Các máy bay trinh sát của Mỹ cách đây 1 tháng đă chụp được h́nh ảnh 2 khẩu pháo tự hành của Trung Quốc ở một trong những băi đá đang bị Trung Quốc cải tạo, đảo hóa phi pháp quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Bằng chứng này càng củng cố nghi ngờ về mục đích quân sự của Bắc Kinh khi xây dựng các đảo nhân tạo này.
H́nh ảnh do thám do máy bay trinh sát P8-A Poseidon của Mỹ chụp được hôm 20/5/2015 ở băi đá Chữ Thập, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam
Mặc dù các khẩu pháo này không đặt ra một mối đe dọa với các máy bay hay tàu Mỹ, nhưng các quan chức Mỹ cho biết, nó có thể bắn tới các ḥn đảo lân cận. Sự hiện diện của chúng cũng mâu thuẫn với tuyên bố công khai của Trung Quốc trước đó, rằng nước này bồi đắp các đảo nhân tạo chủ yếu để phục vụ cho mục đích dân sự.
“Dù không tạo ra mối đe dọa về quân sự, nhưng các vũ khí này có ư nghĩa biểu tượng”, tờ Wall Street Journal ngày 28/5 dẫn lời một quan chức chính quyền Washington.
Mỹ đă triển khai các máy bay trinh sát bay gần các đảo nhân tạo Trung Quốc bồi đắp trái phép ở Biển Đông. Washington c̣n theo dơi cả các hoạt động của Bắc Kinh tại đây bằng bằng các vệ tinh do thám. Các quan chức Mỹ cùng các nước đồng minh và một số nước trong khu vực trước đó cũng cho rằng Bắc Kinh đă xây trạm radar và đường băng quân sự trên các băi đá bồi đắp trái phép.
Các quan chức Washington cho hay, lần đầu họ phát hiện ra các khẩu pháo Trung Quốc triển khai trên một đảo nhân tạo ở Trường Sa là cách đây khoảng 1 tháng. Tuy nhiên, thiết bị này gần đây hoặc đă bị di dời, hoặc bị Trung Quốc cố t́nh che giấu khỏi tầm mắt. Hiện chưa rơ nguyên nhân và cách thức thiết bị này không c̣n được thấy nữa.
Theo tờ WSJ, phát ngôn viên Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington Chu Hải Quyền không b́nh luận cụ thể về các loại vũ khí nói trên. Tuy nhiên, ông Chu biện bạch rằng: “Trung Quốc có “quyền” triển khai trên các đảo và rạn san hô có liên quan các cơ sở cần thiết cho quốc pḥng quân sự. Tuy nhiên, các cơ sở đặt trên các đảo và rạn san hô này chủ yếu cho mục đích dân sự”.
Ông Chu c̣n ngang nhiên nhấn mạnh là các hoạt động (phi pháp – PV) của Trung Quốc trên các đảo và băi đá ngầm ở quần đảo Trường Sa (của Việt Nam) “nhằm mục đích cải thiện trước mắt điều kiện sống và làm việc cho các binh sỹ đang đóng quân (trái phép - PV) ở đó, để hoàn thành tốt hơn trách nhiệm và nghĩa vụ quốc tế của Trung Quốc”.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby đă từ chối b́nh luận về những h́nh ảnh do thám nói trên, nhưng nhấn mạnh rằng, Ngoại trưởng John Kerry đă đưa ra một cảnh báo rơ ràng cho Trung Quốc.
"Chúng tôi giám sát tất cả tiền đồn ở Biển Đông một cách cẩn thận và theo dơi hành động của các nước liên quan", ông Kirby khẳng định trong một tuyên bố.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết: "Tôi sẽ không nói đến các vấn đề t́nh báo, nhưng tôi có thể đảm bảo rằng Ngoại trưởng John Kerry đă liên lạc với các bên tranh chấp, bao gồm Trung Quốc. Ông Kerry đă đưa ra những cảnh báo rơ ràng chống lại các hành động leo thang căng thẳng. Chúng tôi phản đối việc nâng cấp hoặc quân sự hóa các tiền đồn ở các khu vực tranh chấp ở Biển Đông. Chúng tôi yêu cầu tất cả các bên tranh chấp kiềm chế và ngừng các hoạt động cải tạo và ưu tiên cho các pháp ngoại giao để giải quyết vấn đề".
(theo Năng Lượng Mới)