Trong khi các cơ quan chức năng lao vào cuộc t́m kiếm nguyên nhân gây rơi máy bay Nga khiến 224 người thiệt mạng th́ ngay lập tức IS đứng ra nhận trách nhiệm và đăng tải một đoạn video chứng tỏ lời nói của ḿnh. Tất nhiên nhiều khả năng là đoạn video đó là rởm nhưng chúng đă gây được sự chú ư của dư luận. Vậy là chúng đă thắng!
Nhóm đưa ra tuyên bố kể trên tự gọi chúng là “Tỉnh Sinai”, có liên quan tới IS. Chúng nói rằng đă khiến chiếc Airbus A321 bị rơi để trả đũa chiến dịch không kích IS mà Nga đang thực hiện tại Syria.
Một nước cờ truyền thông đầy tính toán
Các chuyên gia và cả giới chức Ai Cập lẫn Nga đều bác bỏ thông tin do nhóm này đưa ra. Trả lời phỏng vấn hăng tin BBC trong ngày 3/11, Tổng thống Ai Cập Abdul Fattah al-Sisi nói rằng tuyên bố của nhóm chỉ nhằm mục đích “tuyên truyền” và vẫn c̣n quá sớm để xác định nguyên nhân gây ra thảm kịch.
"Thông tin tuyên truyền cho rằng máy bay rơi là do hoạt động của IS thực tế chỉ nhằm gây tổn hại tới sự ổn định và an ninh, cũng như h́nh ảnh của Ai Cập. Tin tôi đi, t́nh h́nh ở Sinai đă được kiểm soát hoàn toàn” – ông nói. Giám đốc t́nh báo quốc gia Mỹ James Clapper cũng có quan điểm tương tự. Ông khẳng định chưa có chứng cứ trực tiếp nào cho thấy khủng bố liên quan tới vụ rơi máy bay Nga.
Lực lượng ủng hộ IS ở Ai Cập đă cố gắng thu hút sự chú ư nhân vụ tai nạn thảm khốc
Các chuyên gia chỉ thống nhất rằng việc xác máy bay trải dài trên một khu vực rộng lớn cho thấy nó đă vỡ tung trên trời. Máy bay gặp nạn khi đang di chuyển ở độ cao hành tŕnh, khoảng 9km so với mặt đất. Ở độ cao lớn như vậy, nhóm “Tỉnh Sinai” và các lực lượng liên quan tới IS sẽ cần phải có trang thiết bị và vũ khí pḥng không phức tạp, bên cạnh nhân lực được đào tạo kỹ, mới có thể bắn hạ chiếc máy bay.
Nhưng dù không có chứng cứ ủng hộ tuyên bố của ḿnh, IS vẫn khiến dư luận phải chú ư. “Chi nhánh IS ở Ai Cập đă thành công trong việc định h́nh câu chuyện về vụ rơi máy bay” - Giáo sư Fawaz Gerges từ Trường Kinh tế và khoa học chính trị London nhận xét – “Đó là điều IS quan tâm.
Chúng muốn chứng tỏ khả năng (gây họa), sự bất khả chiến bại... nhằm thuyết phục những kẻ ủng hộ, rằng ḿnh đủ sự mạnh mẽ để trả đũa các kẻ thù, đặc biệt là nước Nga”.
Càng lâu xác định nguyên nhân, IS càng có lợi
Theo các chuyên gia, cơ quan điều tra càng mất nhiều thời gian để xác định nguyên nhân vụ rơi máy bay th́ hoạt động tuyên truyền của IS càng được lợi.
"Trên phương diện nhận thức của dư luận, IS đă tạm thời chiến thắng. Chúng đă giành được quyền gây ảnh hưởng tới các cuộc bàn tán của dư luận trong một thời gian” - HA Hellyer, một chuyên gia về các vấn đề Arab ở Học viện Royal United Services tại London, đánh giá.
Cũng theo ông, IS không thể bắn hạ chiếc máy bay Nga. Nhưng không loại trừ khả năng chúng đă ra tay cài bom. "Về lư thuyết, hoàn toàn có khả năng IS đă hạ chiếc máy bay bằng cách gài thuốc nổ lên thân nó. Hướng giả thuyết này cũng sẽ nêu lên các câu hỏi khác về t́nh h́nh an ninh ở sân bay Sharm el-Sheikh của Ai Cập” - Hellyer đánh giá – “Nhưng để hạ một chiếc máy bay ở độ cao lớn như thế, IS sẽ cần một cơ sở ủng hộ lớn ở địa phương, điều chúng chưa thực hiện được trong giai đoạn hiện nay”.
Tuyên bố của IS “có sức nặng”
Bán đảo Sinai, nơi nằm gần Israel và Dải Gaza của người Palestine, từ lâu nay đă diễn ra nhiều hoạt động phiến loạn. Các hoạt động này bùng nổ dưới sự dẫn dắt của IS, đặc biệt sau khi quân đội Ai Cập lật đổ Tổng thống Hồi giáo Mohamed Morsi vào năm 2013.
Và không phải ai cũng xem nhẹ tuyên bố của lực lượng “Tỉnh Sinai”. Mathieu Guidere, một chuyên gia về khủng bố ở Đại học Toulouse, Pháp, nói rằng tuyên bố của chúng “có sức nặng”.
“Tài khoản Twitter và các trang web khác đăng tải tuyên bố (của lực lượng Tỉnh Sinai) chưa từng xuất bản thông tin ǵ sai. Tuyên bố cũng được đưa ra theo cùng một phong cách giống với những lần trước đây” – ông nhận xét.
Therealtz © VietBF