Vietbf.com - Giáo sư Học viện Hải quân Mỹ cho rằng, Chiến lược An ninh Biển vùng Châu Á - Thái B́nh Dương mà Lầu Năm Góc mới công bố chưa đủ quyết liệt về vấn đề Biển Đông. Ngũ Giác Đài vừa công bố Chiến lược An ninh Biển vùng Á Châu-Thái B́nh Dương, nêu lên 3 mục tiêu về an ninh biển cho khu vực này là “bảo vệ tự do hàng hải, răn đe xung đột và các hành vi cưỡng bức, và cổ vũ cho việc tôn trọng luật pháp và các chuẩn mực quốc tế".
Chiến lược mới này được cho là một sự đóng góp tích cực dù có hơi muộn màng, nhưng theo tác giả Andrew Erickson vẫn chưa đi đủ xa. Tác giả bài viết đăng trên tờ The Wall St. Journal hôm nay là Giáo sư Học viện Hải quân Andrew Erickson. Ông nêu lên những điểm mạnh của chiến lược an ninh biển của Mỹ, thứ nhất là chứng minh tầm quan trọng của các tuyến hàng hải quốc tế, đặc biệt tại Ấn Độ Dương, Biển Đông và Biển Hoa Đông đối với các lợi ích của Mỹ.
Máy bay trinh sát Northrop Grumman E-2 Hawkeye của hải quân Mỹ hạ cánh xuống tàu sân bay USS George Washington trong lần ghé qua Biển Đông ngày 7/11/2013.
Bộ Quốc pḥng Mỹ hôm 21/08/2015 đă xác định quyết tâm chống lại việc Trung Quốc quân sự hóa vùng Biển Đông, đe dọa quyền tự do hàng không và hàng hải trong khu vực. Tài liệu gọi là « Chiến lược an ninh hàng hải ở Châu Á Thái B́nh Dương » nh́n chung đă được đánh giá tích cực v́ làm rơ thêm lập trường của Mỹ chống các hành vi ỷ mạnh hiếp yếu, coi thường luật pháp quốc tế trong tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông. Tuy nhiên, cũng có ư kiến cho rằng Washington c̣n quá rụt rè trước Trung Quốc.
Trong bài viết mang tựa đề « Chiến lược an ninh mới của Mỹ không đi đủ xa về Biển Đông », được đăng trên trang blog của nhật báo Mỹ Wall Street Journal vào hôm qua 24/08/2015, Giáo sư Andrew Erickson, thuộc Trường Hải chiến Mỹ (US Naval War College) đă phân tích kỹ tài liệu mới của Lầu Năm góc và cho rằng đó là một bước tích cực, nhưng không đủ sức ngăn chận dă tâm của Trung Quốc.
Đối với Giáo sư Erikson, Lầu Năm Góc đă liệt kê được rơ ràng ba mục tiêu mà cho đến nay chỉ được nói phớt qua và rải rác. Đó là « bảo vệ quyền tự do hàng hải ; ngăn ngừa xung đột và cưỡng chế ; và thúc đẩy việc tuân thủ luật lệ và chuẩn mực quốc tế ». Theo ông, mọi người đă chờ đợi một chiến lược mạch lạc như vậy từ lâu, do đó tài liệu của Bộ Quốc pḥng Mỹ là một đóng góp tích cực.
Đối với chuyên gia theo sát vấn đề Biển Đông này, chiến lược mới của Mỹ hàm chứa nhiều điểm có thể gọi là tích cực. Trước hết là nêu bật được tầm quan trọng của các tuyến hàng hải quốc tế đối với các lợi ích của Mỹ. Kế đến là vạch trần được bằng tài liệu cụ thể tính chất áp đảo của lực lượng trên biển của Trung Quốc so với tất cả những nước khác trong khu vực gộp lại, từ Nhật Bản, Indonesia, cho đến Việt Nam, Malaysia và Philippines, cũng như vạch trần được các hoạt động quá đáng của Trung Quốc đặc biệt là tại Biển Đông, với việc bồi đắp đảo nhân tạo.
Ứu điểm thứ ba là xác định rơ thêm quyết tâm dấn thân của Mỹ vào khu vực Châu Á nói chung và Biển Đông nói riêng, đặc biệt trong lănh vực quân sự và Quốc pḥng.
Cho dù vậy, Giáo sư Erikson vẫn phê phán rằng chiến lược mới đó c̣n quá rụt rè và thể hiện một thái độ nhút nhát nào đó trước một Trung Quốc ngoan cố.
Yêu tố đầu tiên mà chuyên gia này nêu bật là dù Trung Quốc đă có rất nhiều hành vi bị cho là quá đáng, nhưng Hoa Kỳ vẫn có những lời lẽ thiếu dứt khoát, gần như là đánh đồng các hành động bồi đắp đảo của Trung Quốc với hành động của nước khác chẳng hạn. Đối với giáo sư Erikson, Hoa Kỳ phải « đi xa hơn và nói rơ là đường 9 đoạn của Bắc Kinh không có cơ sở về luật pháp quốc tế ».
Ngoài ra, Giáo sư Erikson cũng cho rằng chủ trương không gây căng thẳng quá mức của Washington đối với Bắc Kinh đă tạo ra cảm tưởng là Mỹ nhút nhát và khiếp sợ. Nhà phân tích này nêu bật sự kiện là chương về vấn đề « giảm thiểu rủi ro » trong bản chiến lược đă nói dông dài rằng Mỹ luôn luôn bày tỏ « quan ngại » với Trung Quốc, trong lúc không thấy bất kỳ dấu hiệu nao núng nào từ phía đối phương. Đối với Giáo sư Erikson, lẽ ra chiến lược của Mỹ là phải bắn đi tín hiệu cho Trung Quốc hiểu là Mỹ sẽ sẵn sàng va chạm để đối phó với một loạt hành vi tiêu cực của Trung Quốc như đă từng có trong những năm gần đây.
Theo ông Erikson, Trung Quốc đă gây sức ép lên các láng giềng, sách nhiễu cả tàu thăm ḍ Mỹ lẫn tàu của các nước khác trong khu vực (cắt cáp tàu thăm ḍ dầu khí của Việt Nam) và nuốt phăng lời cam kết trở về hiện trạng trước năm 2012 sau vụ đối đầu với Philippines về băi Scarborough. Trung Quốc cũng đă áp sát một cách nguy hiểm tàu chiến Mỹ Cowpens vào năm 2013, sách nhiễu máy bay trinh sát P 8 của Mỹ vào năm 2014, cắm giàn khoan trong vùng biển mà Việt Nam đ̣i chủ quyền và sử dụng vũ lực đánh đuổi tàu Việt Nam. Đó là chưa kể đến việc rầm rộ bồi đắp đảo trên quy mô lớn.
Nh́n chung, Giáo sư Erikson cho rằng Hoa Kỳ cần quyết liệt hơn với Trung Quốc, có chính sách cụ thể hơn nữa để buộc Bắc Kinh phải trả giá cao cho hành động sai trái của họ.
Trọng Nghĩa
Games
