Thứ này khá quen thuộc và xuất hiện trên nhiều mâm cỗ truyền thống của người Việt. Nhưng ở VN, điều ǵ cũng có thể xảy ra!
Theo thông tin của Pḥng Cảnh sát pḥng chống tội phạm về môi trường, Công an tỉnh B́nh Thuận cho biết vào chiều 24/5 th́ đây là một trong những cơ sở vi phạm nghiêm trọng quy định về an toàn thực phẩm. Đặc biệt lượng hóa chất mà cơ sở Dương Lập đă dùng để chế biến và sơ chế măng là rất nguy hiểm. Sau khi ngâm bằng hóa chất th́ một lượng măng lớn từ cơ sở này đă phân phối đi hàng trăm cơ sở buôn bán lẻ trên địa bàn khắp tỉnh B́nh Thuận và một số địa bàn lân cận. Đặc biệt, măng của cơ sở Dương Lập nh́n khá bắt mắt nên được nhiều nhà hàng ưu chuộng và mua về với số lượng không nhỏ.
Theo các trinh sát tham gia đột kích cơ sở này cho biết, do thời gian gần đây có hiện tượng một số khách hàng sau khi dùng các loại măng đặc sản ở một số nhà hàng th́ có hiện tượng đau bụng, thậm chí một số người dân sau khi mua măng đặc sản ở chợ đầu mối Phan Thiết về ăn cũng có cảm giác khó chịu. Cũng trong thời điểm gần đây, nguồn tin từ người dân cho biết có một cơ sở sở chế biến măng cực lớn nằm trên địa bàn Hàm Thuận Bắc do bà Dương Thị Lập làm chủ, thuê rất nhiều người về để làm công nhưng lại có dấu hiệu mờ ám, thường đóng kín cửa mỗi khi chế biến măng chứ không công khai như những cơ sở khác.
Nắm bắt thông tin này, các trinh sát phối hợp với Chi cục quản lư thị trường B́nh Thuận tiến hành rà soát th́ phát hiện ra cơ sở này tuy hoạt động quy mô lớn và rầm rộ nhưng lại không có giấy phép.
Theo Chi cục quản lư thị trường B́nh Thuận th́ đây là cơ sở chế biến măng lớn nhất từ trước đến nay vi phạm nghiêm trọng vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm. Được biết măng ở đây trước tiên sẽ được “tắm trắng” bằng cách ngâm vào một loại chất bột màu trắng, sau đó tiếp tục tẩy rửa và cho chất bột màu vàng vào để tạo màu. Sau đó là dùng một hỗn hợp hóa chất công nghiệp để làm cho măng luôn bóng và có vẻ tươi ngon. Thứ bột trắng ban đầu dùng để tẩy măng cũng là loại hóa chất tẩy rửa chỉ sử dụng trong công nghiệp. Tất cả các loại măng từ măng bẹ, măng củ, măng sợi.. .đều được bà Dương Thị Lập chỉ đạo cho những nhân viên của ḿnh làm theo cách này.
Tất cả măng mốc, măng bốc mùi sau khi " tắm" hóa chất đều thành măng đặc sản
Măng mốc, thối cũng thành tươi ngon
Ông Nguyễn Thanh Tuấn, chủ cơ sở buôn bán măng ở chợ Phan Thiết cho biết: “Là những người buôn bán nhỏ chúng tôi không có kỹ năng để phân biệt đâu là măng tẩm hóa chất nên cứ vô tư nhập măng của cơ sở Dương Lập v́ tất cả các loại măng của cơ sở này đều có màu sắc rất đẹp, có vẻ bóng nước và rất tươi. Mà chính gia đ́nh tôi khi có tiệc tùng cũng dùng số lượng lớn măng của cơ sở Dương Lập, nhưng đúng là cách đây hơn 1 tuần, ăn xong có cảm giác rất khó chịu, ai cũng nghĩ do ăn uống không điều độ chứ không nghĩ măng của cơ sở Dương Lập đă ngâm hóa chất độc hại”.
Ông Lê Văn Năm ở chợ Hàm Thuận Bắc cũng cho biết: “Vài ba lần nghe nhiều người ở chợ giới thiệu măng nhà bà Dương Thị Lập rất tươi ngon nên khi nhà có đám giỗ tôi cũng đến mua hàng chục kg măng về để ăn. Nhưng về ngâm trong nước nó phai ra màu vàng khè, lại bám chắc vào tay, rất đáng nghi ngờ nên từ đó tôi không dùng măng của cơ sở này nữa. Giờ măng ở cơ sở này bị phát hiện có tẩm hóa chất tôi mới giật ḿnh, may mà tôi không sử dụng lâu dài”.
Bà Lập ( bên phải) cùng số măng ngâm hóa chất
Theo quan sát của chúng tôi cũng như thú nhận của bà Dương Thị Lập th́ loại dung dịch hóa chất dùng để ngâm măng này rất nguy hiểm, dù là cây măng có mốc đến đâu cũng có thể tẩy trắng phau, sau đó lại dùng một hóa chất khác ngâm với bột màu sẽ cho ra măng “đặc sản” có màu vàng ươm. Khi ngâm loại dung dịch hóa chất này, nếu không dùng găng tay mà để tay trần rửa măng th́ da tay cũng sẽ bị ăn ṃn ngay. Chính v́ sự “lợi hại” của loại hóa chất này nên tất cả các loại măng mốc, thối, hư hỏng...khi được ngâm tẩy xong cũng biến thành “măng đặc sản”.
Tại cơ sở này, theo quan sát của chúng tôi th́ nhiều chậu lớn đựng măng mới nhập về của cơ sở Dương Lập đều có màu thâm sẫm, có một số chậu bốc mùi thum thủm. Tất cả những chậu măng này đang chuẩn bị được bà Dương Thị Lập cho người “tắm” hoá chất để thành “đặc sản” Điều đáng nói nữa là hầu hết các dụng cụ đựng măng “đặc sản” trong cơ sở Dương Lập đều không đảm bảo vệ sinh.
Theo ông Lê Công Đạt, chuyên gia về An toàn thực phẩm th́ măng tươi là món ăn rất được nhiều người ưa thích, sử dụng để xào, nấu canh, ăn kèm với bún, phở...ở nhiều nước phương Đông, măng là một trong những loại thực phẩm thông dụng trong khẩu phần ăn hàng ngày và là thực phẩm tốt giúp giảm cân cho người béo ph́ mà không nhiều người biết. Trong măng có chứa lipid, đường, chất béo nhưng lại chứa nhiều chất xơ - loại chất dinh dưỡng giúp giảm cân hiệu quả. Chính thế nên nhiều cơ sở v́ lợi nhuận đă dùng hóa chất tẩy trắng rồi nhuộm vàng cho măng.
Loại hóa chất mà cơ sở Dương Lập dùng để tẩy măng và làm cho măng tươi ngon là hiboclorit - một loại chất tẩy có tính oxy hóa mạnh, có thể tẩy màu, diệt côn trùng và thường được dùng để làm vệ sinh trong các khu công nghiệp, dùng để tiệt trùng các dụng cụ cá nhân và dụng cụ y tế. Nếu ăn phải thực phẩm có các dẫn xuất của hiboclorit sẽ gây nguy hiểm cho sức khỏe con người với các bệnh về mũi, miệng, hệ thống đường hô hấp, gây ho, ngạt mũi và khó thở.
Cách để phân biệt hai loại măng này cũng không phải quá phức tạp. Măng không hóa chất do được ngâm muối nên có màu hơi thâm đen nhưng lại cứng, trong khi măng ngâm hóa chất có màu trắng phau. B́nh thường măng vàng nguyên thủy có màu vàng nhạt, c̣n măng hóa chất th́ có màu vàng đậm. Ngoài ra măng không ngâm hóa chất thường dai, không gịn; c̣n măng bị ngâm hóa chất gịn, bẻ dễ găy. Đặc biệt, măng tự nhiên có ngâm nước bao lâu th́ măng vẫn giữ được mùi tự nhiên, không có mùi chua hăng hắc như măng đă ngâm hóa chất, ông Lê Công Đạt cũng khuyến cáo người tiêu dùng sau khi mua măng về, trước khi chế biến thành món ăn nên thái miếng và luộc măng trong nước sôi. Có thể dùng nước gạo để ngâm măng cũng giúp giảm độc tố.
Lê Bảo/ Pháp luật & cuộc sống
