trang tin điện tử gọi là Raad.
Chiếc Yasir được công bố năm ngoái, có tầm bay 200 km, có thể bay suốt 10 giờ ở độ cao 4.500m và có thể thu h́nh 360 độ.
Theo AP, Iran tự tin đă có thể sản xuất máy bay không người lái tấn công tự sát điều khiển từ xa là chiếc Raad-85, đượcthiết kế để húc vào các mục tiêu rồi kích nổ đầu đạn hạt nhân.
Hăng tin TASS (Nga) và các nhà phân tích quân sự phương tây đều nói Yasir là phiên bản sửa đổi của máy bay không người lái ScanEagle của Mỹ.
Hồi tháng 12.2012, Iran tuyên bố đă bắt được ít nhất 3 chiếc ScanEagle (do hăng Boeing sản xuất) vi phạm không phận Iran trên Vịnh Persic.
Nhưng theo các nhà phân tích,"bom di động" lớn,chậm và dễ bị phát hiện, có tầm bay hạn chế. Máy quay phim chỉ nhằm xác định mục tiêu, bảo đảm người điều khiển từ xa có thể điều khiển hành tŕnh của Yasir.
Họ nói Iran có ư “một mũi tên chết hai con chim”:chứng tỏ khả năng công nghệ quân sự phát triển, nhưng chủ yếu là để “dằn mặt” Mỹ và các nước Ả rập khai thác dầu mỏ, rằng Iran có quyền lực ở gần eo biển Hormuz, một tuyến hàng hải của 1/5 nguồn cung dầu thế giới.
Các nhà phân tích nói: Yasir không nhằm tấn công hệ thống tên lửa đất đối không như Harpy của Israel. Nhưng là để đâm vào tàu sân bay Mỹ, tàu chở dầu và các giếng dầu.
Dù không hiện đại, Yasir có thể gây tổn thất nghiêm trọng cho tàu chở dầu và các mục tiêu dân sự, v́ nó có thể gây nhiều chất nổ.
Nhưng tàu sân bay Mỹ với khả năng tấn công có thể dập tắt Yasir ngay khi nó đang bay.
Việc thiết kế Yasir cho thấy không đạt được nhanh, không thể có nhiều nhiên liệu để bay xa hơn.
Nhưng nếu nó vào tay các tổ chức vũ trang như Hezbollah hoặc Hamas, nó có thể gây rắc rối, v́ nó có thể phóng trúng các mỏ dầu ở Địa Trung Hải hoặc các mục tiêu lớn gần Dải Gaza ngăn cách với Israel.
Iran thường khoe đạt được những tiến bộ về công nghệ hàng không nội địa. Iran từng nói chiếc máy bay không người lái hiện đại nhất là Shahed-129 có thể bắn tới nhiều vùng ở Trung Đông, gồm Israel.
Chiếc này có tầm bay 1.700km và khả năng hoạt động 24 giờ,có thể mang 8 quả bom hoặc tên lửa có thể tấn công trúng các mục tiêu tĩnh và động.
Iran đă phát triển một chương tŕnh tên lửa lớn, bên cạnh việc sản xuất nhiều phương tiện bay không người lái (UAV) gồm các máy bay không người lái tấn công.
Mỹ có Hạm đội 5 đóng ở Bahrain tại Vịnh Persic, luôn tỏ bày sự lo ngại hai chương tŕnh này.
Cuộc tập trận có mật danh Mohammad Rasoulallah (Mohammad, người đưa tin của thượng đế) gồm cả 3binh chủng hải-lục-,không quân Iran nhằm biểu dương lực lượng, với sự tham dự của 13.000 quân.
Cuộc tập trận kéo dài 6 ngày từ 25 đến 31.12, trải rộng trên 527.000 km vuông gần eo biển Hormuz. Theo báo Daily Star (Lebanon) đây là lần đầu tiên Iran tập trận xa vùng biển nước ḿnh.
Theo các quan chức quân sự Iran, cuộc tập trận có phóng thử cả tên lửa đạn đạo, triển khai xe tăng, chiến đấu cơ F-4 Phantom và Mirage, trực thăng, pháo binh.
Mai Hà (theo AP)